اطلاق نامه. [ اِ م َ / م ِ ] ( اِ مرکب ) در تداول خراج گزاری قدیم ، بر نامه ای اطلاق می شده که به خراج گزار میدادند آنگاه که خراج خود می گزارد : ذکر اطلاق و رهانیدن از ضمان اهل قم را. یعنی چون آنکس که ضامن خراج خود شده باشد و ضمان نامه بازداده چون خراج خود بگزارد و خواهد یافتجه و وصول مال ضمان بستاند چقدر حق کاتب یافتجه و اطلاق نامه بوده است ، حال آنکه حق الاطلاق وقتی بوده است که خراج بقم بضمان و عقود بوده است و روانه گردانیدن غلات برقعه های عمال و توقیعات ایشان بوده است و الیوم خراج قم بضمان و عقد نیست بلکه خراج بر قانون مقرر و دستور معین است بنام هر یک و حق اطلاق به اعتبار خراج پیشین رسم کردند و آن بهرهزار دینار دو دینار بوده است. ( تاریخ قم ص 149 ).
فرهنگ فارسی
در تداول خراج گزاری قدیم برنامه اطلاق می شده که به خراج گزار میدادند آنگاه که خارج خود می گزارد : ذکر اطلاق و رهانیدن از ضمان اهل قم را یعنی چون آن کس که ضامن خراج خود شده باشد و ضمان نامه باز داده چون خراج هود بگزارد و خواهد یافتجه و وصول مال ضمان بستاند چقدر حق کاتب یافتجه و اطلاق نامه بوده است که خراج بقم ببضمان و عقود بوده است و روانه گردانیدن غلات برقعهای عمال و توقیعات ایشان بوده است و الیوم خراج قم بضمان و عقد نیست بلکه خراج بر قانون مقرر و دستور معین است بنام هر یک و حق اطلاق باعتبار خراج پیشین رسم کردند و آن بهر هزار دینار دو دینار بوده است .
