اردشیر اول

لغت نامه دهخدا

اردشیر اول. [ اَ دَ / دِ رِ اَوْ وَ ] ( اِخ ) هخامنشی. نام این شاه را چنین نوشته اند: در کتیبه های شاهان هخامنشی - اَرت َ خْشَثْرَ ، در نسخه بابلی کتیبه ها - اَرت َ خْشَت ْ سو بزبان عیلامی - اَرته خْچَرچَه ، به مصری ( در روی گلدانی ) - اَرتَه خسَش ، هرودت - آرتاکسِرک سِس ، کتزیاس - آرت ُ کسِرْک سس ، پلوتارک - رتاکْسِرک ْسِس ماک روخیر و لفظ آخری به معنی درازدست است ، در توریة - اَرت َ خْشَثتا ( کتاب نحمیا ). موّرخین قرون اسلامی اسم اورا چنین ذکر کرده اند: ابوریحان بیرونی در آثارالباقیه - اردشیر، کی اردشیر بهمن ، اَرطَحْشَتَت الاول و اردشیربن اَخشْوِرُش الملقب بمقروشیر، ای طویل الیدین ، مسعودی در مروج الذّهب - بهمن بن اسفندیار. شهرستانی بهمن بن دارا ، ثعالبی در غُرر اخبار ملوک الفرس و سیرهم - بهمن بن اسفندیار.حمزه اصفهانی - کی اردشیربن اسفندیاربن کشتاسب و یُسمی بهمن ایضاً ، ابن اثیر در تاریخ کامل - بهمن بن اسفندیار و نیز اردشیربن بهمن . ابن عبری در مختصرالدول - اَرْطَحْتَسْت ْ الطویل الیدین. در داستانهای ما او را اردشیر درازدست بهمن گفته اند و معلوم است ، که اغلب مورخین قرون اسلامی از داستانها متابعت کرده اند. این اردشیر را یونانی ها درازدست گفته اند، زیرا چنانکه پلوتارک نوشته ( اردشیر بند1 ): دست راستش از دست چپ درازتر بود. نُلدکه گوید: اول کسی که این لقب اورا ذکر کرده ، دی نُن بوده و یونانیهای دیگر از او نقل قول کرده اند. دی نُن این لقب را به معنی بسط ید یا اقتدار استعمال میکرده ، ولی بعدها یونانی ها آن را بمعنی تحت اللفظ فهمیده اند. ( تتبعات تاریخی راجع به ایران قدیم ص 78 ). اما اینکه ابوریحان بیرونی و ابن عبری این شاه را طویل الیدین نامیده و عقیده داشته اند که هر دو دست او دراز بوده ، معلوم نیست از چه مآخذی چنین استنباط کرده اند. سترابون در کتاب پانزدهمش داریوش اول را درازدست نوشته و چنانکه گوید، دستهای شاه مزبور، وقتی که می ایستاده ، بزانوهایش می رسیده ، ولی این خبر بنظر صحیح نمی آید.
نسب : این شاه پسر خشیارشا بود. اسم ملکه مادر او را یونانیها آِمس تریس نوشته و او را دُختر اُتانِس ( هوتانه )، که از خانواده هخامنشی و یکی از هفت نفر هم قسم پارسی در قضیه بردیای دروغی بود، دانسته اند. ( صص 520-522 ). اردشیر چهار برادر داشت و دو خواهر. ( یوستی ، نامهای ایرانی ص 398 ). داریوش و ویشتاسپ برادران ارشد بودند و چنین بنظر می آید، که داریوش قبل از سلطنت خشیارشا تولد شده بود و بنا بر ترتیبی ، که درباره خشیارشا اجرا شد، نمی توانست بعد ازاو بر تخت نشیند.بیشتر بخوانید ...

پیشنهاد کاربران

🔴سلسله ساسانی همان حکومتی که زبان امروزی و ملی ایران یعنی درباری توسط اردشیر بابکان ( ۲۲۴–۲۴۱ میلادی ) شروع به ساختن شد
⚠️اردشیر هم یه نام تورکیست 😅
⭕اردشیر کسیست که قدرت تغییر و تحول دارد یا مرد قدرتمندی که میتونه جریان بازی رو عوض کنه
... [مشاهده متن کامل]

تغییر دهنده سرنوشت
قهرمان تغییر گر
⭕ ( ار ) تو زبان سومری و تورکی یعنی مرد
مثل اردوغان😅
⭕ ( دشیر ) ( DEYIŞIR ) یعنی عوض کن
⚠️ ( دخیشیر دغیشیر دییشیر دشیر )