ادراک جهنم

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] ادراک جهنم (قرآن). در این مقاله به بررسی آیاتی که در مورد اوصاف جهنم وارد شده است می پردازیم.
بل کذبوا بالساعة واعتدنا لمن کذب بالساعة سعیرا• اذا راتهم من مکان بعید سمعوا لها تغیظـا وزفیرا. «(اینها همه بهانه است) بلکه آنها قیامت را تکذیب کرده اند و ما برای کسی که قیامت را انکار کند آتش سوزانی مهیا کرده ایم. هنگامی که این آتش آنها را از دور می بیند صدای وحشتناک و خشم آلود او را که با نفس زدن شدید همراه است می شنوند».
← وصف جهنم
یوم نقول لجهنم هل امتلات وتقول هل من مزید. «به خاطر بیاورید روزی را که به جهنم می گوئیم آیا پر شده ای؟ و او می گوید آیا افزون بر این هم وجود دارد؟!». در آخرین آیه مورد بحث به فراز کوتاه و تکان دهنده ای از حوادث قیامت اشاره کرده، می گوید: (به خاطر بیاورید روزی را که به جهنم می گوئیم آیا پر شده ای؟! و او در پاسخ می گوید: آیا افزون بر این هم وجود دارد)؟! (یوم نقول لجهنم هل امتلات و تقول هل من مزید). در اینکه منظور از (هل من مزید) چیست؟ دو تفسیر گفته اند: نخست اینکه استفهام، استفهام انکاری است یعنی جهنم می گوید افزون بر این ممکن نیست، و به این ترتیب با آیه ۱۳ سوره سجده که می گوید: لاملان جهنم من الجنة و الناس اجمعین: (سوگند یاد می کنم که دوزخ را از جن و انس پر می کنم کاملا هماهنگ است، و تاءکیدی است بر این معنی که تهدید الهی در آن روز کاملا تحقق می یابد و دوزخ از کافران و مجرمان مالامال می شود). دیگر اینکه منظور از این جمله طلب فزونی است، یعنی (آیا باز هم افراد دیگری پیدا می شوند که به دوزخ بیایند)؟! و اصولا طبیعت هر چیزی این است که هم سنخ خود را دائما جستجو کند و هرگز سیر نمی شود، نه بهشت از نیکوکاران، و نه دوزخ از بدکاران. (بعضی از مفسران گفته اند: خطاب و پاسخ در آیه یاد شده، به معنای ظاهری است. ).
نام دیگر جهنم
کلا انها لظی• تدعوا من ادبر وتولی. «اما هرگز چنین نیست شعله های سوزان آتش است. و کسانی را که به فرمان خدا پشت کردند صدا می زند».خداوند در جواب آیه قبل همه این تمناها و آرزوها می فرماید: (هرگز چنین نیست) هیچ فدیه و فدائی پذیرفته نمی شود (کلا). (آن شعله های سوزان آتش است) (انها لظی). پیوسته زبانه می کشد، و هر چیز را در کنار و مسیر خود می یابد می سوزاند. دست و پا و پوست سر را می کند و با خود می برد (نزاعة للشوی). (لظی) به معنی شعله خالص آتش است، و یکی از نام های جهنم نیز می باشد، و در آیات فوق هر دو معنی ممکن است. (نزاعة) به معنی چیزی است که پی درپی جدا می کند. و (شوی) به معنی دست و پا و اطراف بدن است، و گاه به معنی بریان کردن نیز آمده، ولی در اینجا منظور همان معنی اول است، زیرا هنگامی که آتش سوزان و شعله وری به چیزی می رسد اول اطراف و جوانب و شاخ و برگ آن را می سوزاند و جدا می کند.

پیشنهاد کاربران