استانه یی

آستانه یی. آستانه یی از گویش های گیلکی که مردم آستانة اشرفیه و توابع آن در گیلان بدان سخن می گویند و به لاهیجانی و لشت نشایی و آلِمانی نزدیک است. واکه های آستانه یی عبارت اند از: a کشیده و واکه های مرکب /ow/، /oy/ و /ay/. نشانه جمع -on است. در لهجه های اطراف آستانه گرایش تبدیل /a/ به /o/ دیده می شود، اما در برخی نقاط هم گرایش به فارسی زیاد است. گرایش به فارسی به دو شکل دیده می شود: استفاده از واژة فارسی به جای واژة گیلکی ۲. آن جا هم که از واژة گیلکی استفاده می شود، شکل تلفظ آن فارسی است و این کار با تغییر و تصرف در مصوت و تبدیل آن به مصوت فارسی انجام می گیرد. برای ساختن معرفه از: i «این» قبل از اسم و ترتیب صفت و موصوف به هر دو شکل است: صفت مقدم بر موصوف در چورکوجان: «دختران خوب»، اما صفت بعد از موصوف در کیاشهر lakonexub «دختران خوب». به نظر می رسد در شکل منطبق با فارسی، تأثیری پذیری از فارسی دخیل بوده است. در ترکیب اضافی هم چنین است. اما مضاف بعد از مضاف الیه می آید: برخی از تغییر و تبدیل های آوایی: تبدیل ab به ow. حذف و اختصار در de «دیگر»؛ تبدیل صامت /h/ به مصوت: a تبدیل /e-/ آغازین به /i-/. برخی از واژگان آستانه یی: kol «موج»، kora «کجا»، iyera «این جا»، tagar «تگرگ»، hist «خیس»، jaw «جو»، did «دود»، gortag «رعد و برق» و zabon «زبان».