استالین

او در شهر گوری در گرجستان که آن زمان بخشی از امپراتوری روسیه بود به دنیا آمد و در ۱۹۲۲ به مقام دبیرکل حزب کمونیست اتحاد شوروی رسید. پس از مرگ ولادیمیر لنین، استالین موفق شد در مبارزه قدرت در دهه ۲۰ بر لئون تروتسکی پیروز شود و رهبری حزب را در دست گیرد. در دهه ۱۹۳۰ استالین تصفیه کبیر را آغاز کرد که به کمپینی از سرکوب سیاسی، دستگیری و قتل مخالفان معروف است که در ۱۹۳۷ به اوج رسید.
حکومت استالین آثار ماندگار بسیاری داشت که تا پایان دولت شوروی در آن باقی ماندند البته مائوئیست ها، خوجه ئیست ها، ضد تجدیدنظرطلب ها و بسیاری دیگر او را آخرین رهبر سوسیالیست واقعی در تاریخ اتحاد شوروی می دانند و عروج خروشچف و استالین زدایی پس از استالین را �تجدیدنظرطلبی� می خوانند. استالین مدعی بود که سیاست هایش بر مارکسیسم - لنینیسم بنا شده اند اما اکنون نظام اقتصادی و سیاسی او را بیشتر استالینیسم می خوانند. ( گرچه بعضی از طرفداران استالین با این عنوان مخالفند ) .
استالین در ۱۹۲۸ سیاست نِپ ( Новая экономическая политика, НЭП، سیاست های نوین اقتصادی ) که در دهه ۲۰ جریان داشت را با �برنامه های پنج ساله� و �کشاورزی اشتراکی� تعویض کرد. با این سیاست ها و تحت رهبری استالین، اتحاد شوروی تا پایان دهه ۳۰ از کشوری با جمعیت غالب دهقانی به یکی از قدرت های صنعتی جهان بدل شد.
مصادره گندم و غذاهای دیگر توسط مقامات شوروی به دستور استالین از عوامل قحطی بین سال های ۱۹۳۲ تا ۱۹۳۴ بود ( به خصوص در اوکراین، قزاقستان و قفقاز شمالی ) . بسیاری از دهقانانی که با مصادره و اشتراکی کردن کشاورزی مخالفت می کردند با برچسب �کولاک� سرکوب و دستگیر می شدند.
قحطی مصنوعی که توسط استالین در اوکراین ایجاد شد و به هولودومور مشهور است، باعث مرگ تا ۱۰ میلیون اوکراینی شد. استالین رهبر اتحاد شوروی در زمان جنگ جهانی دوم بود و تحت رهبری او این کشور نقشی حیاتی در شکست آلمان نازی در آن جنگ داشت ( این جنگ در شوروی با نام جنگ کبیر میهنی شناخته می شود ) . پس از جنگ، استالین اتحاد شوروی را به عنوان یکی از دو ابرقدرت جهانی مطرح کرد و تقریباً چهار دهه پس از مرگ او در ۱۹۵۳ این موقعیت همچنان برجا بود.
حکومت استالین را بسیاری به �کیش شخصیت پرستی� و شیوه های مخفی حذف مخالفین محکوم می کنند. نیکیتا خروشچف، جانشین استالین، حکومت و کیش شخصیت استالین را در کنگره معروف حزب کمونیست شوروی در ۱۹۵۶ محکوم کرد و پروسه استالین زدایی را آغاز کرد که بعدها به جدایی چین و شوروی انجامید. بسیاری استالین را مسئول مرگ مخالفان حکومت او می دانند و قتل لئون تروتسکی دوست انقلابی لنین و از رهبران انقلاب روسیه و جنبش ضد استالینی نیز توسط یکی از عاملان حکومت او انجام شد.