اعلام المؤلفین الزیدیه

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] أعلام المؤلّفین الزیدیة از جمله آثار مفصل و ارزنده نویسنده زیدی یمنی عبدالسلام بن عباس الوجیه (متولد شهاره (یمن) 1376ق) است که در آن با جمع آوری و ارائه اطلاعات موجود در مورد زندگی و آثار نویسندگان شیعه زیدی به صورت مختصر شناسانده است. در این اثر، در مجموع 1240 شخصیت علمی و پژوهشگر از قرن اول تا دوران معاصر معرفی شده است. در واقع اثر حاضر، معجم و فرهنگنامه ای برای نویسندگان زیدی یا منسوبان به زیدیه همراه با شمارش تألیفات آنان و ذکر محل دسترسی به آن است.
در این کتاب نویسندگان شیعی زیدی مذهب به ترتیب الفبایی معرفی شده اند. این مؤلفان از أبان بن تغلب (متوفای 141ق) آغاز شده و با کسانی مانند ابراهیم العبالی و الکینعی ادامه یافته و سرانجام با یوسف بن یحیی بن الحسین (1078- 1121 ق) به پایان رسیده است. نویسنده در اثر حاضر از نظمی آسان (الفبایی) استفاده کرده و در اواخر کتاب، نویسندگان زیدی را به ترتیب تاریخی و زمانی نیز دسته بندی کرده است.
درباره محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:
در مقدمه «مؤسسة الإمام زید بن علی الثقافیة» -که در عمّان و در سال 1420ق نوشته شده- تأکید شده است که علی رغم کثرت نوشته ها در مورد فرقه های مسلمان، آثار تألیفی در مورد شیعیان زیدی محدود است و این خلأ ناشی از اسباب ذیل است: 1- تقصیر خود زیدیان در بیان اندیشه خودشان است و اینکه نقش خود را به خوبی در قیام این امت اسلامی انجام نداده اند. 2- پنهان سازی عمدی اندیشه شیعیان زیدی که علل گوناگونی دارد و در پشت پرده این پنهان سازی، ترس هایی است که هیچ ریشه و واقعیتی ندارد. 3- سختی دسترسی به منابع این اندیشه چون اکثر آن در کتابخانه های شخصی و عمومی در وضعیتی غیرطبیعی و به صورت خطی، گرفتار و زندانی باقی مانده است. در این مقدمه، خلاصه ای از زندگینامه و تألیفات نویسنده که خودش زیدی است بیان شده و همچنین در مورد اهداف مؤسسه فرهنگی امام زید بن علی (ع) -که به شکل رسمی به عنوان مؤسسه ای غیرانتفاعی در آمریکا ثبت شده- توضیحاتی آمده است .
نویسنده، در مقدمه اثر حاضر، نقدی بر کتاب «هجر العلم و معاقله فی الیمن» نوشته و چنین آورده است: اسماعیل اکوع در کتابی که به عنوان «المدارس الإسلامیة فی الیمن» نوشته وعده داده بود که مبحث هجرت علم و دانشمندان در یمن را بررسی کند؛ من منتظرش ماندم و امید داشتم که به اثری علمی و پژوهشی دست یابم، تا آنکه کتابش (هجر العلم و معاقله فی الیمن) منتشر شد و امید مرا به یأس تبدیل کرد! انتظار داشتم که او امانت و روحیه علمی و حقیقت طلبی را مراعات کرده باشد ولی افسوس که او به همه خیانت کرد و به همگان دروغ گفت و کینه و تعصب کورش او را تباه ساخت.... و من بعد از مطالعه کتاب اکوع، کتابی در نقدش به عنوان «جنایة الأکوع علی العلم و العلماء» نوشتم .

پیشنهاد کاربران