اضغاث
لغت نامه دهخدا
- اضغاث احلام ؛ خوابهای شوریده و پریشان که تأویل آن از جهت اختلاطها راست نیاید. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). خوابهای پریشان که تعبیر درست نداشته باشند و بجهت اختلاط احوال معقول و غیرمعقول راست نیاید. ( غیاث ) ( آنندراج ). خوابهای پریشان که تعبیر ندارد. خوابهای شوریده. ( مهذب الاسماء ). خوابها که تعبیر نتوان کرد از شوریدگی. خوابهای آشفته. خوابهای درهم و برهم : قالوا اَضغاث ُ اَحلام و ما نحن بتأویل الاحلام بعالِمین. ( قرآن 12 / 44 ).
- اضغاث و احلام ؛ مأخوذ از تازی ، خوابهای پریشان. ( ناظم الاطباء ). و صحیح اضغاث احلام است بصورت اضافه نه عطف ، و اضغاث و احلام صورت عامیانه ترکیب مزبور است.
فرهنگ فارسی
فرهنگ عمید
* اضغاث احلام: [قدیمی] خواب های شوریده، آشفته، و درهم که نمی توان تعبیر کرد.
دانشنامه اسلامی
[ویکی الکتاب] معنی أَضْغَاثُ: جمع ضغث که معنای یک دسته ریحان و یا علف و یا شاخه درخت است ودر عبارت"أَضْغَاثُ أَحْلَامٍ " خوابهای پریشان را که حقایقش روشن نیست به دستههایی از چوب و یا ریحان تشبیه کرده چون خواب پادشاه مصر به نظر ایشان یک دسته خاطرات غیر مربوط به هم بوده .
واین که ...
معنی ضِغْثاً: یک دسته ریحان و یا علف و یا شاخه درخت (جمع آن اضغاث میشود )
ریشه کلمه:
ضغث (۳ بار)
«أَضْغاث» جمع «ضِغث» (بر وزن حرص) به معنای یک بسته از هیزم یا گیاه خشکیده، یا سبزی یا چیز دیگر است.
به فتح (ض) مخلوط کردن «ضَغَثَ الْحَدیثُ ضَغْثاً: خَلَطَهُ» چنانکه در صحاح و اقرب گفته. و آن به کسر (ض) دسته علف خشک، دسته ترکه یا ترکه نرم یا دسته ریحان و امثال آن است و نیز به معنی امر مختلط و حدیث مختلط است چنانکه اقرب الموارد به معنی اخیر تصریح کرده. . یعنی دسته علف خشک یا ترکه بر گیر و با آن بزن و نقض عهد مکن این مطلب در «ایوب» گذشت. . اضغاث جمع ضغث به معنی دستهها و مختلطها است و احلام جمع حلم (بر وزن عُنُق و قُفْل) به معنی خواب پریشان است اضافه اضغاث به احلام به معنی «من» میباشد یعنی «اَضْغاثٌ مِنْ اَحْلامٍ» و الف و لام احلام ما قبل است یعنی گفتند: آمیخته هائی است از خوابهای پریشان و ما تعبیر چنین خوابها واقف نیستیم. همین طور است آیه . که در «شعر» مشروحاً گذشت. باید دانست معنی اولی که اختلاط باشد در ضغث ملحوظ است لذا اقرب آن را دسته علف که تر و خشک به هم مخلوط شده معنی کرده است. در نهج البلاغه خطبه 50 فرموده: «وَلکِنْ یُؤْخَذُ ضِغْثٌ مِنْ هذا وَ ضِغْثٌ مِنْ هذا فَیْخْرَجانِ».
معنی ضِغْثاً: یک دسته ریحان و یا علف و یا شاخه درخت (جمع آن اضغاث میشود )
ریشه کلمه:
ضغث (۳ بار)
«أَضْغاث» جمع «ضِغث» (بر وزن حرص) به معنای یک بسته از هیزم یا گیاه خشکیده، یا سبزی یا چیز دیگر است.
به فتح (ض) مخلوط کردن «ضَغَثَ الْحَدیثُ ضَغْثاً: خَلَطَهُ» چنانکه در صحاح و اقرب گفته. و آن به کسر (ض) دسته علف خشک، دسته ترکه یا ترکه نرم یا دسته ریحان و امثال آن است و نیز به معنی امر مختلط و حدیث مختلط است چنانکه اقرب الموارد به معنی اخیر تصریح کرده. . یعنی دسته علف خشک یا ترکه بر گیر و با آن بزن و نقض عهد مکن این مطلب در «ایوب» گذشت. . اضغاث جمع ضغث به معنی دستهها و مختلطها است و احلام جمع حلم (بر وزن عُنُق و قُفْل) به معنی خواب پریشان است اضافه اضغاث به احلام به معنی «من» میباشد یعنی «اَضْغاثٌ مِنْ اَحْلامٍ» و الف و لام احلام ما قبل است یعنی گفتند: آمیخته هائی است از خوابهای پریشان و ما تعبیر چنین خوابها واقف نیستیم. همین طور است آیه . که در «شعر» مشروحاً گذشت. باید دانست معنی اولی که اختلاط باشد در ضغث ملحوظ است لذا اقرب آن را دسته علف که تر و خشک به هم مخلوط شده معنی کرده است. در نهج البلاغه خطبه 50 فرموده: «وَلکِنْ یُؤْخَذُ ضِغْثٌ مِنْ هذا وَ ضِغْثٌ مِنْ هذا فَیْخْرَجانِ».
wikialkb: أَضْغَاث
پیشنهاد کاربران
آشفتگی ها