اشراف حسینی

[ویکی فقه] اشراف حسینی خاندانی از سادات حسینی حاکم بر مدینه منوره از قرن چهارم تا پایان قرن یازدهم ق، می باشد.
اشراف حسینی از نسل امام حسین علیه السّلام از خاندان حکومت گر مدینه بودند که حکمرانی شان بر این شهر، از نیمه دوم سده چهارم ق. تا اواخر سده یازدهم ق. ادامه یافت. حکومت بلند مدت آنان در آغاز زیر نفوذ فاطمیان مصر (۳۵۸ـ۵۶۷ق.) شکل گرفت و هم زمان عباسیان (۱۳۲ـ۶۵۶ق.)، سپس ایوبیان (۵۶۷ـ۶۴۸ق.)، ممالیک (۶۴۸ـ۹۲۳ق.) و بعدها با تسلط عثمانی ها بر مصر و شام به سال ۹۲۳ق. حکومت این دسته از اشراف، زیر تاثیر و تابع حکومت این دولت قرار گرفت و تا اواخرسده یازدهم ق. که به فرمان دولت عثمانی مدینه زیر نظر حکمرانی مکه درآمد، تداوم یافت.
معنای شریف
اشراف جمع شریف به معنی برتر، والا نسب و بلند مرتبه است. این لقب از نیمه دوم سده چهارم ق. به بعد از سوی فاطمیان مصر به نسل حسنین علیهم السّلام به منزله حاکمان حرمین شریفین، پس از آن که اشراف به نام آنان در حرمین خطبه خواندند، به گونه رسمی به کار رفت و در دوره های بعد نهادینه گشت و در نامه نگاری ها و اسناد دولت هایی همانند ممالیک و عثمانی آورده می شد. این بدان معنا نیست که تنها به حاکمان حرمین شریفین از نسل حسنین علیهم السّلام اشراف گفته می شد؛ بلکه دیگر افراد منتسب به این خاندان نیز شریف نامیده می شدند.
تشکیل حکمرانی اشراف حسینی
مدینه تا اواسط سده سوم ق. همانند مکه به ترتیب از سوی دولت های امویان و عباسیان و بیشتر به دست وابستگان این سلسله ها، اداره می شد. سپس بحرانی بر آن منطقه حاکم شد که از رقابت های فاطمیان و عباسیان برای نفوذ بر حرمین شریفین اثر می پذیرفت. سرانجام با حمایت های فاطمیان، حکمرانی اشراف حسینی بر مدینه شکل گرفت. البته پیش از آغاز حکومت آنان، برخی از سادات حسنی مانند اسماعیل بن یوسف بنی اخیضر/ اخضر مدتی کوتاه به حکمرانی مدینه دست یافتند.
← نخستین حاکم اشراف حسینی
...