ازادسازی خرمشهر

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آزادسازی خرمشهر. آزادسازی خرمشهر مهم ترین تحرک نظامی ایران در جنگ عراق با ایران بود که در عملیات بیت المقدس به بازپس گیری خرمشهر در ۳ خرداد ۱۳۶۱/ ۲۴ مه ۱۹۸۲ منجر شد. عملیات فتح خرمشهر، به دلیل اهمیت آن از نظر نظامی و سیاسی به مطالعۀ فراوان نیاز دارد که در این مقاله، به اختصار بدان می پردازیم.
پس از اشغال خرمشهر در ۴ آبان ۱۳۵۹/ ۲۶ اکتبر ۱۹۸۰، برای عراق و حامیان منطقه ای و بین المللی آن فرصتی فراهم شد. تا ضمن فرسایش توان نظامی ایران، خواست خود را برای پایان دادن به جنگ، به دولت ایران تحمیل کنند.
انصاری، مهدی و درودیان، محمد و نخعی، هادی، خرمشهر در جنگ طولانی، ج۱، ص۳۹۰، تهران ۱۳۷۵ش.
این عملیات با نام «بیت المقدس» طی ۳ مرحله انجام شد و ۲۵ روز به طول انجامید. رمز عملیات، ذکر مقدس «یا علی بن ابیطالب (علیه السّلام)» بود و در ساعت ۳۰ دقیقۀ بامداد ۱۰/۲/۶۱ آغاز شد. غرب کارون، جنوب غربی اهواز و شمال خرمشهر، مناطقی بودند که این نبرد در آن مناطق شکل گرفت. وسعت منطقۀ عملیات، حدود ۶۰۰۰ کیلومتر مربع بود.
سازمان تبلیغات اسلامی، بر شطی از حماسه و حضور، ص۳۸۴-۳۸۶، سازمان تبلیغات اسلامی، ۱۳۷۵ش.
یکی از دلایل شکست عراق، پیشینۀ ایران بود. عراق، پیش از این به دلیل وضعیت سیاسی داخلی ایران و نتایج سلسله عملیات های ناموفق در پاییز و زمستان ۱۳۵۹ ش به فرماندهی بنی صدر، از نظر استراتژیکی در غفلت کامل به سر می برد؛ تا آنجا که بسیاری از مقام های عالی رتبۀ عراق در طول تابستان ۱۳۶۰ ش کاملا به این باور رسیده بود که دولت ایران تا پاییز همان سال سقوط خواهد کرد.واکنش عراق در این باره بسیار جالب است. عراقی ها، در ۴ خرداد از طریق رسانه ها اعلام کردند که نیروهای ما، ایرانیان را گوشمالی دادند و در ۳ خرداد تا مرزهای بین المللی عقب نشینی کردند. آنهابه جای خرمشهر از عنوان «بندر خرمشهر» استفاده کردند و دربارۀ شکست خود، چیزی نگفتند.
ولایتی، علی اکبر، تاریخ سیاسی جنگ تحمیلی، ص۱۰۳_ ۱۰۴.
...

پیشنهاد کاربران

آزادسازی خرمشهر از اهداف اصلی عملیات بیت المقدس در خلال جنگ ایران و عراق بود، که توسط ارتش جمهوری اسلامی ایران ( به فرماندهی علی صیاد شیرازی ) و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ( به فرماندهی محسن رضایی و احمد متوسلیان ) در ۳ خرداد ۱۳۶۱ انجام گرفت. فتح خرمشهر بازتاب جهانی داشت و عراق با از دست دادن خرمشهر، از نظر سیاسی تکیه گاهش را برای مذاکره از دست داد. این نبرد از لحاظ نظامی، به عنوان نقطهٔ عطفی در تاریخ جنگ ایران و عراق شناخته می شود. بعد از آزاد سازی خرمشهر سید روح الله خمینی گفت خرمشهر را خدا آزاد کرد. شورای عالی انقلاب فرهنگی؛ روز ۳ خرداد را به عنوان روز مقاومت، ایثار و پیروزی در تقویم رسمی ایران نام گذاری کرده است.
...
[مشاهده متن کامل]

پس از حمله نیروهای عراقی به خرمشهر، یک گردان از تکاوران دریایی ارتش به فرماندهی ناخداهوشنگ صمدی، گردان دژ خرمشهر به فرماندهی علی قمری و دانشجویان دانشگاه افسری امام علی به فرماندهی حسین حسنی سعدی، همچنین تعدادی از نیروهای سپاه خرمشهر به فرماندهی محمد جهان آرا، از یگان های نظامی بودند، که به مدت ۳۴ روز از شهر دفاع کردند.
در پی آغاز عملیات بیت المقدس در نیمه شب دهم اردیبهشت سال ۱۳۶۱ چند هدف عمده استراتژیک و تاکتیکی از جانب نیروهای ایرانی دنبال می شد:
• بیرون راندن نیروهای ارتش عراق، به پشت مرزهای بین المللی
• انهدام نیروهای باقیمانده از ارتش عراق، در منطقه بین غرب کارون تا خط مرزی
• آزادسازی شهر خرمشهر
آزادسازی خرمشهر در حقیقت از اهداف مرحله چهارم عملیات بیت المقدس بود. در ساعت ۲۲:۳۰ شامگاه شنبه، ۱ خردادماه ۱۳۶۱، مرحله چهارم این عملیات با اعلام رمز توسط فرماندهی قرارگاه مرکزی کربلا به واحدهای عمل کننده، با هدف آزادسازی خرمشهر، آغاز شد. در این بین نقش نیروی هوایی ایران در منهدم کردن پل ساخته شده عراقی ها که بسیاری از نیروها و ادوات را از طریق آن به خرمشهر می رساندند، توسط خلبان محمود اسکندری نیز اهمیت بالایی داشت. در پایان این نبرد علاوه بر پایان بخشیدن به ۱۹ ماه اشغال بخشی از حساس ترین مناطق خوزستان و آزادسازی خرمشهر، ضربه ای سنگین به توان رزمی و روحیه نیروهای عراقی وارد آمد.
در جریان آزادسازی خرمشهر حدود ۱۶ هزار نیروی عراقی کشته و زخمی شدند، همچنین ۱۹ هزار نفر نیروی عراقی به اسارت نیروهای ایرانی درآمدند. در خلال ۲۶ روز نبرد خونین در عملیات بیت المقدس ۳٬۰۰۰ نفر از نیروهای ایرانی شهید و ۱۲ هزار نفر نیز مجروح شدند. منابع پژوهشی گزارش می کنند حدود ۱۲ تا ۱۵ هزار رزمندهٔ ایرانی و ۸ هزار رزمندهٔ عراقی در خلال این عملیات کشته شده اند.

ازادسازی خرمشهرازادسازی خرمشهرازادسازی خرمشهرازادسازی خرمشهرازادسازی خرمشهرازادسازی خرمشهر
منابع• https://fa.wikipedia.org/wiki/آزادسازی_خرمشهر

بپرس