احمد اقتداری ( ۳ خرداد ۱۳۰۴ – ۲۷ فروردین ۱۳۹۸ ) که با نام احمدخان اقتداری نیز شناخته می شود ایران شناس، پژوهشگر خلیج فارس و جغرافیای تاریخی و فرهنگی مناطق جنوبی ایران و استاد دانشگاه ایرانی بود. او از خاندان خوانین گراش در دوران قاجار بود و منصب هایی چون ریاست ادارهٔ فرهنگ لارستان و شهرداری لار را در جوانی بر عهده داشت. همچنین سابقهٔ نامزدی برای نمایندگی مجلس شورای ملی از حوزهٔ لارستان، تدریس در دانشگاه تهران و ریاست دفتر مطالعات خلیج فارس در مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی از دیگر سِمَت هایی است که در زندگینامهٔ اقتداری به چشم می خورد.
... [مشاهده متن کامل]
عمدهٔ شهرت اقتداری به علت پژوهش در حوزهٔ خلیج فارس است و به همین علت به «پدر مطالعات خلیج فارس» مشهور است. او سواحل خلیج فارس و دریای عمان را برای فعالیت های پژوهشی اش با پای پیاده طی کرده بود. اقدامات وی به همراه دو دوستش، ایرج افشار و منوچهر ستوده، باعث شد که جلال آل احمد به آن ها لقب «سه تفنگدارِ گورنگار» بدهد؛ چرا که این سه نفر با همراهی همدیگر بسیاری از اسناد تاریخی و بناهای کهن ایران را معرفی می کردند. او به علت پژوهش ها و مطالعاتش در زمینهٔ ایران شناسی، موفق به دریافت مدرک دکترای افتخاری تاریخ از دانشگاه تهران شده است.
اقتداری ده ها کتاب و صدها مقاله نگارش و منتشر کرده است. او در آثارش به موضوعات گسترده ای در زمینه های مختلف ایران شناسی می پردازد. کتاب خلیج فارس از دیرباز تا کنون به قلم اقتداری، جایزهٔ ویژهٔ یونسکو در ایران را به خود اختصاص داده و کتاب تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آن ها با ایران نیز مورد تقدیر قرار گرفته است. همچنین، او برای نخستین بار شخصیت محمدعلی سدیدالسلطنه را معرفی کرده و به تصحیح و انتشار آثار او اقدام کرده است. اقتداری آثار منتشرنشده ای نیز دارد که موضوعات مهمی دربارهٔ تاریخ و فرهنگ مناطق جنوبی ایران را در بر می گیرند. کتابخانهٔ اقتداری با نام «کتابخانهٔ خلیج فارس» به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اهدا شده است. فیلم مستند به ایرانِ جاودانی ام دربارهٔ زندگی علمی و تلاش های اقتداری ساخته شده و علاوه بر نمایش در جشنواره های داخلی، چندین بار از صدا و سیما پخش شده است. همچنین کتاب مروارید خلیج فارس که حاوی مقاله های ایران شناسانه است، به احمد اقتداری تقدیم شده است.
احمد اقتداری در فروردین ۱۳۹۸ و در سن ۹۳ سالگی دچار شکستگی استخوان لگن شد و بر اثر عوارض ناشی از آن، در تهران درگذشت. پیکر او طبق وصیت نامه اش پس از تشییع در تهران، به گراش منتقل و در آرامگاه اختصاصی خاندان دَهباشی به خاک سپرده شد.
... [مشاهده متن کامل]
عمدهٔ شهرت اقتداری به علت پژوهش در حوزهٔ خلیج فارس است و به همین علت به «پدر مطالعات خلیج فارس» مشهور است. او سواحل خلیج فارس و دریای عمان را برای فعالیت های پژوهشی اش با پای پیاده طی کرده بود. اقدامات وی به همراه دو دوستش، ایرج افشار و منوچهر ستوده، باعث شد که جلال آل احمد به آن ها لقب «سه تفنگدارِ گورنگار» بدهد؛ چرا که این سه نفر با همراهی همدیگر بسیاری از اسناد تاریخی و بناهای کهن ایران را معرفی می کردند. او به علت پژوهش ها و مطالعاتش در زمینهٔ ایران شناسی، موفق به دریافت مدرک دکترای افتخاری تاریخ از دانشگاه تهران شده است.
