اشتباه اشکار

اشتباه آشکار (شطرنج). اشتباه آشکار یا بلاندر ( به انگلیسی: Blunder ) در شطرنج، یک حرکت بسیار ضعیف است که معمولاً حتی بازیکنان مبتدی، نباید مرتکب آن شوند. چنین اشتباهی در اثر بی دقتی، به دلیل تنگی وقت؛ یا اعتماد بیش از حد به یک پیروزی قریب الوقوع؛ یا هر علت دیگری، می تواند روی داده و سرنوشت بازی را تغییر دهد. در زبان فارسی به این کونه اشتباهات، اشتباه لپی، سهوی؛ خطای بارز و یا اشتباه اورلوک، نیز می گویند. [ ۱] اشتباهات آشکار، بیشتر در بازی افراد مبتدی به چشم می خورند. با این حال بازیکنان با تجربه و حتی در سطح قهرمانی جهان نیز ازآنها مصون نیستند. در بازیهای حضوری، ایجاد شرایطی که احتمال اشتباه آشکار حریف را افزایش دهد، یک هنر است، که البته نباید از حدود مجاز تجاوز کند و تبدیل به حیله های روانی برای ایجاد حواس پرتی در حریف شود. [ ۲] تشخیص یک حرکت ضعیف، به عنوان یک اشتباه آشکار، تا حدودی ذهنی است و بستگی به تفسیر ناظران بازی دارد. یک حرکت ضعیف از یک بازیکن مبتدی را می توان ناشی از بی تجربگی دانست. اما همان حرکت ضعیف از یک استاد، یک اشتباه آشکار محسوب می شود. در ادبیلت شطرنج، یک اشتباه آشکار معمولاً با نماد «❔❔» نمایش داده می شود. اشتباهات آشکار غالباً در اثر یک زنجیره فکری ناقص روی می دهند. بازیکن ممکن است با پیش داوری پاسخ حریف را پیش بینی کرده و همه احتمالات دیگر را نادیده بگیرد. گاه یک حریف آنچنان روی جزئیات یک زنجیره از حرکات تمرکز می کند که کلیت بازی را از یاد می برد و دچار اشتباه آشکار می شود. [ ۳] یکی از راه های اجتناب از ارتکاب به اشتباهات آشکار، یادداشت حرکت، پیش از انجام آن بود. توصیه شده بود که اول، حرکتی که در ذهن دارید را یادداشت کرده و قبل از دست بردن به مهره، یک نگاه دیگر به صفحه بیندازید. این روش، حتی در میان استادان نیز رایج بود. اما در سال ۲۰۰۵م، فدراسیون بین المللی شطرنج این ترتیب را ممنوع کرد و بازیکنان پیش از یادداشت حرکت، باید حرکت خود را با مهره انجام دهند. [ ۴] [ ۵]