اصحاب مدین

لغت نامه دهخدا

اصحاب مدین. [ اَ ب ِ م َدْ ی َ ] ( اِخ ) صاحب حبیب السیر آرد: اکثر علماء اخبار و انبیاء بزرگوار آورده اند که اهل مدین و اصحاب الایکه یک فرقه اند، و ایکه بلغت عربی موضعی را گویند که مشتمل بر اشجار و مرغزار بسیار باشد، و در تفسیر کازرونی ( رح ) از ابوعبداﷲ البجلی مرویست که ابجد هوز حطی کلمن سعفص قرشت اسامی سلاطین مدین است و بعثت شعیب علیه السلام در زمان سلطنت کلمن بوقوع پیوسته و به اتفاق مورخان اصحاب ایکه با وجود بت پرستی در مکائیل موازین سبیل ناراستی مسلوک داشتندی و دراهم و دنانیر مغشوش خرج کرده اعلام قطع طریق برافراشتندی و چون شعیب علیه السلام ایشان را به دین قویم و ملت ابراهیم علیه السلام دعوت فرمود جمعی که از صفت فِراست و کیاست بهره ور بودند ایمان آورده متابعتش نمودند و اکثر در مقام معارضه و مجادله راسخ دم و ثابت قدم گشته پیوسته به سخنان درشت خاطر شریف جناب نبوی را می آزردند و چون شعیب علیه السلام ایشان را از عذاب منتقم جبار میترساند تمسخر نموده تقاضای نزول عذاب میکردند، لاجرم خطیب الانبیاء دست دعا برآورده گفت : ربناافتح بیننا و بین قومنا بالحق و انت خیرالفاتحین و حضرت مجیب الدعوات این مسألت را بشرف اجابت اقتران داده در مدین گرمایی عظیم روی نمود چنانچه قوم بیطاقت گشته به فضای صحرا شتافتند و نظر ایشان بر ابرپاره ای افتاد از تاب آفتاب به سایه سحاب التجا بردند و آتشی از آن ابر بر مفارق گمراهان باران شده همه را خاکستر گردانید و جمعی از ضعیفان اهل طغیان که در شهر مانده بودند از استماع آواز صیحه جبریل به نار جهنم پیوستند و شعیب و متابعانش که هزارو هفتاد نفر بودند از شرر شر آن قوم بداختر نجات یافته هم در آن دیار رحل اقامت انداختند و به اندک زمانی آن مکان را معمور و آبادان ساختند. ( حبیب السیر چ خیام ج 1 ص 79 ). و رجوع به اصحاب ایکه شود.

فرهنگ فارسی

صاحب حبیب السیر آرد : اکثر علمائ اخبار و انبیائ بزرگوار آورده اند که اهل مدین و اصحاب الایکه یک فرقه اند و ایکه بلغت عربی موضعی را گویند که مشتمل بر اشجار و مرغزار بسیار باشد و در تفسیر کازرونی از ابو عبد الله البجلی مرویست که ابجد هوز حطی کلمن سعفص قرشت اسامی سلاطین مدین است و یعثت شعیب علیه السلام در زمان سلطنت کلمن بوقوع پیوسته و باتفاق مورخان اصحاب ایکه با وجود بت پرستی در مکائیل موازین سبیل ناراستی مسلوک داشتندی و دراهم و دنا و نیز مغشوش خرج کرده اعلام قطع برافراشتندی و چون شعیب علیه السلام ایشان را بدین قویم و ملت ابراهیم علیه السلام دعوت فرمود جمعی که از صفت فراست و کیاست بهره ور بودند ایمان آورده متابعش نمودند و اکثر در مقام معارضه و مجادله راسخ دم و ثابت قدم گشته پیوسته بسخنان درشت خاطر شریف جناب نبوی را می آزردند و چون شعیب علیه السلام ایشان را از عذاب منتقم جبار میترساند تمسخر نموده تقاضای نزول عذاب میکردند .

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] قوم شعیب(علیه السلام)کافرانی بودند که در پی تکذیب وی با عذاب فراگیر نابود شدند.
مَدْین را نام شهر ی می دانند که حضرت شعیب(علیه السلام) به سوی مردم آن برانگیخته شد. ظاهر کاربرد قرآن ی آن، به ویژه ترکیب «اصحاب مدین» (توبه/۹،۷۰; حجّ/۲۲، ۴۴) و «اهل مدین» (طه/۲۰، ۴۰; قصص/۲۸، ۴۵)

مدین در قرآن
واژه مَدْین ۱۰ بار در قرآن آمده است; امّا هیچ یک از آیات به اموری چون چگونگی پیدایش، موقعیت تاریخی و جغرافیایی و نیز تاریخ و هویّت قومی و نژاد ی ساکنان آن در دوره های مختلف تاریخ ی نپرداخته است
در سه مورد به عنوان شهر ی که شعیب(علیه السلام)به سوی مردم آن مبعوث گردید یاد شده است: «واِلی مَدیَنَ اَخاهُم شُعَیبـًا» در این سه مورد و آیات پس از آن .

اصحاب مدین
اصل داستان اصحاب مدین و شعیب به طور مبسوط، روایت و باورها و ارزشهای انحرافی آنان، محورها و شیوه های تبلیغی شعیب(علیه السلام)، چگونگی برخورد مردم با وی و فرجام هر یک از دو گروه مؤمن و کافر گزارش شده و هدف عمده در این موارد، انذار کافر ان، تبشیر، تذکار و تعلیم مؤمن ان است.

