اخی جهان

دیدم که چقدر زحماتی را متحمل میشوند بدون هیچ چشم داشتی . . . . ودر اخر این را بیان میکنم که ای کاش از قدیمی هایی که به نام اخیجهان اعتبار دادن یادی میشد با تشکر ارادتمند شما وحید اسلامی

این سند تاریخی برای اولین بار توسط قدیر پیری اخی جهانی در سال 1372 ارائه شده است .
منبع :
فرهنگ جغرافیای آذربایجان شرقی : استاد بهروز خاماچی
یاقوت حموی : سیاح وجهانگرد رومی : سال 340 هجری قمری
نخیر جان نام قدیم، آخیر جان و آخر جان است و هم اکنون که در سال 1399 در 12 فروردین هستیم در زبان عامه و رتق و فتق امورات اداری و رسمی بصورت : اَخی جهان ( AKHIJAHAN ) بکار برده می شود ، که تغییر یافته واژه آخی جهان می باشد .
موقعیت جغرافیایی اخی جهان از شمال به دانشگاه شهید مدنی آذربایجان ، از جنوب به آذرشهر و قاضی جهان ، از شرق به کارخانه بزرگ لوله سازی و شهرک دانش و از غرب به فیروز سالار و شهر گوگان متصل است و روستایی است بسیار آباد ، که راه اصلی قدیم گوگان به تبریز از جلیل آباد اخی جهان بوده است و اینک جاده اصلی و ارتباطی شهرهای گوگان ، تیمورلو و روستاهای تابعه به آذرشهر و تبریز و . . . از میدان شهدای اخی جهان میگذرد که در جوار ایستگاه گاز آذرشهر ، گوگان و ممقان قرار دارد .
از اخی جهان بعنوان قطب خشکبار آذربایجان شرقی و شهرستان آذرشهر نام برده می شود. و بیشتر جوانان در تولید ، فرآوری ، بسته بندی و صادرات این محصول استراتژیک فعالیت چشمگیر دارند .
هر ساله نمایشگاه و جشنواره بزرگی در اول اسفند تا اول سال جدید در جوار میدان بزرگ شهدا با غرفه های متنوع و پُر و پیمان برپا میشود که پذیرای هم وطنان از گوشه و کنار شهرها ی دور و نزدیک برای خرید های نوروزی خود هستند.
اخی جهان خطه ای قدیمی با مردمانی خونگرم ، متدین و ولایتمدار است و برای انقلاب اسلامی ایران 10 شهید گرامی تقدیم کرده است . از نماد های مهم مذهبی اخی جهان میتوان به مزار نورانی آخوند عمی ( حضرت مستطاب عالم عامل و زاهد عارف وپرهیزکار آخوند ملا حسن زمانی رضوان الله تعالی علیه ) اشاره کرد که در ضلع جنوبی پارک عمومی ولایت قرار دارد و کرامات متعدد از ایشان نقل شده است .
در اخی جهان پارک بزرگی ( که قبلا و از زمانهای دور قبرستان عمومی بوده و به مرور زمان تخریب شده بود و با اجازه قاضی شرع تخریب که به شکل فعلی در آمده ) قرار دارد و توسط اهالی احداث شده و زیباترین پارک روستایی آذربایجان شرقی است ، دارای امکانات ورزش همگانی ولوازم تفریحی بعنوان پارک کودک که در دل اخی جهان محل استراحت و گپ و گفت اهالی و رهگذران است ، هم چنین دارالقرآن بزرگی به نام خاتم الانبیاء ( ص ) اخی جهان در دو طبقه توسط اهالی احداث شده است که اگر در آذربایجان شرقی در شمار اولین ها نباشد ، بی گمان دومین دارالقرآن استان بشمار می رود.
در اخی جهان اصلا فرد بیکاری وجود ندارد و یک مسجد بزرگ در وسط روستا جلوه گری میکند و نیز کتابخانه عمومی عترت که 17 هزار جلد کتاب داردو مجمع خیریه حضرت امام رضا ( ع ) که نیازهای مستمندان را با مساعدت خیرین رفع می سازد .
اخی جهان دو پایگاه مقاومت بسیج مجزا برای برادران و خواهران دارد که در جوار حسینیه اعظم اخی جهان فعالیت دارند .
حسینیه اخی جهان در دو طبقه و تماماً با مساعدت اهالی اخی جهان و خیّرین بنا شده است و معمولاً مجالس مذهبی بانوان در طول سال بویژه مجلس و مراسم شیرخوارگان حسینی در اولین جمعه هر محرم در آن برگزار میگردد و مورد استفاده هیئتهای حسینی علی الخصوص جلسات و همایش های عمومی است .
