اُردو، زبان
شاخه ای از زبان های هند و ایرانی، از خانوادۀ زبان های هندواروپایی (آریایی). اردو با زبان هندی قرابت بسیار دارد و بعضاً این دو زبان را هندوستانی می خوانند. اردو از ترکیب زبان های رایج در شمال هند و گسترش اسلام و آمیزش با پارسی زبانان به وجود آمد، اما با آن که با زبان های هندی و فارسی و ترکی و عربی و انگلیسی درآمیخته است ویژگی های زبان شناختیِ خاص خود را دارد که گرچه در آغاز وسیلۀ ارتباطی کارگزاران دولتی و مهاجران بیگانه با مردم بومی بود اما در طول زمان، به زبان رایج عمومی تبدیل شد. از علت های نفوذ فارسی وجود خانقاه های مهاجران فارسی زبان و قوالّی و آداب دیگر خانقاهی بود که مستقیماً فارسی را وارد اردو می کرد. تفاوت زبان های هندی و اردو در آثار مکتوب آن هاست. آثار اردو زبان که با خط فارسی ـ عربی و با اندک تفاوت های متناسب با تلفظ آن نوشته می شود، در واقع از خط فارسی اقتباس شده است. واژه ها و نام های فارسی و عربی در اردو پُرشمارند. زبان اردو در پاکستان، بنگلادش و بخش هایی از هندوستان تکلم می شود. پیش از استقلال پاکستان (۱۹۴۷)، اردو زبانِ مسلمانان فرهیختۀ شمال هند بود که پیشتاز استقلال پاکستان و ایجاد هویتی اسلامی در منطقه شدند، خط کنونی را انتخاب کردند و عامل ترویج زبان اردو بودند. امروزه اردو زبان رسمی پاکستان است ورسانه های گفتاری، شنیداری و نوشتاری دولتی در پاکستان به گسترش زبان اردو بسیار یاری رسانند، امّا انگلیسی نیز همچنان زبان رسمی کشور است و اسناد حقوقی و دولتی غالباً به انگلیسی نوشته می شود و در واقع زبان نخبگان جامعه به شمار می رود. از نویسندگان و شاعرانی که به زبان اردو خدمت کرده اند، می توان به میرزا غالب (۱۷۹۷ـ۱۸۶۹)، غزل سرای هندی که به فارسی و اردو شعر می سرود، و علامه محمد اقبال لاهوری (۱۸۷۷ـ۱۹۳۸)، فیلسوف، شاعر و سیاستمدار مسلمان، اشاره کرد. شمار کسانی که به این زبان سخن می گویند بیش از ۶۰میلیون تن است.
شاخه ای از زبان های هند و ایرانی، از خانوادۀ زبان های هندواروپایی (آریایی). اردو با زبان هندی قرابت بسیار دارد و بعضاً این دو زبان را هندوستانی می خوانند. اردو از ترکیب زبان های رایج در شمال هند و گسترش اسلام و آمیزش با پارسی زبانان به وجود آمد، اما با آن که با زبان های هندی و فارسی و ترکی و عربی و انگلیسی درآمیخته است ویژگی های زبان شناختیِ خاص خود را دارد که گرچه در آغاز وسیلۀ ارتباطی کارگزاران دولتی و مهاجران بیگانه با مردم بومی بود اما در طول زمان، به زبان رایج عمومی تبدیل شد. از علت های نفوذ فارسی وجود خانقاه های مهاجران فارسی زبان و قوالّی و آداب دیگر خانقاهی بود که مستقیماً فارسی را وارد اردو می کرد. تفاوت زبان های هندی و اردو در آثار مکتوب آن هاست. آثار اردو زبان که با خط فارسی ـ عربی و با اندک تفاوت های متناسب با تلفظ آن نوشته می شود، در واقع از خط فارسی اقتباس شده است. واژه ها و نام های فارسی و عربی در اردو پُرشمارند. زبان اردو در پاکستان، بنگلادش و بخش هایی از هندوستان تکلم می شود. پیش از استقلال پاکستان (۱۹۴۷)، اردو زبانِ مسلمانان فرهیختۀ شمال هند بود که پیشتاز استقلال پاکستان و ایجاد هویتی اسلامی در منطقه شدند، خط کنونی را انتخاب کردند و عامل ترویج زبان اردو بودند. امروزه اردو زبان رسمی پاکستان است ورسانه های گفتاری، شنیداری و نوشتاری دولتی در پاکستان به گسترش زبان اردو بسیار یاری رسانند، امّا انگلیسی نیز همچنان زبان رسمی کشور است و اسناد حقوقی و دولتی غالباً به انگلیسی نوشته می شود و در واقع زبان نخبگان جامعه به شمار می رود. از نویسندگان و شاعرانی که به زبان اردو خدمت کرده اند، می توان به میرزا غالب (۱۷۹۷ـ۱۸۶۹)، غزل سرای هندی که به فارسی و اردو شعر می سرود، و علامه محمد اقبال لاهوری (۱۸۷۷ـ۱۹۳۸)، فیلسوف، شاعر و سیاستمدار مسلمان، اشاره کرد. شمار کسانی که به این زبان سخن می گویند بیش از ۶۰میلیون تن است.
wikijoo: اردو،_زبان