اطولوقس. [ اُ ق ُ ] ( اِخ ) ریاضیدان یونانی ( آسیای صغیر ) در قرن چهارم قبل از میلاد صاحب دوائر معروف : الکرة المتحرکة و کتاب الطلوع و الغروب که هر دو به عربی ترجمه و کتاب اول بدست یعقوب بن اسحاق الکندی اصلاح شد. این هر دو کتاب اکنون نیز در دست است. ( از تاریخ علوم عقلی در تمدن اسلامی تألیف صفا ص 104 ). و رجوع به حاشیه التفهیم ص 31 و 32 و ص 349 و 350 تاریخ علوم عقلی شود.