اخی جهان دارای اماکن و ساختمان های شکیلی است که کمتر به روستا شباهت دارند و به دلیل نزدیکی بسیار به شهرهای آذرشهر و گوگان نمای ساختمان ها متأثر از شکل و شمایل شهری است .
یک مرکز خانه بهداشت و دو مدرسه ابتدایی دخترانه فلاح و پسرانه فخر بناب و نیز پایه های هفتم، هشتم و نهم پسرانه دهخدا و دخترانه عزتیه فعلا دایر هستند . و مهد کودک و پیش دبستانی غنچه های امید بطور خصوصی فعالیت دارد. در اخی جهان 35 نفر همکار فرهنگی و معلم وجود دارد و اساتید و مهندسان تراز اول اخی جهانی و نیز کارمندان بسیاری که در مراکز علمی ، تولیدی ، اداری و کارخانجات در کنار سایر متخصصان صنعتی و سایر رشته ها و نیروهای مسلح مشغول خدمت هستند و بسیاری از کارمندان و صاحبان مشاغل کلیدی دولتی و خصوصی و عزیزانی که در ادارات و شرکت های استانی و شهرستانی حضور فعال دارند .
اکثر امورات اداری اخی جهان توسط شورای اسلامی و دهیاری اخی جهان انجام می شوند و امور مالی هم توسط پست بانک ایران صورت می گیرد. هر چند که بازاریان و کسبه در مراکز مالی آذرشهر و گوگان نیز از وزنه ها و ارکان مهم مالی بشمار می روند .
۱۳ رشته قنات ( عباس آباد ، حاج صادق ، کَت گولی ، بیگچه گولی ، ابراهیم بئی، حاج نادرعلی ، جلیل آباد ، حاج محمد و ملا ادریس ) و دوفقره نهر به اسم درق آباد و گونئی آرخی در اخی جهان وجود دارد .
اخی جهان هم اکنون دارای امکانات آب ، برق ، گاز ، تلفن ، تلفن همراه و اینترنت پر سرعت خانگی است . تمام معابر اخی جهان آسفالت می باشند . در اخی جهان تمام اماکن و منازل دارای کد پستی رسمی و پلاک اختصاصی هستند .
مهمترین شاخصه برای معرفی اخی جهان ، کارخانه های بزرگ MDF استان است که مدیریت آنها بدست کارآفرینان اخی جهان است . کارخانه ملامین سازه برادران لالی ، کارخانه آذران چوب کیمیا آقاپور و کارخانه زرین کوب آذربایجان آقایان غلامعلی زاده و اخی جهانی . و کارگاه های متعدد بزرگ و کوچک تولیدی که بسیاری از جوانان در آن اشتغال دارند . کارگاه های فرآوری خشکبار در تابستان ها از جاذبه های تولیدی بشمار می روند .
از نکات قابل ذکر و بسیار مهم در رشته تولید ، وجود واحد بسیار مدرن و فوق تخصصی دامپروری و دامداری آقای صمیمی است که حدود 700 رأس دام اصلاح نژاد شده و اصیل دارد و روزانه تقریباً 2 تُن شیر تحویل مراکز و کارخانجات لبنیاتی میدهد. و دارای رتبه های برتر استانی و کسب جوایز اول و ممتاز متعدد تولیدی در زمینه اقتصاد مقاومتی است .
هم چنین وجود مرغداری های فراوان دراخی جهان منبع درآمد مهمی بشمار می رود ، من جمله واحد مرغداری برادران غلامعلی زاده است که اولین مرغداری از نظر پرورش و تولید مرغ گوشتی در سطح شهرستان است و در یک دوره 50 روزه بیش از یک صد و هفتاد هزار قطعه مرغ گوشتی روانه بازار می کند .
مردم اخی جهان به حسن شهرت امور مالی و دیانت در منطقه مشهورند و این خصیصه زبانزد شهرها و روستاهای همجوار است .
