استان سانتافه

استان سانتافه ، یکی از استان های ۲۳ گانه آرژانتین، واقع در مرکز – شرق کشور می باشد که با استان های چاکو، کورینتس، انتره ریوس، بوئنوس آیرس، کوردوبا، سانتیاگو دل استرو مرز مشترک دارد. سانتافه با استان های انتره ریوس و کوردوبا بخشی به نام «منطقه مرکزی» تشکیل می دهد. از شهرهای مهم استان می توان به روزاریو، سانتافه، رافائلا، ونادو توئرتو، ویا گوبرنادور گالبز، سانتو تومه و رکونکوئیستا اشاره کرد.
• مرکز: سانتافه
• مساحت: ۱۳۳۰۰۷ کیلومترمربع
• جمعیت: ۳۰۰۰۷۰۱ ( تا ۲۰۰۱ )
• فرماندار: ارمس بینر
پیش از ورود اسپانیایی ها به آمریکای جنوبی، استانی که اکنون سانتافه نام دارد زیستگاه بومیان ( پیلاگاس، توباس، تیمبوس، موکاویس، گوایکوروس و گوارانی ) بود. این بومیان کوچ نشین از طریق شکار، ماهیگیری و گردآوری میوه ارتزاق می کردند. نخستین اقامتگاه اروپاییان در سال ۱۵۲۷ و در محل برخورد رودهای پارانا و کارکارانیا به دست سباستین گابوتو ساخته شد. او در سر راه خود به شمال دژی ( با نام sancti spiritus ) را بنا کرد که ۲ سال بعد به دست بومیان ویران شد.
در سال ۱۵۷۳ شهر سانتافه در اطراف شهر کوچک کایاستا ی امروزی توسط خوان ده گارایتاسیس شد اما در سال ۱۶۵۱ به شهر سانتافه کنونی انتقال یافت. در سال ۱۸۱۲ ژنرال مانوئل بلگرانو پرچم آرژانتین را بر فراز کرانه رود پارانا در شهر روزاریو ( در ۱۶۰ کیلومتری مرکز استان که آن زمان دهکده ای بیش نبود ) برافراشت.
در سال ۱۸۱۵ دولت مرکزگرای تحت «کارلوس ماریا ده آلبئار» به دنبال نافرمانی «ایگناسیو آلوارز توماس»، که برای مقابله با خوزه خروازیو آرتیگاس ( رهبر فدرالیست ) به سانتافه فرستاده شده بود، ادارهٔ امور را از دست داد. فرمانده شبه نظامیان محلی، «فرانسیسکو کوندیوتی»، به طور مسالمت آمیز دولت را در دست گرفت؛ این رویداد نقطه آغازین برای دوره ای کوتاه در جهت کسب استقلال ( در سایه فدرالیسم ) سانتافه بود. پس از مدتی کوندیوتی درگذشت و دولت مرکزی وابسته مجدداً یر سر کار آمد. یک سال بعد، رهبران فدرالیست، ماریانو ورا و استانیسلاو لوپز، نمایندهٔ فرماندار را از مقام خود عزل کردند و خواستار حاکمیت استان سانتافه تحت عضویت در «مجمع آزادیخواهان آرتیگاس» شدند.
در سال ۱۸۱۸، قانون اساسی استانی توسط لوپز دیکته شد: سانتافه نخستین استانی بود که قانون اساسی خودش را داشت. طی درگیری های داخلی ۱۸۲۰ نیروهای سانتافه قاطعانه برای شکست ارتش مرکزگرای بوئنوس آیرس جنگیدند. بدین ترتیب پس از مدتی استانیسلاو لوپز جای خود را به عنوان چهره کلیدی حزب فدرال مستحکم کرد. پس از مرگ لوپز در سال ۱۸۳۸، دبیر و دست راست او، خوزه ماریا کوین Cullen جای وی را گرفت. کوین رقیب سرسختی برای خوان مانوئل ده روزاس ( فرماندار بوئنوس آیرس و نمایندهٔ امور خارجه کنفدراسیون ) بود به همین دلیل ده روزاس، کوین را بازداشت و اعدام کرد و به جای او یک فرد هوادار خود به نام خوان پابلو لوپز را بر سر کار آورد. فرماندار جدید تا حمله «خوستو خوزه ده ارکیزا» و تا سال ۱۸۵۱ بر مسند بود و پس از او پاسکوال اچاگه به فرمانداری رسید. پس از تشکیل ملت، استان سانتافه وارد دورهٔ صلح و پیشرفت شد. در سال ۱۸۷۲ خطوط راه آهن و سیستم تلگراف نقاط مختلف استان را به هم متصل کرد و در سال ۱۸۸۹ دانشگاه استانی سانتافه تأسیس شد. پس از ورود مهاجران اروپایی و انتشار اندیشه های نو، استیلای سیاسی گروه های محافظه کار به چالش کشیده شد. در نتیجه احزا ب رادیکالی چون «اتحادیه مدنی» ( UCR ) و «حزب دمکراتیک ترقی خواه» ( PDP ) و فدراسیون زراعی آرژانتین تشکیل شدند. دو حزب رادیکال در مبارزات انتخاباتی با گروه های محافظه کار رقابت سختی داشتند. پس از اینکه قانون انتخاباتی توسط روکه سائنز پنیا در سال ۱۹۱۲ اصلاح شد، نمایندگان UCR به قدرت رسیدند و تا کودتای ۱۹۳۰ بر سر کار بودند. در سال ۱۹۳۲ این حزب PDP بود که بر مسند دولت نشست. در انتخابات منازعه آمیز ۱۹۵۸ که پرونیست ها کنار رفتند، دکتر کارلوس سیلوستر بگنیس - یک نماینده حامی رئیس جمهور ( آرتورو فروندیزی ) – به فرمانداری رسید. وی با برنامه های عمرانی خود، تونل ارنان داریاس را احداث کرد. این تونل ۱۵ کیلومتری که از زیر آب های رود پارانا گذر می کند، دو شهر پارانا و سانتافه را به هم متصل می کند. سانتافه در خشونت های دههٔ ۱۹۷۰ و رکود دههٔ ۱۹۸۰ بیش از دیگر ایالات خسارت دید. اوضاع اقتصادی استان در دهه ۹۰ وخیم تر شد. اما تا سال ۲۰۰۲ به رشد اقتصادی ۷ درصدی رسید. سانتافه مرکز تولید سویا و رقیب جدی استان بوئنوس آیرس در فعالیت های زراعی است.