اریش فرید ( به آلمانی: Erich Fried ) ( زاده ۶ مه ۱۹۲۱ در وین – درگذشته ۲۲ نوامبر ۱۹۸۸ ) شاعر اتریشی تبار، یهودی نسب ساکن لندن بود، که به خاطرِ اشعار سیاسی اش معروف است. او همچنین گوینده، مترجم و مقاله نویس بزرگی بود. اریش فرید یک مارکسیست منتقد استالینیسم و کشورهای سرمایه داری بود.
... [مشاهده متن کامل]
«او بارها به علت بیان اندیشه ها و موضع گیری های سیاسی اش در افکار عمومی، زیر فشار قرار گرفت. حتی در یک مورد، در سال ۱۹۷۴، رئیس پلیس برلن غربی وی را به اتهام اهانت به دستگاه پلیس به دادگاه کشاند، در این دادگاه هاینریش بل به یاری اش آمد و تبرئه گشت. حزب دموکرات مسیحی آلمان و وزارت آموزش و فرهنگ باواریا ( بایرن ) خواهان حذف آثار او از کتاب های درسی در مدارس آلمان بودند. »
اریش فرید در سال ۱۹۲۱ در وین زاده شد اما دوران رشد و بلوغ خود را در آلمان پشت سرگذاشت. در سال ۱۹۳۸ و به دنبال سلطه یابی فاشیسم هیتلری به ناچار جلای وطن کرد و در انگلستان اقامت گزید. گرچه او تا پایان عمر در انگلستان باقی ماند، اما همواره به زبان مادری خود یعنی آلمانی سرود و نوشت. فرید در طول مدت فعالیت های هنری خود، بیش از ۴۰ کتاب به شعر و نثر منتشر کرد.
اریش فرید، بیش از نیمی از زندگی خود را در غربت سپری کرد. رویدادهای دوران کودکی و نوجوانی اش، از همان آغاز زندگی، سرشت و سرنوشت او را رقم زدند. او خود دربارهٔ حوادث ناخوشایند و دردآور سال های نوجوانی اش بسیار نوشته و شعرهایش نیز به گونه ای زندگی نامه اوست که با جستجو و کاوش در آن ها به مسیر زندگی و رویدادهای تاریخی مهمی می توان پی بُرد که برای او و هم نسلانش سرنوشت ساز بوده است.
محیط خانوادگی فرید به سبب ستیز و کشمکش های مدام میان پدر و مادرش، همواره ناآرام و از هم گسیخته بود. تنها مونس و همدم او در ایام کودکی مادر بزرگِ مادری اش «مالوینه اِشتاین» بود که فرید تا آخرین سال های حیات خود خاطراتی خوش و جالب از او به یادداشت و برخی را نیز در لابلای شعرها و نوشته هایش گنجانده است. دوران کودکی اریش فرید هم زمان بود با رکود اقتصادی و بحران سیاسی در اروپا که با آشوب و درگیری های خشونت آمیز و خونین میان نیروهای چپ و راستِ افراطی همراه بود. اریشِ شش ساله در خیابان های وین شاهد تظاهرات ماه ژوئیه سال ۱۹۲۷ میلادی و سرکوب تظاهرکنندگان و کشتار ده ها تن از کارگران معترض بود. در دبستان، با آغاز گرایش ها نژادپرستانه و ضدیهودی در آلمان و گسترش آن به اتریش، همسالانش او را تحقیر می کنند و آزار می دهند و اریش نیز مانند دیگر کودکان یهودی، منزوی می شود. بعد از پیروزی حزب «ناسیونال سوسیالیست کارگری آلمان» به رهبری آدولف هیتلر در انتخابات پارلمانی ۵ ماه مارس ۱۹۳۳ آلمان، در اتریش هم فعالیت نیروهای راست گرا و ناسیونالیست و درگیری های خیابانی خشونت آمیز افزایش می یابد و با کودتای فاشیستهای اتریشی در سال ۱۹۳۴ به نقطه اوج خود می رسد. در این دوران فشار و خشونت علیه دگراندیشان فزونی می یابد و آزادی های شهروندان یهودی به تدریج محدودتر می شود. سرانجام در ماه مارس سال ۱۹۳۸ میلادی با ورود نیروهای نظامی آلمان به اتریش، این کشور به طور علنی اشغال و به آلمان ملحق می شود. چند روز از اشغال وین و رژه سربازان آلمان از جلو هیتلر نگذشته بود که اریش جوان که در آن هنگام ۱۷ سال بیش نداشت، دوستان دبیرستانی خود را که همه یهودی یا ضد فاشیست بودند، گرد می آورد و آنان را به همکاری و مبارزه علیه نازی ها دعوت می کند. به این ترتیب گروه مقاومت کوچکی از جوانان یهودی و ضد فاشیست وینی سازمان داده می شود. از جمله فعالیت های این گروه تلاش برای جمع آوری و مخفی کردن کتاب هایی بود که فاشیست ها آن ها را «کتب مضر» می خواندند و طی مراسمی که جشن کتاب سوزان خوانده می شد در میدان ها شهرها می سوزاندند.
