اسکندرون

شهر اسکَندَرون از شهرهای جنوب شرقی ترکیه است.
هرچند که شهر انتاکیه مرکز استان ختای ترکیه است ولی شهر قدیمی اسکندرون بزرگترین شهر این استان است و جمعیتی رو به افزایش دارد. طبق تخمین سرشماری سال ۲۰۰۰ جمعیت اسکندرون ۱۵۹٬۱۴۹ نفر بوده است که در سال ۲۰۱۰ به ۳۳۱٬۶۹۷ نفر هم رسیده است.
نام این شهر عربی شدهٔ نام یونانی ( Ἀλεξανδρέττα، تلفظ: آلکساندرتا ) است که همانند شهر اسکندریه مصر بدست اسکندر مقدونی ساخته شده و منسوب به وی است. شهر اسکندرون در کرانهٔ دریای مدیترانه، در کنار خلیج اسکندرون و در پای کوهی به نام کوه نور قرار گرفته است.
اسکندرون در زمان هخامنشیان مانند همه بخش های آناتولی جزئی از ایران بود.
در سال ۱۹۳۹ قیمومت فرانسه بر سوریه و البته با سعایت عصمت اینونو رئیس جمهور وقت ترکیه، منطقه اسکندرون که سرزمینی با ساکنان اغلب عربی بود را به دولت ترکیه واگذار کرد. این اقدام موجب خشم عرب زبان های جهان و بویژه مردم سوریه و اهالی اسکندرون شد. کشورهای عربی در نهایت ضعف قرار داشتند و نتوانستند اقدامی انجام دهند. ترکیه زبان عربی را در طول سالهای بعد از جنگ جهانی دوم ممنوع کرد. سوریه همواره در نقشه های کشوری اسکندرون را جزو اراضی لاینفک خود محسوب می کند.
گفتنی است که، جدایی استان اسکندرون از سوریه نه توسط جامعه ملل در آن زمان و نه بعدا توسط جایگزین آن یعنی سازمان ملل متحد به رسمیت شناخته نشد و این به این معنی است که این منطقه از نظر بین المللی همچنان بخشی از خاک سوریه باقی است. [ ۱]

اِسْکَنْدرون (Iskenderun)
(به عربی: اسکندرونه یا اسکندریه) شهر و بندری در ناحیه ای به همین نام، در ساحل شرقی خلیج اسکندرون از متفرعات شرقی دریای مدیترانه، در استان هاتای (ختا)، واقع در جنوب غربی ترکیه. جمعیت آن ۱۷۶هزار نفر است (۱۹۹۰). پایانۀ نفتی شهرک دُرت یُل (به معنی چهارراه) در بالای خلیج اسکندرون جایگاه مخزن های عظیم نفت است. جنگ الیسوس بین اسکندر و داریوش سوم در دشتی واقع در ساحل خلیج اسکندرون روی داد. این شهر در قرون میانه راه زمینی دسترسی ایران و هند به آب های اروپا و شمال افریقا بود. در ۱۹۲۰ به سوریه واگذار شد. تا ۱۹۳۷ پیش بندر حلب بود و در همان سال خودمختاری گرفت. در ۱۹۳۸، به سبب اختلاف میان اعراب و ترک ها، تحت نظارت نظامی فرانسه و ترکیه بود و سرانجام در ۱۹۳۹ جزو قلمرو جمهوری ترکیه شد.