ارتش ساسانی لشکریان و سپاهیان محافظ شاه و کشور در زمان حکومت ساسانیان بر ایران بودند. پس از شکست اردوان پنجم اشکانی از اردشیر یکم ساسانی که علیه او شوریده بود حکومت ساسانی در ایران مستقر شد. سیستم نظامی گری ساسانیان با اشکانیان متفاوت بود و قشون سواره و چریکی اشکانی که به صورت پراکنده مبارزه می کردند جای خود را به سپاه منظم و قانونمند ساسانی سپرد. این ارتش جنگ های زیادی با هپتالیان و رومیان و اعراب نمود. ارتشتاران و نظامیان دومین طبقه از طبقات دوره ساسانی بودند و هزینه و دستمزد آن ها از خزانه شاهی ایران پرداخت می شد. شاه بالاترین مقام نظامی بود.
... [مشاهده متن کامل]
• سواران سالار
ساسانیان ابرقدرت دیگری در شرق امپراتوری روم بودند. تقریباً در هر جنگی که ایرانیان با رومی ها داشتند، سواران ( سواره نظام ) نیز حضور داشتند. ماشین نظامی و تجهیزات ساسانیان در تمامی جنبه ها هم طراز و حتی قوی تر از رومی ها بود؛ حقیقت که سرانجام رومیان به آن اعتراف کردند. سواره نظام نُخبه و برگزیده ساسانی همانند دیواری مستحکم در برابر رومی ها بود تا آن ها نتوانند ایران را تسخیر کنند و به مرزهای هند و چین برسند. امروزه کمتر کسی ترس و وحشتی را درک می کند که این سواران در دل رقیبان خود برمی انگیختند. برای درک این موضوع بهتر است به لیبیانوس ( مورخ رومی ) مراجعه کنیم، جایی که در آن نوشته است: «لژیونرهای رومی ترجیح می دهند تا هر سرنوشت و قضا و قدری را تحمل کنند اما با سواران ایرانی رو در رو نشوند!»
رسته های مختلفی در نیروی نظامی ساسانی وجود داشته که از مهم ترین آن ها می توان به اسواران، دیلمیان، پایگان، کمانداران و فیلبانان نام برد. نظامی گری در دوره ساسانی موروثی بوده و بیشتر این نظامیان از خانواده هایی نظامی و تحت تربیت نظامی بوده اند. از میان تمامی این رسته ها اسواران یا همان سواران ساسانی که بیشتر پارتی تبار هم بودند از شهرت بیشتری برخوردار بودند. دیلمیان عمدتاً در شمشیر زنی و نیزه اندازی مهارت داشتند و پایگان نیز پیاده نظام ارتش ساسانی بودند و گاهی نیروهای فدایی اسواران می شدند و در تیراندازی مهارت خاصی داشتند. فیلبانان دوره ساسانی هم عمدتاً سواران فیل هایی بودند که از هندوستان آورده شده بودند. کاربرد فیل بیشتر برای اِرعاب و ترساندن سپاهیان دشمن و به خصوص اسب های نظامی رومیان بود. آمیین مارسلن دربند اول کتاب ۱۹ خود با بیان این مطلب می گوید: «دیدن فیل های جنگی ایرانیان قلب ها را از کار می انداخت و صدای این حیوان مهیب و بوی او نیز موجب وحشت و رم کردن اسب های ما می شد».
... [مشاهده متن کامل]
• سواران سالار
ساسانیان ابرقدرت دیگری در شرق امپراتوری روم بودند. تقریباً در هر جنگی که ایرانیان با رومی ها داشتند، سواران ( سواره نظام ) نیز حضور داشتند. ماشین نظامی و تجهیزات ساسانیان در تمامی جنبه ها هم طراز و حتی قوی تر از رومی ها بود؛ حقیقت که سرانجام رومیان به آن اعتراف کردند. سواره نظام نُخبه و برگزیده ساسانی همانند دیواری مستحکم در برابر رومی ها بود تا آن ها نتوانند ایران را تسخیر کنند و به مرزهای هند و چین برسند. امروزه کمتر کسی ترس و وحشتی را درک می کند که این سواران در دل رقیبان خود برمی انگیختند. برای درک این موضوع بهتر است به لیبیانوس ( مورخ رومی ) مراجعه کنیم، جایی که در آن نوشته است: «لژیونرهای رومی ترجیح می دهند تا هر سرنوشت و قضا و قدری را تحمل کنند اما با سواران ایرانی رو در رو نشوند!»
رسته های مختلفی در نیروی نظامی ساسانی وجود داشته که از مهم ترین آن ها می توان به اسواران، دیلمیان، پایگان، کمانداران و فیلبانان نام برد. نظامی گری در دوره ساسانی موروثی بوده و بیشتر این نظامیان از خانواده هایی نظامی و تحت تربیت نظامی بوده اند. از میان تمامی این رسته ها اسواران یا همان سواران ساسانی که بیشتر پارتی تبار هم بودند از شهرت بیشتری برخوردار بودند. دیلمیان عمدتاً در شمشیر زنی و نیزه اندازی مهارت داشتند و پایگان نیز پیاده نظام ارتش ساسانی بودند و گاهی نیروهای فدایی اسواران می شدند و در تیراندازی مهارت خاصی داشتند. فیلبانان دوره ساسانی هم عمدتاً سواران فیل هایی بودند که از هندوستان آورده شده بودند. کاربرد فیل بیشتر برای اِرعاب و ترساندن سپاهیان دشمن و به خصوص اسب های نظامی رومیان بود. آمیین مارسلن دربند اول کتاب ۱۹ خود با بیان این مطلب می گوید: «دیدن فیل های جنگی ایرانیان قلب ها را از کار می انداخت و صدای این حیوان مهیب و بوی او نیز موجب وحشت و رم کردن اسب های ما می شد».
