[ویکی فقه] استصحاب کلی در مقابل «استصحاب جزئی» قرار دارد. از این عنوان در اصول فقه، مبحث اصول عملی بحث شده است. استصحاب کلی حکم به بقای مستصحب کلّیِ در ضمن افراد است.
استصحاب کلی، استصحابی است که مستصحب ( متیقن سابق ) آن، کلی است؛ به بیان دیگر، هر گاه وجود کلی در ضمن فردی از افرادش یقینی باشد، آن گاه، در بقای آن کلی شک شود و سپس از روی تعبد ، حکم به بقای آن گردد، در این صورت، استصحاب کلی جاری گردیده است؛ برای مثال، یقین وجود دارد که حیوانی در ضمن یک فرد خاص تحقق یافته است، اما مشخص نیست که این حیوان پشه بوده که عمرش از سه روز تجاوز نمی کند یا فیل می باشد که عمرش طولانی است، در این صورت، اگر بعد از سه روز در بقای حیوان شک شود، این شک ناشی از شک در تعیین نوع حیوان است که در این جا مردد بین فیل و پشه می باشد.
نکته اول
درباره اقسام استصحاب کلی اختلاف است؛ مشهور اصولی ها آن را سه قسم می دانند، ولی برخی دیگر مانند مرحوم خویی تا چهار قسم هم برای آن بر شمرده اند.
نکته دوم
برخی از اصولیون معتقدند در هیچ یک از اقسام سه گانه کلی (قسم اول، دوم و سوم) استصحاب جاری نیست، ولی عده ای دیگر قائل به تفصیل هستند.
اقسام مستصحب
...
استصحاب کلی، استصحابی است که مستصحب ( متیقن سابق ) آن، کلی است؛ به بیان دیگر، هر گاه وجود کلی در ضمن فردی از افرادش یقینی باشد، آن گاه، در بقای آن کلی شک شود و سپس از روی تعبد ، حکم به بقای آن گردد، در این صورت، استصحاب کلی جاری گردیده است؛ برای مثال، یقین وجود دارد که حیوانی در ضمن یک فرد خاص تحقق یافته است، اما مشخص نیست که این حیوان پشه بوده که عمرش از سه روز تجاوز نمی کند یا فیل می باشد که عمرش طولانی است، در این صورت، اگر بعد از سه روز در بقای حیوان شک شود، این شک ناشی از شک در تعیین نوع حیوان است که در این جا مردد بین فیل و پشه می باشد.
نکته اول
درباره اقسام استصحاب کلی اختلاف است؛ مشهور اصولی ها آن را سه قسم می دانند، ولی برخی دیگر مانند مرحوم خویی تا چهار قسم هم برای آن بر شمرده اند.
نکته دوم
برخی از اصولیون معتقدند در هیچ یک از اقسام سه گانه کلی (قسم اول، دوم و سوم) استصحاب جاری نیست، ولی عده ای دیگر قائل به تفصیل هستند.
اقسام مستصحب
...
wikifeqh: استصحاب_کلی