تاریخ مدین
...

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
کافران قوم حضرت شعیب علیه السلام که در پی تکذیب وی با عذاب فراگیر نابود شدند.
مشهور فرهنگ نویسان، جغرافیدانان و مفسران، مَدْین را نام شهری می دانند که حضرت شعیب علیه السلام به سوی مردم آن برانگیخته شد. ظاهر کاربرد قرآنی آن، به ویژه ترکیب «اصحاب مدین» (سوره توبه/9،70؛ سوره حج/22، 44) و «اهل مدین» (سوره طه/20، 40؛ سوره قصص/28، 45) نیز این دیدگاه را تأیید می کند.
در مقابل برخی آن را افزون بر شهر، نام قبیله وی نیز دانسته اند. عربی یا دخیل بودن واژه مدین مورد اختلاف است؛ در کنار انگاره ای که با زاید خواندن «یاء» آن را واژه ای عربی و برگرفته از «مَدَنَ بالمکان» ( = در جای معینی ساکن شد) می داند، اغلب پژوهشگران آن را از واژگان دخیل در قرآن، برگرفته از زبان سریانی و منابع مسیحی و گاه همان «مِدْیان» یاد شده در عهد عتیق دانسته اند.
گروهی از مورخان و مفسران مسلمان به پیروی از ابن اسحاق آن را منسوب به مَدْین فرزند ابراهیم خلیل و ساکنان آن را از نوادگان و نسل وی و گروهی نیز آنان را از نسل حضرت اسماعیل علیه السلام می دانند.
تأثیرپذیری مورخان مسلمان به ویژه ابن اسحاق از منابع سریانی و یونانی در گزارش های مربوط به پیش از اسلام از یک سو و گزارش های عهد عتیق درباره مِدْیان و اشتراک آن با مواردی از روایت های قرآن در ارتباط با مَدْین از سوی دیگر، می تواند مؤید دخیل بودن واژه یاد شده و انتساب احتمالی آن به مدین بن ابراهیم علیه السلام باشد.
در عهد عتیق، مِدْیان نام یکی از فرزندان حضرت ابراهیم خلیل علیه السلام از همسری به نام قِطُوْراه و نیز اسم سرزمینی که نوادگان و نسل وی (مِدْیانیان) در آن ساکن شدند، آمده است چنان که در دوره های گوناگون تاریخی از سکونت نوادگان حضرت اسماعیل علیه السلام (اسماعیلیان) و حضرت موسی علیه السلام در آنجا و ازدواج وی با دختر کاهن مِدْیان به نام رِعُوْئیل و از نسل ابراهیم و قِطُوْراه، درگیری های مدیانیان با بنی اسرائیل و غلبه یوشع بر آنان، سخن گفته شده است.
نام کنونی مدین را معان و موقعیت جغرافیایی آن را میان مدینه و شام، مقابل سرزمین تبوک در ساحل دریای سرخ (قُلْزُم) گفته اند. برخی امتداد آن را از شرق خلیج عقبه تا جنوب شرقی سینا دانسته اند. بر اساس گفته طبری، مدین در جنوب سوریه قرار دارد.

[ویکی اهل البیت] اَصحاب مَدیَن. این صفحه مدخلی از دائرة المعارف قرآن کریم است
کافران قوم حضرت شعیب علیه السلام که در پی تکذیب وی با عذاب فراگیر نابود شدند.
مشهور فرهنگ نویسان، جغرافیدانان و مفسران، مَدْین را نام شهری می دانند که حضرت شعیب علیه السلام به سوی مردم آن برانگیخته شد. ظاهر کاربرد قرآنی آن، به ویژه ترکیب «اصحاب مدین» (سوره توبه/9،70؛ سوره حج/22، 44) و «اهل مدین» (سوره طه/20، 40؛ سوره قصص/28، 45) نیز این دیدگاه را تأیید می کند.
در مقابل برخی آن را افزون بر شهر، نام قبیله وی نیز دانسته اند. عربی یا دخیل بودن واژه مدین مورد اختلاف است؛ در کنار انگاره ای که با زاید خواندن «یاء» آن را واژه ای عربی و برگرفته از «مَدَنَ بالمکان» ( = در جای معینی ساکن شد) می داند، اغلب پژوهشگران آن را از واژگان دخیل در قرآن، برگرفته از زبان سریانی و منابع مسیحی و گاه همان «مِدْیان» یاد شده در عهد عتیق دانسته اند.
گروهی از مورخان و مفسران مسلمان به پیروی از ابن اسحاق آن را منسوب به مَدْین فرزند ابراهیم خلیل و ساکنان آن را از نوادگان و نسل وی و گروهی نیز آنان را از نسل حضرت اسماعیل علیه السلام می دانند.
تأثیرپذیری مورخان مسلمان به ویژه ابن اسحاق از منابع سریانی و یونانی در گزارش های مربوط به پیش از اسلام از یک سو و گزارش های عهد عتیق درباره مِدْیان و اشتراک آن با مواردی از روایت های قرآن در ارتباط با مَدْین از سوی دیگر، می تواند مؤید دخیل بودن واژه یاد شده و انتساب احتمالی آن به مدین بن ابراهیم علیه السلام باشد.

پیشنهاد کاربران

بپرس