اسپاس

.
🔺 از پهلوی ساسانی Spāhān⁠
از پارسی باستان spādāna
از ریشه 𐎿𐎱𐎠𐎭 spāda بمعنای لشکر و ارتش،
از ریشه پیشا ایرانی cw�HdaH ؛
در اوستایی 𐬯𐬞𐬁𐬛𐬀 ‎ ( spāda ) ؛
در سکایی اوستی ӕфса д ( �fs�d ) ؛
در پهلوی اشکانی ( 𐭎𐭐𐭀𐭃 ) spāδ⁠ ؛
در پارسی مانوی 𐫘𐫛𐫀𐫍 ‎ ( spʾh ) ؛
در پهلوی کتیبه ای : 𐭮𐭯𐭠𐭧 ‎ ( spʾḥ ) ؛
در پازند 𐬯𐬞𐬁𐬵 ‎ ( spāh )
آسپاس یک منطقه تاریخی و باستانی می باشد در فاصله ۵۰ کیلومتری از آرامگاه کوروش کبیر و ۷۰ کیلومتری نقش رستم و تخت جمشید
در مورد دلیل نامگذاری این منطقه به نام آسپاس چند وجه تسمیه وجود دارد
۱_از لحاظ تاریخی : �آسپاسیا �نام دختر اردشیر دوم و همسر داریوش سوم هخامنشی است
۲_از لحاظ طبیعی : به دلیل اینکه یک بیشه بسیار بزرگ هفت هزار هکتاری برای پرورش اسب های سپاهیان هخامنشی و ساسانی داشته و همچنان نیز این بیشه موجود است و محل پرورش بهترین نژادهای اسب دنیاست ، به �اسپ آس� نامیده شده
۳_ از لحاظ اقتصادی تاریخی منطقه : به دلیل دارا بودن آسیاب های بادی و آبی فراوان ( بدلیل موقعیت خاص کوهستانی و سرچشمه های فراوان ) محل تامین آرد گندم منطقه شمال فارس بوده و به دلیل این که آس و باد ( آسیاب باد ) به مرور زمان در گویش محلی به آس و پاد تبدیل شده است
آسپاس در حال حاضر یک شهر کوچک در شمال استان فارس است ( سرحدات شمالی فارس ) که در فاصله ۱۲۰ کیلومتری از کلانشهری شیراز قرار دارد و جمعیت آن به دلیل مهاجرت بیش از هشتاد درصد مردم این شهر کوچک به شیراز و تهران و سایر شهرهای بزرگ ، علیرغم دارا بودن �جمعیت اصلی� بیش از چهارده هزار نفر ، جمعیت ساکن آن در حدود چهار هزار نفر می باشد
موقعیت خاص جغرافیایی کوهستانی ، اسپاس را به سرچشمه رود اصلی کُر ( کوروش ) در استان فارس تبدیل کرده
و بیشه اسپاس ، زیباترین و بکرترین بیشه استان فارس است
با دارا بودن زمین های بسیار مرغوب قطب کشاورزی استان است