اِسلوواکی (Slovakia)
اِسلوواکی
اِسلوواکی
موقعیت. کشور جمهوری اسلوواکی در اروپای مرکزی و بین کشورهای لهستان در شمال، اوکراین در شرق، مجارستان در جنوب، اتریش در غرب، و چک در شمال غربی جای دارد. این کشور که در ۱۹۹۳ از تجزیۀ کشور چکوسلوواکی تشکیل شده است ۴۹,۰۳۵ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت آن شهر براتیسلاوا است.سیمای طبیعی. اسلوواکی سرزمینی کوهستانی است و خط الرأس کوه های کارپات، در شمال، مرز این کشور با لهستان را تشکیل می دهد و رود بزرگ دانوب، در جنوب، بخشی از خاک این کشور را از مجارستان جدا می کند. رشته کوه های تاترا، که بخش جنوبی کوه های کارپات محسوب می شوند و به معدن کو ههای اسلوواکی معروف اند، در نواحی مرکزی کشور جا دارند. کوه گرلاکوفسکی، نزدیکِ مرز لهستان و در کوه های کارپات با ۲,۶۵۵ متر ارتفاع، بلندترین نقطۀ این کشور محسوب می شود. کوه های کارپات، یا ارتفاعات شمالی کشور، سراسر پوشیده از جنگل است و نواحی جنوبی آن، که بخشی از جلگۀ بزرگ و حاصل خیز مجارستان است، از کشتزار های وسیعی تشکیل یافته که با رود دانوب و ریزابه های متعدد آن مشروب می شوند. اسلوواکی سرزمینی پرآب است و علاوه بر رود بزرگ دانوب، که از مرز جنوب غربی این کشور می گذرد، رودخانه های موراوا در مرز اتریش، واخ، نیترا، هورن، توریسا، و اوندووا و نیز بسیاری رودهای دیگر که همگی به رودخانۀ بزرگ دانوب می ریزند، شبکۀ زهاب های این کشور را تشکیل می دهند. کشور اسلوواکی به هشت استان تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از براتیسلاوا، بانسکابیستریتسا، کوشیتسه، نیترا، پرشو، و ژیلینا. این کشور اقلیم قاره ای مرطوب دارد و تابستان های آن گرم و زمستان هایش سرد و یخبندان است. بارندگی های آن، که بیشتر با طوفان های تندری همراه است، غالباً در تابستان روی می دهد. پاییز خشک و آفتابی و بارندگی های کوتاه توأم با رعد و برق از ویژگی های بهار آن است. میانگین دمای شهر براتیسلاوا در دی ماه حدود ۱- درجۀ سانتی گراد است و در تیر ماه به حدود ۱۹ درجۀ سانتی گراد می رسد و میانگین بارندگی آن ۶۴۹ میلی متر است.
اقتصاد. با این که کمتر از یک سوم از سرزمین اسلوواکی قابل کشت است، ولی کشاورزی در اقتصاد آن نقش مهمی دارد و گندم، جو، چغندرقند، و سیب زمینی از عمده ترین فرآورده های آن به شمار می آیند و گوسفند و گاو و خوک دام های آن را تشکیل می دهند. جنگل داری از اهمیت ویژه ای برخودار است و آهن، مس، روی، منگنز، و سرب منابع زیرزمینی در حال بهره برداری این کشور را تشکیل می دهند. زغال سنگ کشور اسلوواکی نامرغوب است و بیشتر به مصرف نیروگاه های حرارتی می رسد و نیروی برقابی (هیدروالکتریک) مکمل آن است. کارخانه ها و کارگاه های صنعتی اسلوواکی پیرامون شهرهای براتیسلاوا و کوشیتسه متمرکزند و بزرگ ترین منبع اقتصادی کشور را تشکیل می دهند.
