شیخ زاده احمدابن السهروردی یا کوتاه شده احمد سهروردی ( ۶۵۴ - ۷۴۱ ه. ق ) شناخته به شیخ زاده، خوشنویس برجسته دوره ایلخانی و یکی از شش نفر هنرآموز و هنرآموخته مکتب یاقوت مستعصمی یا اصحاب سته است. سهروردی خود در تاریخ سترگ هنر خوشنویسی ایران و جهان اسلام جایگاه ویژه داشته و به یاقوت ثانی شهره می باشد. در مورد زادگاه این خوشنویس اختلاف نظر وجود دارد، برخی زادگاه او را بغداد ذکر کرده اند، و شماری دیگر شهر سهرورد ، در استان زنجان را زادگاه او میدانند.
... [مشاهده متن کامل]
سهروردی حدود سال ۶۵۴ هجری قمری ولادت یافته و پس از سال ۷۲۸ و احتمالا ۷۴۱ هجری قمری درگذشته و وفات یافته و در شهر بغداد مدفون شده است. اجداد او از شهر سهرورد، واقع در نوزده کیلومتری جنوب غربی شهر قیدار در استان زنجان بوده اند و به نظر می رسد حین استیلای مغول بر سهرورد و کشتار فجیع مردم آن در سال ۶۱۶ ه. ق ، به مقصدی نامعلوم ترک دیار نموده اند و بعدها شیخ احمد برای بهره مندی از وجود هنرمندان نامی هنر خوشنویسی چون جمال الدین یاقوت مستعصمی و دیگران به بغداد سفر کرده و آنجا ماندگار شده است، شاید دلیل اصلی هجرت وی به بغداد ناهمگون یا نامناسب بودن وضعیت اقتصادی ، معیشتی و امنیتی بخاطر حملهٔ ویرانگر مغول به ایران بوده است. مقارن با حمله اول مغول به ایران در سال ۶۱۶ ه. ق اهالی سهرورد که در اوج تعالی دینی بودند حملهٔ بیگانه را برنتافتند و درافش ایستادگی برافراشتند ، از همین رو قتل و عام وسیع اتفاق افتاد و بسیاری از انسان های متعالی ساکن در سهرورد کشته شدند و افرادی که جان سالم به در بردند به شهرهای دیگری از جمله بغداد رفتند، به همین خاطر است که از میان انبوه نامدارانی که بعد از عهد مغول زیسته اند و اصلشان به سهرورد برمیگردد، هیچ یک در دیار آبا و اجدادی خویش ساکن نبوده اند. این دیار در سال های قبل از تهاجم مغول به ایران شاهد شکوفایی علم، فرهنگ و هنر اسلامی بوده است، چرا که با اندک نگاهی به تاریخ ولادت تمام نامدارانی که از سهرورد برخاسته اند، قرابت زمانی با زمان تهاجم مغولان به ایران وجود دارد.
چنانچه سهروردی در آثارش تصریح کرده، خانواده وی منسوب به سهرورد ( نام شهری در زنجان ) بوده و اصالتا ایرانی بوده است، زبان مردم این شهر در آن زمان ، پارسی پهلوی بوده است او در برخی از امضاهایش نام پدر و اجداد خویش را چنین نوشته است: «احمدبن یحیی بن محمدسهروردی» این هنرمند در پشت صفحه آخر کتاب نهج البلاغه که به شیوه ثلث و نسخ در غایت هنرمندی نوشته است، آورده «هذا کتاب نهج البلاغه الیاقوت الثانی شیخ زاده السهروردی کان. . . » از این نوشته برمی آید سهروردی ایرانی است که خود را شیخ زاده می نامد. از طرفی او را فرزند شهاب الدین عمر سهروردی است.
... [مشاهده متن کامل]
سهروردی حدود سال ۶۵۴ هجری قمری ولادت یافته و پس از سال ۷۲۸ و احتمالا ۷۴۱ هجری قمری درگذشته و وفات یافته و در شهر بغداد مدفون شده است. اجداد او از شهر سهرورد، واقع در نوزده کیلومتری جنوب غربی شهر قیدار در استان زنجان بوده اند و به نظر می رسد حین استیلای مغول بر سهرورد و کشتار فجیع مردم آن در سال ۶۱۶ ه. ق ، به مقصدی نامعلوم ترک دیار نموده اند و بعدها شیخ احمد برای بهره مندی از وجود هنرمندان نامی هنر خوشنویسی چون جمال الدین یاقوت مستعصمی و دیگران به بغداد سفر کرده و آنجا ماندگار شده است، شاید دلیل اصلی هجرت وی به بغداد ناهمگون یا نامناسب بودن وضعیت اقتصادی ، معیشتی و امنیتی بخاطر حملهٔ ویرانگر مغول به ایران بوده است. مقارن با حمله اول مغول به ایران در سال ۶۱۶ ه. ق اهالی سهرورد که در اوج تعالی دینی بودند حملهٔ بیگانه را برنتافتند و درافش ایستادگی برافراشتند ، از همین رو قتل و عام وسیع اتفاق افتاد و بسیاری از انسان های متعالی ساکن در سهرورد کشته شدند و افرادی که جان سالم به در بردند به شهرهای دیگری از جمله بغداد رفتند، به همین خاطر است که از میان انبوه نامدارانی که بعد از عهد مغول زیسته اند و اصلشان به سهرورد برمیگردد، هیچ یک در دیار آبا و اجدادی خویش ساکن نبوده اند. این دیار در سال های قبل از تهاجم مغول به ایران شاهد شکوفایی علم، فرهنگ و هنر اسلامی بوده است، چرا که با اندک نگاهی به تاریخ ولادت تمام نامدارانی که از سهرورد برخاسته اند، قرابت زمانی با زمان تهاجم مغولان به ایران وجود دارد.
چنانچه سهروردی در آثارش تصریح کرده، خانواده وی منسوب به سهرورد ( نام شهری در زنجان ) بوده و اصالتا ایرانی بوده است، زبان مردم این شهر در آن زمان ، پارسی پهلوی بوده است او در برخی از امضاهایش نام پدر و اجداد خویش را چنین نوشته است: «احمدبن یحیی بن محمدسهروردی» این هنرمند در پشت صفحه آخر کتاب نهج البلاغه که به شیوه ثلث و نسخ در غایت هنرمندی نوشته است، آورده «هذا کتاب نهج البلاغه الیاقوت الثانی شیخ زاده السهروردی کان. . . » از این نوشته برمی آید سهروردی ایرانی است که خود را شیخ زاده می نامد. از طرفی او را فرزند شهاب الدین عمر سهروردی است.
