استخوان خاجی

استخوان خاجی یا ساکروم ( به انگلیسی: Sacrum ) نام یکی از استخوان های تشکیل دهندهٔ لگن خاصره است. این استخوان در پایین ستون مهره های کمر، در زیر آخرین مهرهٔ کمری قرار گرفته و در پشت لگن، بین دو استخوان کوهانه ( بی نام، هیپ ) قرار دارد. در داخل استخوان خاجی ریشه های عصبی قرار دارند.
استخوان خاجی در واقع از جوش خوردن پنج مهرهٔ انتهایی ( S1–S5 ) تشکیل شده است و از دو پهلو با استخوان کوهانه مفصل می شود. مهره های خاجی دارای انحنایی به صورت تحدب به عقب هستند که جزء انحنای اولیه محسوب می شود.
خاج در فارسی به معنی صلیب است و معنی نام استخوان خاجی به معنای استخوان صلیبی شکل است.
استخوان خاجی استخوانی است فرد، بزرگ، تخت و سه گوش در بدن انسان که در پایه ستون مهره ها، بعد از بخش کمری و قبل از دنبالچه، واقع شده است. این استخوان به شکل هرم مربع القاعده ای است که قاعده آن در بالا و رأس آن در پایین قرار دارد. استخوان خاجی علاوه بر آنکه به لگن استحکام و ثبات می دهد وزن بدن را هم از طریق مفاصل خاجی تهیگاهی به کمربند لگنی منتقل می کند. استخوان خاجی در زنان پهن تر و کوتاه تر از مردان است. در کودکان مهره های خاجی هنوز توسط غضروف به هر
م وصل هستند. [ ۱]
استخوان خاجی، با قسمت تهیگاهی ( ایلیوم ) استخوان بی نام، تشکیل مفصل خاجی تهیگاهی ( ساکروایلیاک ) ، با اتصال به مهره L5، تشکیل مفصل کمری خاجی ( لومبوساکرال ) و با اتصال به مهره اول دنبالچه ( CO1 ) ، تشکیل مفصل خاجی دنبالچه ای ( ساکروکوکسیژئال ) را می دهد.
دنبالچه از طریق یک مفصل دارای یک دیسک بازمانده ( وستیجیال ) و همچنین چند رباط به استخوان خاجی متصل است. حرکت مفصل بین دنبالچه و خاجی بسیار محدود است. [ ۲]
محل استخوان خاجی در بدن، به رنگ قرمز:
استخوان خاجی دارای چهار سطح ( قدامی یا لگنی، خلفی یا دورسال، طرفی راست و چپ ) یک قاعده که در بالا قرار گرفته و یک راس است.
نکات مهم کالبدشناختی استخوان خاجی:

استخوانِ خاجی (sacrum)
استخوان مرکب سه گوش پایین ستون مهره ها. از اتصال پنج مهره به یکدیگر، در فاصلۀ بین آخرین مهرۀ کمری در بالا و استخوان دنبالچه در پایین، پدید می آید. استخوان خاجی دیوارۀ پشتی لگن را تشکیل می دهد.