اصحاب علباء

لغت نامه دهخدا

اصحاب علباء. [ اَ ب ِ ع ِ ] ( اِخ ) پیروان علبأبن ذراع دوسی بودند، و علباء علی ( ع ) را بر پیامبر ( ص ) برتری میداد و میپنداشت او محمد ( ص ) را به نبوت مبعوث کرده است و علی را خدا خواند و آنگاه محمد ( ص ) را نکوهش میکرد که چرا بجای دعوت مردم به نبوت علی ( ع ) خود مدعی نبوت شده است. و این فرقه را ذمیه نیز میخوانند و گروهی از آنان به خدایی هر دو تن ( علی و محمد ع ) قائل بودند و علی را در احکام الهی برتری میدادند و آنان را عینیه گویند و آن دسته که قائل به الوهیت هر دو بودند ولی محمد ( ص ) را مقدم میداشتند میمیه نامیده میشوند و دسته ای از آنان نیز به الوهیت پنج تن از خاندان نبوت یعنی اصحاب کسا قائل بودند و میگفتند پنج تن آنان یک چیز بیش نیستند و روح یکسان و بطور تساوی در آنان حلول کرده است و هیچیک را بر دیگری برتری نیست و برحسب همین عقیده فاطمة را بی تاء تأنیث نام میبردند چنانکه یکی از شاعران آنان گوید:
تولیت بعد اﷲ فی الدین خمسة
نبینا و سبطیه و شیخاً و فاطما.
( از ملل و نحل شهرستانی چ مطبعه حجازی قاهره ج 1 ص 203 ). و رجوع به خاندان نوبختی ص 250 و خطط ج 4 ص 178 و مجمعالبیان ج 4 ص 357 و ارشاد العقل السلیم ج 4 ص 211، و اصحاب کساء شود.

پیشنهاد کاربران