استان دهوک

استان دهوک ( به کردی: پارێزگەها دھۆکێ ) ( به عربی: محافظة دهوک ) از استان های کردنشین کشور عراق است که در شمال این کشور و در منطقه خودگردان کردستان قرار دارد. زبان مردم این استان، کردی کرمانجی می باشد. ریشه واژه دهوک از کلمه کُردی _ فارسی ده یا روستا گرفته شده است و دهوک به معنی ده کوچک است. استان دهوک به همراه استان های اربیل، حلبچه و سلیمانیه چهار استان اقلیم نیمه خودمختار کُرد عراق را تشکیل می دهند.
بیشتر ساکنان دهوک کردهای سنی مذهب هستند و اقلیتی از آشوری ها نیز در آن زندگی می کنند.
نام این منطقه در زبان آسوری نوهادرا است و پیش از ۱۹۶۹ میلادی بخشی از استان نینوا به شمار می رفت و استان موصل هم نامیده می شد. استان دهوک بهمراه استان نجف در تاریخ ۱۹۶۹/۰۴/۲۸ به صورت رسمی بعنوان هدیه تولد ۳۲ سالگی صدام حسین تأسیس شدند.
در خلال جنگ خلیج فارس در سال ۱۹۹۱، شهر دهوک تخلیه شد و به اشغال نیروهای بعثی درآمد اما به فاصله اندکی دوباره توسط نیروهای بارزانی تصرف شد.
از زمان سرنگونی صدام حسین در سال ۲۰۰۳، دهوک از رونق افتاده است.
استان دهوک به هفت شهرستان تقسیم شده است: عمادیه، دهوک، سمیل، زاخو، عقره، شیخان و برده رش.
شهر دهوک مرکز استان و زاخو از دیگر شهرهای مهم استان دهوک است.
شهرها و روستاهای استان دهوک عبارتند از: لالش، هاریکا آقا، بامارنی، شارمین، ارادن، اوزروگ، بردرش، ببدی، باختمه، دهی، داوودیه، دهوک، هارماش، هزنی، سرسنگ، زاویته، شاریا و خانکه.