ارایش سوماتوتوپیک

آرایش سوماتوتوپیک. آرایش سوماتوتوپیک یا نقشه سوماتوتوپی ( به انگلیسی: Somatotopy ) مطابقت نقطه به نقطه یک ناحیه از بدن با یک نقطه خاص در سیستم عصبی مرکزی است. به طور معمول، فعالیت هر ناحیه از بدن مربوط به یک نقطه در قشر اولیه حسی - پیکری ( شکنج پس مرکزی ) است. این قشر معمولاً به عنوان یک ناحیه حسی نشان داده می شود که قسمت های خاص بدن و مکان های مربوطه آن ها را روی هومونکولوس نشان می دهد. [ ۱] نواحی مانند زائده های بدن ( مانند دست و پا ) ، پوست، آلت تناسلی[ ۲] و صورت مکان های حسیِ اختصاصی بر روی قشر حسی - پیکری هستند. مناطقی که به خوبی کنترل می شوند ( مثلاً دست ها ) و ظرافت حرکتی و حسی زیادی دارند، دارای بخش های بزرگ تری از قشر حسی پیکری بوده در حالی که مناطقی که به طور کلی و درشت کنترل می شوند ( مثلاً تنه ) قسمت های کوچک تری از این بخش را در بر می گیرند. نواحی مانند احشای داخلی دارای موقعیت حسی در شکنج پست مرکزی نیستند. [ ۳]
علاوه بر انسان، ماکاک که نوعی میمون است، در بدو تولد در سیستم های حسی و حرکتی بدن خود سوماتوتوپی را نشان می دهند. [ ۴]
در بررسی هایی که تصویربرداری رزونانس مغناطیسی عملکردی ( fMRI ) برای تعیین مناطق فعال در قشر مخچه در انسان در طی یک سری از وظایف حرکتی استفاده گردید، نواحی فعال شده برای حرکاتِ لب ها، زبان، دست ها و پاها مشخص گردید و نشان داده شد که فعالیت این بخش ها تنها به لوبول ها و ساب لوبول ها و نواحی ساژیتالِ مخچه در قشر نخاعی - مخچه ای فوقانی و هسته دم دار محدود می شود. فعال سازی عصبی بخش ها به صورت دو نمایش هومونکولوئید مجزا ترسیم شده است. در یک مورد، بازنمایی گسترده تر، به صورت وارونه در مخچه فوقانی، و دیگری، دو برابر شده و کوچکتر، در مخچه تحتانی قرار دارد. [ ۳]