هیئت های مذهبی اخی جهان :
1. هیئت عزاداران مکتب المهدی ( عج ) که در طول سال جلسات هفتگی منظم دارند . و عزاداری خیابانی شامگاهی را در قالب شاه حسین گویان در دهه اول محرم بعد از شام ، در میدان عمومی برگزار می کند ، این برنامه همراه با ابزار آلات معمول عزاداری ( طبل و سنج با گروه ترکیبی لوازم ارتشی که با نت خاصی مداحان را در برنامه تقریبا دو ساعته همراهی می کنند )
2. هیئت شاه حسین گویان حضرت ابوالفضل العباس ( ع ) که بصورت سنتی قبل از غروب هر روز دهه اول محرم تا آغاز مراسم عزاداری درمسجد جامع و شام و احسان ، مراسم ( شاخسی سنتی ) را برگزار می کند و معمولا با طبل و سنج و شیپور است . شاخسی : گویش محلی کلمه شاه حسین است .
3. هیئت های سینه زنی ، زنجیر زنی و هیئت عرب هم در این مراسم دوشادوش سایر هیئت ها با مشارکت اهالی و علی الخصوص جوانان در مراسم عزاداری محرم و سایر مراسمات حضور فعال دارند .
شبهای تاسوعا و عاشورا که مربوطه به آقا حضرت ابوالفضل ( ع ) و شام غریبان شهیدان کربلاست با شکوه خاصی برگزار میگردد که هیچگاه در طول سال فراموش نمی شوند. و مداحان جوان و پیر غلامان آستان حسینی با سوز خاصی به ذکر مصیبت می پردازند .
4. هیئت شبیه گردانی حضرت ابوالفضل العباس ( ع ) که هر ساله در ایام محرم و در بعد از ظهر روز عاشورا صحنه های غم انگیز کربلا در روز عاشورا را به زیبایی اجرا و به تصویر می کشد و همراه با عزاداری و دارای صحنه های بسیار حزن و اندوه است در رثای شهادت حضرت امام حسین علیه السلام و یاران وفادارش است و معمولا در ایام سال که محرم در فصل زمستان اتفاق می افتد با مدیریت خوب آن و تعریف صحنه های متناسب ، در مسجد جامع اجرا می گردد و اهالی را دور سفره ابا عبدالله الحسین علیه السلام جمع می کند و در قدیم رسم بوده که پس از عاشورا اهل قبیله برای دفن اجساد به کربلا می آمدند و کودکان فانوس به به دنبال شهیدان میگردند و سعی در دفن اجساد و پیکرهای مطهر عاشورا هستند که پس از آن و بعد از نماز جماعت مغرب و عشا یک دسته عزاداری بسیار سنتی و قدیمی دلدادگان عاشورا از هر صنف و طبقه بصورت خود جوش در میدان عمومی تجمع و به بیان ذکر مصیبت و ابراز اندوه و غم در شهادت شهیدان کربلا و ذکر مصائب از زبانحال حضرت زینب ( س ) می پردازند . این برنامه بدون هر گونه آلات عزاداری مرسوم و فقط و فقط سینه زنی است .
از مراسم بسیار با عظمت و مرسوم اخی جهان که ریشه در سنتها دارد مراسم ظهر عاشورا می باشد که همراه با نماد های عاشورایی از منزل آقای قدیر پیری پس از عزاداری بطرف میدان عمومی روانه شده و در آنجا با حضور انبوه مردم مراسمات روزانه محرم به اتمام می رسد و مختص به برنامه های شبانه میگردد . این امر با مراسم ختم عزا ( که شکوه خاصی دارد ) در حسینیه اخی جهان به میزبانی پایگاه مقاومت شهدای اخی جهان اعلان میگردد .
لازم به ذکر است در ایام محرم بساط نذر و احسان به وفور فراهم است و مخصوصا هر شب در مسجد جامع خیرین و خود مسجد جامع پذیرایی از سوگواران امام حسین ( ع ) را به عهده دارد و تقریباً بوسیله آشپزخانه مسجد جامع و توسط آشپزهای بسیار زحمتکش و خادمان مسجد جامع و هیئت امنا برای 1200 نفر غذا پخت و در مسجد اطعام میشود و نیز هم در منازل و هم در میدان عمومی نذر و احسان برپاست علی الخصوص بوسیله ایستگاه صلواتی که 24 ساعته تا سوم امام برقرار است و توسط جوانان اداره می شود . هم چنین مراسم زیارت عاشورا همراه با صبحانه در مسجد و حسینیه هم برای آقایان و هم برای خانمها بصورت منظم برقرار است که با استقبال با شکوهی روبرو می شود .
گفتنی است مراسم محرم حسینی و مراسم ماه مبارک رمضان و سایر اعیاد و شهادات و وفیات ائمه معصومین ( ع ) با نظم خاصی وبا حضور با شکوه اهالی اخی جهان برگزار می گردد و در اخی جهان زمانی نبوده است که نماز جماعت های آن تعطیل باشد .