اراتس تن

لغت نامه دهخدا

اراتس تن. [ اِ ت ُ ت ِ ] ( اِخ ) ریاضی دان و هیوی و فیلسوف مشهور اسکندرانی. متولد به قورینا ( سیرِن ) بسال 276 ق. م. وی بسن هشتادسالگی از گرسنگی بمرد. او خواست موافق اطلاعات جدیده نقشه صحیحی از عالم زمان خود ترسیم کند. منابع و مواد لازمه را در اسکندریه سراغ داشت لذا به آنجا رفت. مؤلف مزبور کتبی از خود باقی گذاشته که برای جغرافیای ایران قدیم هم گرانبهاست. این نویسنده چند بار بدربار پادشاه عظیم الشأن هند موسوم به ساندراکُت رفت. استرابون در کتابهای خود نام او را بسیار آورده و گفته های او را سند دانسته. و نیز او نخستین نویسنده خارجی است که نام «ایران » را یاد کرده است و قسمتی از ایران را اریانا نامیده. ( ایران باستان ص 91، 92، 155، 156، 915، 1497، 1778، 1779، 1781، 2154، 2178،2422 ).

دانشنامه آزاد فارسی

اِراتُسْتِن (ح ۲۷۶پ م ـ ح ۱۹۴پ م)(Eratosthenes)
اِراتُسْتِن
اِراتُسْتِن
جغرافی دان و ریاضی دان یونانی. نخستین نقشۀ جهان باستان را تهیه کرد و در آن، خطوط طول و عرض جغرافیایی را نشان داد. همچنین، محیط کرۀ زمین را (به شیوه ای که در تصویر آمده) با خطای دَه درصد محاسبه کرد. دستاوردهای ریاضی او شامل روشی برای تضعیف مکعب و روشی برای یافتن اعداد اول بود (← عدد_اول؛ غربال_اراتستن). هیچ یک از آثارش کامل به جا نمانده است. مهم ترین اثر به جامانده از او دربارۀ جغرافیاست. او واژۀ جغرافیا را در اصل برای عنوان اثری سه جلدی دربارۀ زمین، تا جایی که آن را می شناخت، و برای اندازه گیری آن وضع کرد. اراتستن در کورِنه، شهات فعلی در لیبی، زاده شد و در آتن درس خواند. در ۳۰سالگی، به دعوت بطلیموس سوم ملقب به نیکوکار، فرمانروای مصر، به اسکندریه رفت تا تعلیم پسر او را به عهده گیرد. در کتابخانۀ دانشگاه اسکندریه نیز به کار پرداخت و در ۲۴۰پ م، سرکتابدار آن جا شد. او زمین را به پنج منطقه تقسیم کرد: دو منطقۀ یخبندان در حوالی دو قطب، دو منطقۀ معتدل، و یک منطقۀ حاره مرکب از دو ناحیه، از استوا تا هر یک از دو مدار. اراتستن در دو اثر، با عناوین وقایع نگاری و قهرمانان المپیک، بسیاری از تاریخ هایی را ذکر کرد که مورد قبول مورخان بعدی قرار گرفت، از آن جمله است تاریخ سقوط تروآ. همچنین، سلسله آثاری در نقد ادبی با عنوان کمدی قدیمی نوشته است.

پیشنهاد کاربران

بپرس