حکومت و سیاست. نوع حکومت اسلوواکی جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری، به نام مجلس شورای ملی، است. مجلس مزبور از ۱۵۰ نماینده که برای چهار سال انتخاب می شوند تشکیل شده و رئیس جمهور این کشور برای یک دورۀ پنج ساله برگزیده می شود و رهبر حزب اکثریت مقام اجرایی نخست وزیری و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.مردم و تاریخ. جمعیت اسلواکی حدود ۵,۴۳۵,۲۷۳ نفر است(۲۰۱۱)و تراکم نسبی آن به۱۱۰.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ آن صفر است و تقریباً ۸۶ درصد از مردم این کشور را اسلوواکی ها تشکیل داده اند، ۶۰ درصدشان مسیحی و پیرو کلیسای کاتولیک اند و ۵۵ درصد از آنان در شهرها به سر می برند. زبان رسمی این کشور اسلواکیایی است و میانگین امید به زندگی در این سرزمین ۷۲ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. ایلیری ها، سلت ها، و ژرمن ها ساکنان اولیۀ سرزمینی اند که امروز به اسلوواکی معروف است و اسلوواک ها، که تیر ه ای از قوم اسلاوند، بین قرن های ۶ و ۷م به این سرزمین مهاجرت کردند. اسلوواکی در قرن ۹م ضمیمۀ امپراتوری موراوی شد و مردم آن به مسیحیت گرویدند. این سرزمین پس از سقوط امپراتوری موراوی مدت های طولانی تحت استیلای مجارستان قرار گرفت. با فروپاشی امپراتوری اتریش و مجارستان (۱۹۱۸) دو ملت اسلوواک و چک با هم متحد شدند و جمهوری چکسلوواکی را تشکیل دادند و توماس مازاریک را به منزلۀ نخستین رئیس جمهور خود برگزیدند. آلمان در مارس ۱۹۳۹، بوهم و موراوی را تصرف کرد و بدین ترتیب اسلوواکی به تحت الحمایگی آلمان نازی درآمد. در جنگ جهانی دوم جزء نیروهای محور قرار گرفت و در ۱۹۴۴ به وسیلۀ ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی اشغال شد. پس از پایان جنگ مجدداً در جمهوری چکسلوواکی ادغام گردید و دولتی کمونیست زمام امور کشور را دردست گرفت. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و آزادشدن کشورهای اروپای شرقی (۱۹۹۱)، دامنۀ اختلاف میان چک ها و اسلوواک ها بالا گرفت و کشور چکسلوواکی به دو کشور کوچک اسلوواکی و چک تقسیم شد و جمهوری اسلوواکی در اول ژانویۀ ۱۹۹۳ به استقلال رسید.
اِسلوواکی
اِسلوواکی
موقعیت. کشور جمهوری اسلوواکی در اروپای مرکزی و بین کشورهای لهستان در شمال، اوکراین در شرق، مجارستان در جنوب، اتریش در غرب، و چک در شمال غربی جای دارد. این کشور که در ۱۹۹۳ از تجزیۀ کشور چکوسلوواکی تشکیل شده است ۴۹,۰۳۵ کیلومتر مربع مساحت دارد و پایتخت آن شهر براتیسلاوا است.سیمای طبیعی. اسلوواکی سرزمینی کوهستانی است و خط الرأس کوه های کارپات، در شمال، مرز این کشور با لهستان را تشکیل می دهد و رود بزرگ دانوب، در جنوب، بخشی از خاک این کشور را از مجارستان جدا می کند. رشته کوه های تاترا، که بخش جنوبی کوه های کارپات محسوب می شوند و به معدن کو ههای اسلوواکی معروف اند، در نواحی مرکزی کشور جا دارند. کوه گرلاکوفسکی، نزدیکِ مرز لهستان و در کوه های کارپات با ۲,۶۵۵ متر ارتفاع، بلندترین نقطۀ این کشور محسوب می شود. کوه های کارپات، یا ارتفاعات شمالی کشور، سراسر پوشیده از جنگل است و نواحی جنوبی آن، که بخشی از جلگۀ بزرگ و حاصل خیز مجارستان است، از کشتزار های وسیعی تشکیل یافته که با رود دانوب و ریزابه های متعدد آن مشروب می شوند. اسلوواکی سرزمینی پرآب است و علاوه بر رود بزرگ دانوب، که از مرز جنوب غربی این کشور می گذرد، رودخانه های موراوا در مرز اتریش، واخ، نیترا، هورن، توریسا، و اوندووا و نیز بسیاری رودهای دیگر که همگی به رودخانۀ بزرگ دانوب می ریزند، شبکۀ زهاب های این کشور را تشکیل می دهند. کشور اسلوواکی به هشت استان تقسیم می شود و شهرهای مهم آن عبارت اند از براتیسلاوا، بانسکابیستریتسا، کوشیتسه، نیترا، پرشو، و ژیلینا. این کشور اقلیم قاره ای مرطوب دارد و تابستان های آن گرم و زمستان هایش سرد و یخبندان است. بارندگی های آن، که بیشتر با طوفان های تندری همراه است، غالباً در تابستان روی می دهد. پاییز خشک و آفتابی و بارندگی های کوتاه توأم با رعد و برق از ویژگی های بهار آن است. میانگین دمای شهر براتیسلاوا در دی ماه حدود ۱- درجۀ سانتی گراد است و در تیر ماه به حدود ۱۹ درجۀ سانتی گراد می رسد و میانگین بارندگی آن ۶۴۹ میلی متر است.
