اشترانکوه

لغت نامه دهخدا

اشترانکوه. [ اُ ت ُ ] ( اِخ ) کوهی است در شمال غربی ناحیه بختیاری چهارلنگ متصل به غالیه کوه. ارتفاع آن بسیار و در دامنه های آن مراتع وسیعی موجود است. رجوع به ص 29 و 80 جغرافی غرب و ص 443 و 38 تاریخ مغول تألیف عباس اقبال و ماده قبل شود.

فرهنگ فارسی

یکی از رشته کوههای شمالی لرستان که جزو کوههای مغرب ایران است .

دانشنامه آزاد فارسی

اُشتُرانکوه
اُشتُرانکوه
کوهی در استان لرستان، شهرستان الیگودرز، با ارتفاع ۴,۰۵۰ متر. در ۲۰ کیلومتری جنوب غربی ازنا قرار دارد و رودخانه های ماربره و گهررود از آن سرچشمه می گیرند. از بلندترین کوه های کوهستان زاگرس، طول آن ۵۰ کیلومتر و پهنای آن دو تا یازده کیلومتر است. دریاچۀ گهر در دامنۀ جنوبی این کوه است و رودخانۀ گهر از سرریز شدن آن تشکیل می شود.

پیشنهاد کاربران

اشترانکوه از بزرگ ترین قلل ایران در لرستانات است. این واژه در لهجه ی زبان بختیاری ایشتورَکو ( ishturaku ) و در لهجه زبان لری مینجایی اوشتورَکو می باشد. مطلقا این واژه هیچ ربطی به شتر ندارد. واژه ی کهن
...
[مشاهده متن کامل]
ایلامی ishturaku در زبان انگلیسی straight به معنای مستقیم معنا شده که خود این واژه انگلیسی از ریشه ژرمنیstrakkoبه معنای گسترده است و با واژه آلبانیاییshtriqem به همین معنا ریشه مشترک دارد. ریشه ی واژه ی ایرانی گسترده هم از ریشه ی هندو اروپاییstaranahtiمیباشد. همه ی این واژگان از ریشه کلمه هندواروپایی streh به معنای گسترش دادن، وسیع بودن هستند. نام یک توده کوه در شرق بالکان همstrandzha است که از همین ریشه بوده و باstran ( ( دامنه کوه ) ) در زبان چکی و strana ( ( کشور، سرزمین ) ) در زبان روسی مرتبط است و در واقع از یک ریشه می باشند. خاصه آنکه اشترانکوه کنونی در کتیبه ای هخامنشی سْتِروکوstruku و در کتیبه ای ساسانی که اشاره به شهر کهن خایدالو و ساختن شاپور خواست بر روی آن دارد از کوهی به نام ایشتَرکو به معنای کوه گسترده و پهن نام برده شده است. با توجه به این استنادات تاریخی و ریشه ی جالب و غیر انکار کلمات، اشترانکوه کنونی همان ایشترکو در لهجه ی زبان های لری می باشد و معنای آن کوه گسترده و پهن است که با جغرافیای آن قابل تطبیق صد در صدی است و نام حالیه ی آن به چم اشترانکوه مطلقا بی ریشه و اساس و بی معنی میباشد

اشترانکوه لرستان معروف به آلپ ایران
اشترانکوه
اشترانکوه رشته کوهی افسانه ای در
شرق لرستان کنونی که دنیایی از ناگفته های تاریخی درعهد باستان و بعد از ازاسلام بالاخص در زمان حکومت اتابکان لربزرگ ازآن وجود دارد که هر گوشه از آن منطقه باری ازتاریخ را به دوش دارد ، اشترانکوه از دیرباز اولین نشیمنگاه خاندان کرد فضلویه است ک درکتاب مجمل التواریخ اواخر قرن پنجم با نام پولادوندان از آنان یادکرده است کما اینکه حتی امروزه بعضی واژگان ساکنان اشترانکوه که به گویش بختیاری مئیوندی مشهور است با کردی گورانی یکی است مثل کاک با گویش مئیوندی ( koak ) به معنی آقا یا پسر درصورتی که در گویش لری پسر را کُر ( kor ) گویند ویا گُر بمعنی سرحال و سرزنده که این نوع اشتراکات زبانی بین کردها و مئیوندها ادعای ایرج افشار مبنی بر حکومت بنی عیار در لرستان شمالی از جمله اشترانکوه در کتاب ایلام و تمدن دیرینه آن را ثابت میکند. لذا اشترانکوه طبق استناد ، منابع و متون کهن متاخر و همچنین متقدم نخستین تختگاه اجداد اتابکان لربزرگ بوده که کرد و از نسل خاندان حکومتگر ساسانی ، عبدالملک بن ماکان در کردستان بوده اند که امروزه نیز دو خاندان کهن از ایلات باسابقه کرد گورانی یکی در نهاوند بنام عبدالملکی و دیگری خاندان بختیاری فولادونددر اشترانکوه سکونت دارند و اولین تختگاه این خاندان در کردستان نیز شهر زور بین کرمانشاه و سلیمانیه عراق بوده که قلعه تیرانشاه یادگار آنهاست و از این خاندان یعنی آل ماکان در جبال در مجموع سه حکومت مقتدر بنامهای آل عیار، آل عیاض و اتابکان لربزرگ تحت عنوان هزاراسبیان ریشه و موسس لربزرگ شکل گرفت. دکتر کیومرث فولادی در کتاب از دیلمان تااشترانکوه معتقد است اشترانکوه نخستین بن نشین اتابکان لربزرگ است ک درزمان مکی بن ابوالحسن به آن واردشدند و امروزه روستا و تپه باستانی ماکی آباد درشهرازنا و قلعه فرزین در روستای فرزیان و قلعه قارون دورود و کوهستان کینو در زز همچنان پابرجا و یادگار خاندان کرد فضلویه جداتابکان لربزرگ است.
...
[مشاهده متن کامل]

دشتهای شمال اشترانکوه شامل شهرهای دورود ازنا الیگودرز گلپایگان شازند و آستانه همگی مربوط به اتابکان بوده که نیمی ازآنان طبق اشاره کتاب صریح الملک عبدی وقف شده است و سند وقفی آن درکتاب ازدیلمان تااشترانکوه دکتر فولادی آمده است و متون کهنی چون عالم آرا، تاریخ گزیده ، روضه الصفا و منتخب التواریخ به اشترانکوه بعنوان خاستگاه اولیه اتابکان اشاره کرده اند.

بپرس