ارسنیک

آرسنیک. آرسِنیک یا ارسنیک ( به انگلیسی: Arsenic ) که در فارسی به اکسید آن مرگ موش و سولفید آن زرنیخ گفته می شود، عنصر شیمیایی است که در جدول تناوبی با علامت As مشخص است و دارای عدد اتمی ۳۳ است. آرسنیک شبه فلز سمی معروفی است که به سه شکل زرد، سیاه و خاکستری یافت می شود. [ ۹] آرسنیک و ترکیبات آن به عنوان آفت کش بکار می روند: علف کش، حشره کش و آلیاژهای مختلف. آرسنیک جامد کووالانسی محسوب می شود.
آرسنیک ( واژه یونانی arsenikon به معنی اریپمنت زرد ) در دوران بسیار کهن شناخته شده است. از این عنصر به کرات برای قتل استفاده شدهِ علائم مسمومیت با این عنصر تا قبل از آزمایش مارش تا حدی نا مشخص بود. آلبرتوس مگنوس را اولین کسی می دانند که در سال ۱۲۵۰ این عنصر را جدا کرد. جوان شرودر در سال ۱۶۴۹ دو روش برای تهیه آرسنیک منتشر کرد.
همچنین از زرنیخ برای ساخت مواد بهداشتی همچون داروی نظافت بدن ( موبر ) ( واجبی ) استفاده می شود واجبی از آهک و زرنیخ تشکیل یافته است. گفتنی است که پایه اصلی کرم ها و اسپری های موبر از همین دو ماده می باشد.
آرسنیک از نظر شیمیایی شبیه فسفر است تا حدی که در واکنش های بیو شیمیایی می تواند جایگزین آن شود از این رو سمی است. وقتی به آن حرارت داده شود به صورت اکسید آرسنیک در می آید ( اکسیده می شود ) اکسید آرسنیک به رنگ سفید و بسیار چگال است؛ و فوق العاده سمّی است. از AsO3 به خاطر مهلک بودن به کرّات برای جنایت و قتل استفاده شده است و قبلاً از آن در سموم جونده کش ها ( مرگ موش ) استفاده می شد ولی به خاطر سمّیت بالای آن برای انسان ها و دیگر پستانداران و خطرات زیست محیطی استفاده آن کاملاً ممنوع شده است. بوی اکسید آرسنیک مانند بوی پرتقال یا سیر است. آرسنیک و ترکیبات آن همچنین می توانند بر اثر حرارت به گاز تبدیل شوند. این عنصر به دو صورت جامد وجود دارد: زرد و خاکستری فلز مانند با جاذبه هایی به ترتیب ۹۷/۱ و ۷۳/۵.
این عنصر از حرارت دادن کانی های حاوی آرسنیک و تبلور مجدد بخارات حاصل از تصعید آن به صورت خالص تولید می شود. همچنین این عنصر معمولاً به صورت صنعتی به عنوان فراورده جانبی واحدهای تولید فلزات به دست می آید. [ ۱۰]
در سده بیستم آرسنِت سرب به عنوان آفت کش برای درختان میوه به خوبی مورد استفاده قرار گرفت ( استفاده از آن در افرادی که به این کار اشتغال داشتند ایجاد آسیب های عصب شناسی کرد ) و آرسنیت مس در سده نوزدهم به عنوان عامل رنگ کننده در شیرینی ها بکار رفت.

آرسنیک. آرسِنیک (arsenic)
عنصری نیمه فلزی (شبه فلز)، شکننده، به رنگ سفید مایل به خاکستری، با علامت اختصاری As، عدد اتمی ۳۳، و جرم اتمی نسبی ۷۴.۹۲. در بسیاری از سنگ های معدنی، و به ندرت به شکل عنصر یافت می شود. وسیعاً پراکنده است و مقادیر کم آن در خاک، آب دریا، و حتی در بدن انسان یافت می شود. مقادیر زیاد آن سمّی است. آرسنیک غالباً به منزلۀ محصول جانبیفرآیندهای متالورژیکیبه دست می آید و از آن در ساخت نیمه هادی ها و برخی از آلیاژها و لحیم ها استفاده می کنند.
مسمومیت با آرسنیک. آرسنیک سمّی انباشتی، و وجود آن در غذا و دارو بسیار خطرناک است. علایم مسمومیت با آرسنیک عبارت اند از استفراغ، اسهال، احساس گِزگِز، احتمالاً بی حسی در اندام، و از حال رفتن. آرسنیک جزء مهم بعضی از داروها، ازجمله سالوارسان، اولین داروی اختصاصی درمان سیفلیس، بود. براساس توصیه های سازمان جهانی بهداشت، حدّ مجاز آرسنیک در آب آشامیدنی دَه میکروگرم در لیتر است.
فلز آرسنیک. آرسنیک به صورت فلز دادوستد می شود و برای به دست آوردن آن، آرسنوپیریت را در ظرف های سفالی به شدت حرارت می دهند. با خروج هوا، بخش عمدۀ آرسنیک و کمی گوگرد تصعید می شود. آرسنیکِ فلزیِ خام گاه به منزلۀ سم حشرات به کار می رود. در ساخت ساچمه های سربی، افزودن مقدار اندکی از این عنصر موجب سخت شدن سرب می شود و تشکیل گوی های کروی را تسهیل می کند. برای به دست آوردن فلز خالص، اکسید سفیدرنگ آرسنیک را با کربن و در غیاب هوا حرارت می دهند. در این شرایط، آرسنیک به صورت گرد خاکستری تیره ای حاصل می شود. چگالی نسبیآرسنیک فلزی۵.۷ و حرارت ویژۀآن۰.۰۸۳ است. این عنصر به شکل لوزوجهیمتبلور، و در دمای بالای ۱۰۰ درجۀ سانتی گراد سریعاً تبخیر می شود.ترکیبات اصلی. ترکیبات اصلی آرسنیک عبارت اند از هیدرید AsH۳، اکسید آرسنیوسAs۴O۶، اکسید آرسنیک As۴O۱۰،دی سولفیدAs۲S۲، تری سولفیدAs۴S۳، تری کلریدAsCl۳، تری برومیدAsBr۳، تری یدیدAs۳I۳، و تری فلوئوریدAs۳F۳