استراوینسکی ایگور

دانشنامه آزاد فارسی

اِسْتِراوینْسکی،ایگور (۱۸۸۲ـ۱۹۷۱)(Stravinsky, Igor)
اِسْتِراوینْسکی،ایگور
آهنگ ساز روس. بعدها تابعیت فـرانسه (۱۹۳۴) و امـریکا (۱۹۴۵) را پذیرفت. زیرنظر ریمسکی کورساکوف تحصیل کرد و به سفارش دیاگیلف برای باله های پرندۀ آتشین (۱۹۱۰)، پتروشکا (۱۹۱۱)، و تقدیس بهار (۱۹۱۳) آهنگ هایی ساخت که ریتم ها و هارمونی های غیرمعمول شان در زمان خود جنجال برانگیز بودند؛ اثر اخیر، آشوب های اعتراض آمیزی را به دنبال داشت. سایر آثار او عبارت اند از سمفونی ها، کنسرتوها (برای ویولن و پیانو)، موسیقی مجلسی، و تعدادی اپرا، ازجمله پیشرفت آدم هرزه (۱۹۵۱)، و سیلاب (۱۹۶۲). استراوینسکی، در کنار شونبرگ، مهم ترین آهنگ ساز سال های اول قرن ۲۰ بود، و بیش از هر کس دیگر در تعیین مسیر موسیقی ۵۰ سال بعد نقش داشت. گسترۀ آثار گوناگون و متنوع او از بالۀ نئوکلاسیک پولچینِلاّ، (۱۹۲۰) تا سمفونی مزامیر (۱۹۳۰) کُرال ـ ارکستری را دربرمی گیرد. بعدها در آثاری همچون کانتیکوم ساکروم (سرود مذهبی) (۱۹۵۵)، و بالۀ آگون (۱۹۵۳ـ۱۹۵۷)، تکنیک های سریِل را نیز به کار گرفت. استراوینسکی در نزدیکی سن پترزبورگ به دنیا آمد، و پدرش، فیودور استراوینسکی، باس اصلیِ اپرای سلطنتی در این شهر بود. فرآیند خلاقیتِ او را به سه مرحلۀ متمایز می توان تقسیم کرد، که با ملی گرایی روسی آغاز شده و با نئوکلاسیک گرایی ادامه می یابد تا به تکنیک دودِکافونی می رسد. در ۱۹۰۶ با یکی از خویشاوندان خود به نام نادِژدا سولیما ازدواج کرد. در ۱۹۰۸ قطعۀ ارکستری آتشبازی را به مناسبت عروسی نادیا ریمسکی ـ کورساکوف و ماکسیمیلیان اشتاینبِرگ ساخت، و یک سرود خاکسپاری نیز برای مرگ ریمسکی ـ کورساکوف خلق کرد. اجرایاسکِرتسوی فانتاستیک در ۱۹۰۹ توجه دیاگیلف، مدیر برنامه های نمایشی، را به خود جلب کرد. در ۱۹۱۴ دیاگیِلف در پاریس اپرا ـ بالۀ پریان بلبل را به روی صحنه برد. در سال های بین دو جنگ جهانی بسیاری از آثار او در سایۀ نئوکلاسیک گرایی ساخته شدند، و نخستین آن ها مشخصاً بالۀ پولچینِلاّ (۱۹۲۰) بود، که برمبنای قطعاتی منسوب به پِرگولِزی ساخته شد، و در ۱۹۲۵ کنسرتو برای پیانو همراه با سازهای بادی نیز همین روند را ادامه داد. اُدیپوس شاه، اپرا ـ اوراتوریویی از روی سوفوکلس، نخستین بار در ۱۹۲۷ به اجرا درآمد، و پس از آن نوبت به بالۀ ملهم از اثر کلاسیک آپولون موزاژِت (۱۹۲۸)، بالۀ بوسۀ پری (از روی چایکوفسکی)، کاپریچّو برای پیانو و ارکستر، و سمفونی مزامیر رسید که نخستین بار در ۱۹۳۰ به رهبری ارنست آنسرمه اجرا شد. در ۱۹۳۷ بالۀ ورق بازی اثر استراوینسکی را بالانشین در اپرای متروپولیتن نیویورک به اجرا در آورد. در ۱۹۴۰ اجرای سمفونی دو ماژور خود توسط ارکستر سمفونی شیکاگو را رهبری کرد. سمفونی سه موومانی قدرتمند او را نخستین بار در ۱۹۴۶، ارکستر فیلارمونیک نیویورک اجرا کرد و در ۱۹۴۸ بالانشین اپرای اورفئوس را به روی صحنه برد. دیدار با اودن، گردآوری آثار نئوکلاسیک استراوینسکی در قالب یک مجموعه را موجب شد، و اپرای ملهم از هوگارت، پیشرفت آدم هرزه، نخستین بار در ۱۹۵۱ در ونیز به اجرا درآمد. در این هنگام استراوینسکی با رابرت کرافت، رهبر ارکستر، آشنا شد و تحت تأثیر او به موسیقی سریِل مکتب دوم وین رو آورد. این نشانۀ آغاز سومین دورۀ بزرگ فعالیت آهنگ ساز بود. جالب این جاست که استراوینسکی تا پس از مرگِ بزرگ ترین چهرۀ این مکتب، آرنولد شونبرگ، دست به اکتشاف کامل این عرصه از موسیقی نزد. بالۀ آگون و آثار آوازی مذهبی کانتیکوم ساکروم (۱۹۵۵) و ترِنی ترکیبی از روش های دقیق با خلاقیت ملایم آشنای استراوینسکی بودند.

پیشنهاد کاربران

بپرس