اخلاق پروتستانی و روح سرمایه داری

اخلاق پروتستانی و روح سرمایه داری (Über die protestantische Ethik und den Geist Kapitalismus)
کتابی در انتقاد از ماتریالیسم تاریخی، تألیف ماکس وبر، به زبان آلمانی، منتشرشده در ۱۹۲۰ـ۱۹۲۱. وبر در این کتاب این نظریه را مطرح می کند که سرچشمۀ توسعۀ تاریخی و جنبش های طبقاتی فقط منافع اقتصادی نیست؛ پیشینه های روانی و دینی نیز در پدیدآمدن مظاهر سرمایه داری نقش داشته اند. بر این اساس، و درپی یافتن سرچشمه های دینی سرمایه داری، وبر به تحلیل کارویژه های اجتماعی کالونیسم، همچون یکی از مبادی عقلانی ایدۀ سرمایه داری، می پردازد. از منظر نظامِ عقلانی مبتنی بر کالونیسم، هدف از انباشتن سرمایه نه دستیابی به لذت های شخصی، بلکه سازمان دادن و عقلانی کردن کار و تولید است با هدف غنابخشیدن به زندگی آدمی. بدین ترتیب، وبر با فاصله گرفتن از اندیشۀ مارکسیستی، منشائی دینی برای نظام سرمایه داری قائل می شود. تاریخ در مبارزه ای میان دو قطب مثبت و منفی ایده های ذهنی آدمی پیش می رود. وبر نظام دموکراتیک پارلمانی را محکوم می کند و ظهور سازمان سیاسی آینده ای را پیش بینی می کند که مبتنی بر فرهمندی رهبری نظامی است.