استفهام تقریری

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] استفهام تقریری به پرسش به قصد گرفتن اقرار و اعتراف از مخاطب اطلاق می شود.
تقریر یعنی کسی را به اقرار واداشتن. «استفهام تقریری» -از اقسام استفهام مجاز ی- برای واداشتن مخاطب به اقرار و اعتراف به حقی است که نزد خودش آشکار است و به علتی از اقرار به آن طفره می رود.
تفاوت استفهام تقریری با استفهام انکاری
کلام، در استفهام تقریری برخلاف انکاری، مثبت است؛ به همین دلیل، جمله ایجابیه به آن عطف می شود؛ مانند: (الم یجدک یتیما فآوی ووجدک ضالا فهدی)؛ "مگر نه تو را یتیم یافت پس پناه داد؛ و تو را سرگشته یافت پس هدایت کرد". همچنین استفهام تقریری نیز بر جمله ایجابی عطف می شود؛ مانند: (... اکذبتم بآیاتی ولم تحیطوا بها علما...) ؛ "آیا نشانه های مرا به دروغ گرفتید و حال آنکه از نظر علم بدانها احاطه نداشتید" ؛ البته این مطلب بنا بر تقریر جرجانی است که این آیه را از قبیل آیه (وجحدوا بها واستیقنتها انفسهم...) دانسته است.استفهام تقریری در اصل همان استفهام انکاری است، و انکار یعنی نفی، و نفی نفی، اثبات می شود؛ بنا براین، استفهام تقریری، مفهومی مثبت را افاده می نماید؛ مانند: (الیس الله بکاف عبده...) ؛ (... الست بربکم...) و (... الم تعلم ان الله علی کل شیء قدیر).

پیشنهاد کاربران

بپرس