اعاده دادرسی

اِعادۀ دادرَسی
احکام صادره از محاکم حقوقی و کیفری، که علی الاصول قطعی است، مگر به موجب قانون قابل تجدیدنظر و فرجام خواهی باشند. این گونه احکام پس از طی مراحلی (تجدیدنظر در احکام دادگاه ها) قطعیت یافته و دیگر قابل اعتراض و رسیدگی مجدد نیستند، مگر در موارد استثنایی و به صورت فوق العاده. اعادۀ دادرسی یکی از طرق فوق العادۀ شکایت از احکام قطعی دادگاه هاست. موارد و جهات اعادۀ دادرسی نسبت به احکام حقوقی با احکام کیفری متفاوت است. جهات اعادۀ دادرسی نسبت به احکام حقوقی در مادۀ ۴۲۶ قانون آیین دادرسی مدنی در هفت بند پیش بینی شده است؛ ازجمله آن که حکم دادگاه مستند به اسنادی باشد که پس از صدور حکم، جعلی بودن آن ها ثابت شود و یا پس از صدور حکم اسناد و مدارکی به دست آید که وکیل حقانیت درخواست کنندۀ اعادۀ دادرسی باشد و ثابت شود که این اسناد و مدارک در جریان دادرسی مکتوم بوده و در اختیار متقاضی نبوده است. مهلت اعادۀ دادرسی باتوجه به هر یک از جهات آن در قانون پیش بینی شده است. اعادۀ دادرسی بر دو قسم است: اعادۀ دادرسی اصلی که متقاضی به طور مستقل آن را به دادگاه صادرکنندۀ حکم تقدیم می کند؛ و اعادۀ دادرسی کاری که عبارت است از این که در اثنای یک دادرسی حکمی به عنوان دلیل ارائه شود و کسی که حکم یادشده علیه او ابراز شده نسبت به آن درخواست اعادۀ دادرسی کند که این درخواست باید به دادگاهی تقدیم شود که حکم در آن جا به عنوان دلیل ابراز شده است. در امور کیفری، مادۀ ۲۷۲ قانون آیین دادرسی کیفری موارد اعادۀ دادرسی را در هفت بند معین کرده است. در امور کیفری تقاضای اعادۀ دادرسی بایستی به دیوان عالی کشور تسلیم شود. مرجع یادشده پس از احراز انطباق با یکی از موارد مندرج در مادۀ ۲۷۲، رسیدگی مجدد را به دادگاه هم عرضِ دادگاه صادرکنندۀ حکم قطعی ارجاع می دهد.