اقتصاد. با این که کمتر از یک سوم از سرزمین اسلوواکی قابل کشت است، ولی کشاورزی در اقتصاد آن نقش مهمی دارد و گندم، جو، چغندرقند، و سیب زمینی از عمده ترین فرآورده های آن به شمار می آیند و گوسفند و گاو و خوک دام های آن را تشکیل می دهند. جنگل داری از اهمیت ویژه ای برخودار است و آهن، مس، روی، منگنز، و سرب منابع زیرزمینی در حال بهره برداری این کشور را تشکیل می دهند. زغال سنگ کشور اسلوواکی نامرغوب است و بیشتر به مصرف نیروگاه های حرارتی می رسد و نیروی برقابی (هیدروالکتریک) مکمل آن است. کارخانه ها و کارگاه های صنعتی اسلوواکی پیرامون شهرهای براتیسلاوا و کوشیتسه متمرکزند و بزرگ ترین منبع اقتصادی کشور را تشکیل می دهند.
حکومت و سیاست. نوع حکومت اسلوواکی جمهوری چندحزبی با یک مجلس قانون گذاری، به نام مجلس شورای ملی، است. مجلس مزبور از ۱۵۰ نماینده که برای چهار سال انتخاب می شوند تشکیل شده و رئیس جمهور این کشور برای یک دورۀ پنج ساله برگزیده می شود و رهبر حزب اکثریت مقام اجرایی نخست وزیری و تشکیل هیئت دولت را برعهده دارد.مردم و تاریخ. جمعیت اسلواکی حدود ۵,۴۳۵,۲۷۳ نفر است(۲۰۱۱)و تراکم نسبی آن به۱۱۰.۸ نفر در کیلومتر مربع می رسد. رشد سالانۀ آن صفر است و تقریباً ۸۶ درصد از مردم این کشور را اسلوواکی ها تشکیل داده اند، ۶۰ درصدشان مسیحی و پیرو کلیسای کاتولیک اند و ۵۵ درصد از آنان در شهرها به سر می برند. زبان رسمی این کشور اسلواکیایی است و میانگین امید به زندگی در این سرزمین ۷۲ سال است و ۹۹ درصد از بزرگسالان آن باسوادند. ایلیری ها، سلت ها، و ژرمن ها ساکنان اولیۀ سرزمینی اند که امروز به اسلوواکی معروف است و اسلوواک ها، که تیر ه ای از قوم اسلاوند، بین قرن های ۶ و ۷م به این سرزمین مهاجرت کردند. اسلوواکی در قرن ۹م ضمیمۀ امپراتوری موراوی شد و مردم آن به مسیحیت گرویدند. این سرزمین پس از سقوط امپراتوری موراوی مدت های طولانی تحت استیلای مجارستان قرار گرفت. با فروپاشی امپراتوری اتریش و مجارستان (۱۹۱۸) دو ملت اسلوواک و چک با هم متحد شدند و جمهوری چکسلوواکی را تشکیل دادند و توماس مازاریک را به منزلۀ نخستین رئیس جمهور خود برگزیدند. آلمان در مارس ۱۹۳۹، بوهم و موراوی را تصرف کرد و بدین ترتیب اسلوواکی به تحت الحمایگی آلمان نازی درآمد. در جنگ جهانی دوم جزء نیروهای محور قرار گرفت و در ۱۹۴۴ به وسیلۀ ارتش سرخ اتحاد جماهیر شوروی اشغال شد. پس از پایان جنگ مجدداً در جمهوری چکسلوواکی ادغام گردید و دولتی کمونیست زمام امور کشور را دردست گرفت. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و آزادشدن کشورهای اروپای شرقی (۱۹۹۱)، دامنۀ اختلاف میان چک ها و اسلوواک ها بالا گرفت و کشور چکسلوواکی به دو کشور کوچک اسلوواکی و چک تقسیم شد و جمهوری اسلوواکی در اول ژانویۀ ۱۹۹۳ به استقلال رسید.
wikijoo: اسلوواکی