اسپری المر

اِسپِری، اِلمِر (۱۸۶۰ـ۱۹۳۰)(Sperry, Elmer)مهندس امریکایی. با ژیروسکوپ وسایل گوناگونی، ازجمله پایدارساز ژیروسکوپی برای کشتی ها و اژدرها، و هدایتگر خودکار ژیروسکوپی را ابداع کرد. نخستین پایدارساز ژیروسکوپی در ۱۹۱۲ ساخته شد. طی جنگ جهانی اول، هواپیمای بدون خلبانی طراحی کرد که با ژیروسکوپ کنترل می شد و حدود ۴۵۰ کیلوگرم مواد منفجره را به فاصلۀ ۱۶۰ کیلومتر حمل می کرد. این هواپیما نخستین بمب پرنده بود. در اواسط دهۀ ۱۹۳۰، هدایتگر خودکار اسپری از وسایل استاندارد اغلب کشتی های بزرگ بود. در کورتلند کاونتی نیویورک زاده شد. در ۱۸۸۸، مؤسسه ای برای تحقیق و ابداع، و سپس شرکتی برای ساخت ماشین آلات معدنکاری تأسیس کرد. در ۱۸۹۳، پس از نقل مکان به کلیولندِ اوهایو، به ساخت تراموا پرداخت و تا ۱۹۲۶، رئیس شرکت اسپری ژیروسکوپ بود. نخستین اختراع اسپری مولّدی بود که مشخّصه های مناسبی برای روشن کردن لامپ های قوسی داشت. همچنین، باتری ذخیره ساز (انباره) برتری ساخت و برای ساخت آن، به شکل خودخوانده، شیمی آموخت. به تحقیق در زمینۀ موتورهای احتراق داخلی نیز پرداخت و روش هایی برای متمایزکردن ریل های غیراستاندارد راه آهن ابداع کرد. پایدارساز ژیروسکوپی اسپری، که در ۱۹۰۸ به ثبت رسید، در انبار کشتی نصب می شد و چنان قرار می گرفت که محور ژیروسکوپ همواره در امتداد عمود باقی می ماند. این محور آزادانه به جلو و عقب حرکت می کرد، اما امکان حرکت به طرفین را نداشت. اسپری برای ایجاد حرکت تقدیمی در ژیروسکوپ و کج کردن چرخ دوار آن در هنگام آغاز تلاطم کشتی، از الکتروموتور استفاده کرد. ژیروسکوپ با واردآوردن نیرو به یک طرف به تلاطم پاسخ می داد. از آن جا که ژیروسکوپ به صورت صلب در کشتی نصب شده بود، با تلاطم کشتی مقابله می کرد و آن را همواره صاف نگه می داشت. اسپری بسیاری از مفاهیمی را وضع کرد که اکنون در نظریۀ کنترل، سایبرنتیک و اتوماسیون رایج اند.