زکی ولیدی طوقان ( ۱۸۹۰–۱۹۷۰ ) تاریخ نگار باشقیر و ترک شناس و رهبر انقلابی جنبش رهایی باشقیر بود.
زکی ولیدی طوغان در روستای استرلیتاماک از بخش های استان اوفا در باشقیرستان روسیه متولد شد. از سال ۱۹۱۲ تا ۱۹۱۵ میلادی در مدرسهٔ مذهبی اسلامی قازان به اسم قاسمیه تدریس می کرد و بعد تا سال ۱۹۱۷ عضو کمیتهٔ حمایت از نمایندگان مسلمان مجلس دوما بود. در سال ۱۹۱۷ او به ملت مجلسی انتخاب شد و همراه با شریف ماناتوف شورای باشقیر را سازماندهی کرد. سال ۱۹۱۷ وی رئیس شورای باشقیر بود و استقلال باشقیرستان را اعلام کرد ولی در سال ۱۹۱۸ توسط قوای شوروی دستگیر شد.
... [مشاهده متن کامل]
در سال های ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ قشون باشقیر زکی ولیدی تحت فرماندهی آتامان الکساندر دوتوف و کولچاک علیه بلشویک ها می جنگیدند. پس از وعدهٔ خودمختاری به باشقیرها زکی ولیدی جبهه را عوض کرد و همراه بلشویک ها می جنگید.
هنگامی که وی متوجه شد که بلشویک ها به وعده های خود پایبند نیستند او به آسیای میانه رفت و رهبری حرکت باسماچی ها را به عهده گرفت. او در سالهای ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۳ میلادی دبیر کل اتحاد ملی ترکستان بود.
پس از شکست قیام باسماچی ها مدتی در ایران اقامت کرد و در سال ۱۹۲۳ کتاب سفرنامه احمد ابن فضلان را در مشهد کشف کرد. در سال ۱۹۲۵ میلادی به ترکیه مهاجرت نمود و در دانشگاه استانبول به تدریس مشغول شد؛ ولی انتقادات وی دربارهٔ تاریخ ترک ها او را مجبور به پناه بردن به وین کرد. او دکترای خود را از دانشگاه وین گرفت. بعدها او استاد دانشگاه بن در آلمان شد. در سال ۱۹۵۳ میلادی وی مؤسسهٔ تحقیقات اسلامی را در دانشگاه استانبول بنیان نهاد.
او به گسترش دانشنامهٔ اقوام ترک تبار ( Encyclopedia of Turkic Peoples ) با مقالات خود کمک کرد.
زکی ولیدی طوغان در روستای استرلیتاماک از بخش های استان اوفا در باشقیرستان روسیه متولد شد. از سال ۱۹۱۲ تا ۱۹۱۵ میلادی در مدرسهٔ مذهبی اسلامی قازان به اسم قاسمیه تدریس می کرد و بعد تا سال ۱۹۱۷ عضو کمیتهٔ حمایت از نمایندگان مسلمان مجلس دوما بود. در سال ۱۹۱۷ او به ملت مجلسی انتخاب شد و همراه با شریف ماناتوف شورای باشقیر را سازماندهی کرد. سال ۱۹۱۷ وی رئیس شورای باشقیر بود و استقلال باشقیرستان را اعلام کرد ولی در سال ۱۹۱۸ توسط قوای شوروی دستگیر شد.
... [مشاهده متن کامل]
در سال های ۱۹۱۸ و ۱۹۱۹ قشون باشقیر زکی ولیدی تحت فرماندهی آتامان الکساندر دوتوف و کولچاک علیه بلشویک ها می جنگیدند. پس از وعدهٔ خودمختاری به باشقیرها زکی ولیدی جبهه را عوض کرد و همراه بلشویک ها می جنگید.
هنگامی که وی متوجه شد که بلشویک ها به وعده های خود پایبند نیستند او به آسیای میانه رفت و رهبری حرکت باسماچی ها را به عهده گرفت. او در سالهای ۱۹۲۰ تا ۱۹۲۳ میلادی دبیر کل اتحاد ملی ترکستان بود.
پس از شکست قیام باسماچی ها مدتی در ایران اقامت کرد و در سال ۱۹۲۳ کتاب سفرنامه احمد ابن فضلان را در مشهد کشف کرد. در سال ۱۹۲۵ میلادی به ترکیه مهاجرت نمود و در دانشگاه استانبول به تدریس مشغول شد؛ ولی انتقادات وی دربارهٔ تاریخ ترک ها او را مجبور به پناه بردن به وین کرد. او دکترای خود را از دانشگاه وین گرفت. بعدها او استاد دانشگاه بن در آلمان شد. در سال ۱۹۵۳ میلادی وی مؤسسهٔ تحقیقات اسلامی را در دانشگاه استانبول بنیان نهاد.
او به گسترش دانشنامهٔ اقوام ترک تبار ( Encyclopedia of Turkic Peoples ) با مقالات خود کمک کرد.
