ادیب الممالک. [اَ بُل ْ م َ ل ِ ] ( اِخ ) رجوع به ادیب فراهانی شود.
فرهنگ فارسی
امیرالشعرائ ادیب الممالک محمد صادق بن ( حاجی میرزا ) حسین فراهانی شاعر ( و . ۱۲۷۷ ه . ق . / ۱۸۶٠ م . ف . ۱۳۳۶ ه . ق . / ۱۹۱۷ م . ) نسبت وی به میرزا عیسی قائم مقام می رسد . ادیب از کودکی باموختن علوم و ادبیات فارسی و تازی و زبانهای اروپایی اشتغال یافت و هم از خردی به سرودن شعر پرداخت از سال ۱۳۱۶ ه . ق . / ۱۸۹۸ م . نویسندگی و اداره روزنامه های ادب مجلس عراق عجم و آفتاب را بر عهده داشت . چندی نیز در سفرهای خارج و داخل ایران گذراند . وی در انواع شعر مخصوصا در قصیده و قطعه استاد بود و سبک استادان قدیم را نیک پیروی می کرد غالب اشعار او نماینده زندگانی اجتماعی و مبارزات سیاسی ویست . او در وطنیات سیاسیات اجتماعیات و آوردن تمثیلات و حکایاتی که مبتنی بر نظرهای انتقادی و اصلاحی باشد از نخستین گویندگان استاد عهد اخیر است . آشنایی ادیب با ادب اروپایی موجب ورود بعضی افکار و مضامین و قصص و کلمات فرنگی در اشعارش شده است و نیز اطلاع او از ادب و لغت و تاریخ عرب و اسلام باعث گردیده که بسیار بیشتر از معاصران خود کلمات و ترکیبات غیر ضرور عربی را در سخنان خود بکار برد .
