استان کردستان

[ویکی فقه] کردستان با وسعتی معادل ۲۸۲۰۳ کیلومتر مربع در غرب ایران قرار دارد و مرکز آن شهر سنندج است. این استان که در دامنه ها و دشت های پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است، ۱۴۳۸۵۴۳ نفر جمعیت دارد که بیشتر آنها به شاخه های گوناگون زبان کردی تکلم می کنند. این استان منطقه ای کاملاً کوهستانی است که از مریوان تا دره قزل اوزن و کوه ههای زنجان جنوبی در مشرق گسترده شده است. ناهمواری های این استان که تحت عنوان ناحیه کوهستانی کردستان مرکزی بررسی می شود، مشتمل بر دو بخش غربی و شرقی است. این دو قسمت از نظر شکل پستی و بلندی و جنس زمین متفاوتند. قسمت وسیعی از سنندج، مریوان و سرزمین های اطراف آنها تا جنوب کردستان بخش کوهستانی غربی را تشکیل می دهد. در این ناحیه شعبه های رود قزل اوزن در شرق و شمال شرقی و رود سیروان در حنوب چهره زمین را به طور کامل تغییر داده اند. بخش کوهستانی شرقی، قسمت های شرقی سنندج را دربرمی گیرد و درحد فاصل ناحیه غربی و شرقی، یک رشته از ارتفاعات آتشفشانی شمالی - جنوبی را به وجود می آورد. مرتفع ترین دشت این ناحیه «هوه تو» خوانده می شود که با دو هزار و دویست متر ارتفاع در شمال سنندج واقع شده است. بلندترین کوه های این ناحیه، شاه نشین در شمال بیجار، شیدا در مرکز و پنجه علی بین قروه و سقز است. استان کردستان به طور کلی تحت تأثیر دو جریان عمده هوای گرم و سرد قرار دارد و اقلیم های گوناگونی را به وجود می آورد. اقلیم کردستان متاثر از توده های هوای گرم و مرطوب مدیترانه ای است که این توده ها موجب بارندگی هایی در بهار و ریزش برف در زمستانها شده است. این توده های هوایی که از اقیانوس اطلس و دریای مدیترانه با برخورد به ارتفاعات زاگرس بخش قابل توجهی از رطوبت را بصورت بارش های پراکنده برف و باران در این منطقه نشان میدهند. نفوذ توده های مرطوب زمستانی و بهاری در مریوان و دریاچه زریوار تأثیر فراوانی در مرطوب و معتدل شدن هوای این ناحیه دارد. میزان رطوبت و بارش مناسب باعث ایجاد جنگل های انبوه بلوط و گونه های مختلف درختان جنگلی شده است. بیشترین میزان بارش جوی در ناحیه غربی استان (شهرهای بانه و مریوان) حدود هشتصد میلی متر در سال و کمترین میزان بارندگی آن در ناحیه شرقی حدود چهارصد میلی متر در سال است.
موسسه مطالعات ایران و اوراسیا
...