اصل مساوات در سیره نبوی

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] مساوات در لغت به معنی یکسانی و برابری بوده و یکی از اصول بسیار مهم اسلام می باشد.
مساوات در لغت به معنی یکسانی و برابری بوده و یکی از اصول بسیار مهم اسلام می باشد که به وسیله پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) جامه عمل پوشید. براساس آموزه های قرآنی، تمام انسان ها از یک ریشه و فرزندان یک پدر و مادرند و فرقی بین آن ها نیست.
خاستگاه مساوات
پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نیز بر اساس آموزه های قرآنی و اسلامی اصل مساوات را در تمام امورات حکومت مدینه برقرار ساخت و سعی نمود، تا با همگان به طور یکسان رفتار شود و هیچ گونه فرقی بین آنان نباشد، آن حضرت تمام افراد جامعه اسلامی را مانند، دندانه های شانه با هم برابر و مساوی می دانست و معتقد بود که انسان ها هیچ مزیت و برتری بر یکدیگر جز تقوا ندارند. «الناس سواء کاسنان المشط؛ مردم چون دندانه های شانه مساویند.»دین مبین اسلام تمام انسان ها را برابر می داند و کلیه تفاخرها و امتیازات نژادی و اختلافات طبقاتی و برتری جویی های اجتماعی را نفی کرده و به صراحت اعلام کرده است:«یا ایها الناس انا خلقناکم من ذکر و انثی و جعلناکم شعوباً و قبائل لتعارفوا ان اکرمکم عندالله اتقیکم».
ماجرای اذان بلال
این نگرش اسلام به انسان ها و رفتار پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) براساس آن، سبب جذب بسیاری به اسلام بود. در جریان فتح مکه، زمانی که بلال از جانب آن حضرت مامور گفتن اذان بر بالای کعبه شد، بسیاری از مشرکان به سبب رنگ پوست و برده بودن وی، بر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) ایراد گرفتند. چنان که عتاب بن اسید بن ابی عیص گفت: خدا را سپاس که پدر من فوت کرده و نیست تا این روز را ببیند و حارث بن هشام نیز ادامه داد که : محمد جز این کلاغ سیاه مؤذن دیگری نیافت و سهیل بن عمرو گفت: چون خدا چیزی را اراده کند، تغییرش دهد، ابوسفیان نیز افزود: من چیزی نمی گویم؛ چون می ترسم که پروردگار آسمان او را باخبر سازد.پس جبرئیل بر پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) نازل شد و آن حضرت را از آنچه گذشته بود، آگاه ساخت، پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) آنان را احضار کرده و از آنچه بر زبان رانده بودند، پرسش نمود و آنان نیز بدان اعتراف نمودند، پس از این عیب جویی آنان بر مؤذن پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم)، آیه فوق نازل شد و همه انسان ها را برابر اعلام نمود و از تفاخر و تکاثر و کوچک شمردن فقرا منع کرد و اساس و ملاک برتری انسان ها بر یکدیگر را فقط میزان تقوا و پرهیزکاری دانست. پس بر این اساس همه انسان ها از یک اصل و ریشه اند و همین وحدت و یگانگی انسان ها، اساس و ملاک مساوات و برابری آن هاست.
اعلام مساوات همگانی
...

پیشنهاد کاربران

بپرس