استوپا ( زبان سانسکریت: m. , स्तूप "پُشته" ) نوعی بنای تپه مانند یا سازه ای نیم کره است که از آن به عنوان محلی برای مراقبه و مدیتیشن استفاده می شود. [ ۲] استوپا نوعی بنای تپه مانند است که در سراسر شبه قاره هند دیده می شوند و در جهان غرب نیز رو به افزایشند. استوپا در کشورهای متعددی از آسیای جنوب شرقی وجود دارد و به نامهای چدی ( chedi ) ، داگوبا ( dagoba ) یا توپ ( tope ) شناخته می شود. استوپا قدیمیترین بنای مذهب بودیسم است و در ابتدا تنها شامل تپه ای گنبدی شکل بوده که از گل یا در مکانهای کم آب از توده ای سنگ ساخته می شده است تا پوششی بر آثار مقدس بودا باشد. پس از درگذشت بودا، پیکر وی را سوزاندند و بر سر خاکستر وی و محل دفن آن نزاع درگرفت تا اینکه راهبی سالخورده یادآوری کرد هدف بودا برقراری صلح و آرامش بوده و از این رو شایسته نیست برای دفن پیکر وی نزاع رخ دهد. پس خاکستر آن تقسیم شده و زیر ۸ استوپا دفن شد. دو استوپا نیز بر روی ظرف خاکستر و خاک ذغالهایی که پیکر بودا با آتش آن سوزانده شده بود، قرار گرفت. دربارهٔ این استوپاهای اولیه اطلاعات اندکی در دسترس است، به خصوص که تشخیص ۱۰ استوپای اصلی ممکن نیست. با این حال، گفته می شود که تعدادی از استوپاهای بعدی مانند سارنات ( Sarnath ) و سانچی ( Sanchi ) در واقع با اجرای تزئیناتی بر روی گنبدهای اصلی به وجود آمده اند. در قرن سوم ق. م. امپراتور آشوکا پس از گرویدن به بودیسم، استوپاهای اولیه را گشود و محتویات آنها را در میان هزاران استوپایی که به دستور وی ساخته شده بود پخش نمود. با تمام اینها، استوپاهای واقع در ۸ مکانی که با زندگی بودا در ارتباط بودند، همچنان اهمیت خاص خود را حفظ کردند. در نتیجه، اهمیت یک استوپا نسبت به اینکه این گنبد، نقش مقبره داشته باشد یا اینکه تنها به منظور نیایش ساخته شده باشد، تغییر می کند و در نهایت، شکل ظاهری آنها نیز از یکدیگر متفاوت شده است. آنها به تدریج به گنبدهایی بزرگ و دارای ویژگیهایی خاص تبدیل شدند، از جمله این بخشهای افزوده می توان به تورانا ( torana ) یا دروازه، حصاری پرچین مانند به نام ودیکا ( vedica ) ، هارمیکا ( harmika ) که سکویی مربع شکل و ساخته شده از تعدادی میله مانند نرده بود و بر روی گنبد قرار می گرفت، چترایشتی ( chattrayashti ) یا سایبان و یک مسیر مخصوص که برای گشتن به دورتادور استوپا ساخته شده بود، اشاره کرد. از آخرین قرن ق. م به بعد، استوپاها به عنوان یکی از بناهای اصلی مذهبی بودیسم به ثبت رسیدند. قدیمیترین استوپای شناخته شده استوپای دمک ( Dhamek ) نام دارد و در سانچی هند قرار دارد و بلندترین آنها با ارتفاع ۱۲۷ متر، پرا پاتوم چدی ( Phra Pathom Chedi ) نام داشته و در ناکن پاتم ( Nakhon Pathom ) تایلند واقع است. با انتشار بودیسم در کشورهای دیگر آسیا، استوپا به پاگودا ( pagoda ) تبدیل شد. پاگوداها، در اشکال مختلفی دیده می شوند که انواع زنگوله ای و هرمی از آن جمله اند. امروزه در متون غربی، وجه تمایز واضحی میان استوپا و پاگودا وجود ندارد. اما در کل، استوپا بناییست که توسط بوداییان هند و آسیای جنوب غربی ساخته می شود و پاگودا به بناهای بودایی ساخته شده در آسیای شرقی اشاره می کند که می تواند دارای در ورودی بوده و حتی مورد مصارف غیر مذهبی قرار گیرد. اساسا استوپا از پنج قسمت اصلی تشکیل شده است:
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفwiki: استوپا