... [مشاهده متن کامل]
«او بارها به علت بیان اندیشه ها و موضع گیری های سیاسی اش در افکار عمومی، زیر فشار قرار گرفت. حتی در یک مورد، در سال ۱۹۷۴، رئیس پلیس برلن غربی وی را به اتهام اهانت به دستگاه پلیس به دادگاه کشاند، در این دادگاه هاینریش بل به یاری اش آمد و تبرئه گشت. حزب دموکرات مسیحی آلمان و وزارت آموزش و فرهنگ باواریا ( بایرن ) خواهان حذف آثار او از کتاب های درسی در مدارس آلمان بودند. »
اریش فرید در سال ۱۹۲۱ در وین زاده شد اما دوران رشد و بلوغ خود را در آلمان پشت سرگذاشت. در سال ۱۹۳۸ و به دنبال سلطه یابی فاشیسم هیتلری به ناچار جلای وطن کرد و در انگلستان اقامت گزید. گرچه او تا پایان عمر در انگلستان باقی ماند، اما همواره به زبان مادری خود یعنی آلمانی سرود و نوشت. فرید در طول مدت فعالیت های هنری خود، بیش از ۴۰ کتاب به شعر و نثر منتشر کرد.
اریش فرید، بیش از نیمی از زندگی خود را در غربت سپری کرد. رویدادهای دوران کودکی و نوجوانی اش، از همان آغاز زندگی، سرشت و سرنوشت او را رقم زدند. او خود دربارهٔ حوادث ناخوشایند و دردآور سال های نوجوانی اش بسیار نوشته و شعرهایش نیز به گونه ای زندگی نامه اوست که با جستجو و کاوش در آن ها به مسیر زندگی و رویدادهای تاریخی مهمی می توان پی بُرد که برای او و هم نسلانش سرنوشت ساز بوده است.
محیط خانوادگی فرید به سبب ستیز و کشمکش های مدام میان پدر و مادرش، همواره ناآرام و از هم گسیخته بود. تنها مونس و همدم او در ایام کودکی مادر بزرگِ مادری اش «مالوینه اِشتاین» بود که فرید تا آخرین سال های حیات خود خاطراتی خوش و جالب از او به یادداشت و برخی را نیز در لابلای شعرها و نوشته هایش گنجانده است. دوران کودکی اریش فرید هم زمان بود با رکود اقتصادی و بحران سیاسی در اروپا که با آشوب و درگیری های خشونت آمیز و خونین میان نیروهای چپ و راستِ افراطی همراه بود. اریشِ شش ساله در خیابان های وین شاهد تظاهرات ماه ژوئیه سال ۱۹۲۷ میلادی و سرکوب تظاهرکنندگان و کشتار ده ها تن از کارگران معترض بود. در دبستان، با آغاز گرایش ها نژادپرستانه و ضدیهودی در آلمان و گسترش آن به اتریش، همسالانش او را تحقیر می کنند و آزار می دهند و اریش نیز مانند دیگر کودکان یهودی، منزوی می شود. بعد از پیروزی حزب «ناسیونال سوسیالیست کارگری آلمان» به رهبری آدولف هیتلر در انتخابات پارلمانی ۵ ماه مارس ۱۹۳۳ آلمان، در اتریش هم فعالیت نیروهای راست گرا و ناسیونالیست و درگیری های خیابانی خشونت آمیز افزایش می یابد و با کودتای فاشیستهای اتریشی در سال ۱۹۳۴ به نقطه اوج خود می رسد. در این دوران فشار و خشونت علیه دگراندیشان فزونی می یابد و آزادی های شهروندان یهودی به تدریج محدودتر می شود. سرانجام در ماه مارس سال ۱۹۳۸ میلادی با ورود نیروهای نظامی آلمان به اتریش، این کشور به طور علنی اشغال و به آلمان ملحق می شود. چند روز از اشغال وین و رژه سربازان آلمان از جلو هیتلر نگذشته بود که اریش جوان که در آن هنگام ۱۷ سال بیش نداشت، دوستان دبیرستانی خود را که همه یهودی یا ضد فاشیست بودند، گرد می آورد و آنان را به همکاری و مبارزه علیه نازی ها دعوت می کند. به این ترتیب گروه مقاومت کوچکی از جوانان یهودی و ضد فاشیست وینی سازمان داده می شود. از جمله فعالیت های این گروه تلاش برای جمع آوری و مخفی کردن کتاب هایی بود که فاشیست ها آن ها را «کتب مضر» می خواندند و طی مراسمی که جشن کتاب سوزان خوانده می شد در میدان ها شهرها می سوزاندند.