اقتداری ده ها کتاب و صدها مقاله نگارش و منتشر کرده است. او در آثارش به موضوعات گسترده ای در زمینه های مختلف ایران شناسی می پردازد. کتاب خلیج فارس از دیرباز تا کنون به قلم اقتداری، جایزهٔ ویژهٔ یونسکو در ایران را به خود اختصاص داده و کتاب تاریخ مسقط و عمان، بحرین و قطر و روابط آن ها با ایران نیز مورد تقدیر قرار گرفته است. همچنین، او برای نخستین بار شخصیت محمدعلی سدیدالسلطنه را معرفی کرده و به تصحیح و انتشار آثار او اقدام کرده است. اقتداری آثار منتشرنشده ای نیز دارد که موضوعات مهمی دربارهٔ تاریخ و فرهنگ مناطق جنوبی ایران را در بر می گیرند. کتابخانهٔ اقتداری با نام «کتابخانهٔ خلیج فارس» به مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی اهدا شده است. فیلم مستند به ایرانِ جاودانی ام دربارهٔ زندگی علمی و تلاش های اقتداری ساخته شده و علاوه بر نمایش در جشنواره های داخلی، چندین بار از صدا و سیما پخش شده است. همچنین کتاب مروارید خلیج فارس که حاوی مقاله های ایران شناسانه است، به احمد اقتداری تقدیم شده است.
احمد اقتداری در فروردین ۱۳۹۸ و در سن ۹۳ سالگی دچار شکستگی استخوان لگن شد و بر اثر عوارض ناشی از آن، در تهران درگذشت. پیکر او طبق وصیت نامه اش پس از تشییع در تهران، به گراش منتقل و در آرامگاه اختصاصی خاندان دَهباشی به خاک سپرده شد.
احمد اقتدارى به سال۱۳۰۴ هجرى شمسى در شهر لار فارس به دنیا آمد. در پنج شش سالگى به مکتب خانه اى در شهر لار رفت. اندکی بعد از تاسیس مدرسه دولتى در لار او را از مکتب خانه بازگرفتند و به مدرسه دولتى فرستادند. دروس شش ساله ابتدایى را آنجا خواند. جایزه شاگرد اولى در تمام استان ( ایالت آن روز ) فارس را در این شش سال را دریافت کرد. دوران سه ساله دبیرستان را در شهر لار گذراند پدرش پس از تردید بسیار او را به شیراز فرستاد تا در دانش سراى مقدماتى شیراز که دارالمعلمین ابتدایى بود نام نویسى کرد. دو سال در آن دانش سرا درس خواند و با شور و شوق بسیار با سمت آموزگارى به شهر لار برگشت و در سال هاى اول تا چهارم ابتدایى به خدمت آموزگارى پرداخت. اوایل سال۱۳۲۵؛ حدود یک سال پس از ازدواج استاد با این که مى توانست از معافیت استفاده کند، اما عشق به وطن سبب شد که براى خدمت وظیفه عازم تهران شود. خود را به دانشکده افسرى معرفى کرد پس از پایان این دوره و در سال۱۳۲۸ که نخستین کنکور دانشکده حقوق و علوم سیاسى و اقتصادى تهران برگزار مى شد، در این دانشگاه پذیرفته شد و با کسب مدرک لیسانس به دبیرى در دبیرستان هاى تهران پرداخت و در دانشسراى مقدماتى پسران به خدمت آموزشى مأمور شد. در سال۱۳۳۲ پروانه کارآموزى وکالت درجه یک بعد از درخواست یکساله، برایش صادر شد. سال۱۳۳۴ سوگند یاد کرد وبه اخذ اجازه وکالت پایه یکم دادگسترى مفتخر شد تا علاوه بر ۳۰ سال معلمى و خدمت به نونهالان این مرز و بوم چهل سال هم در شغل وکالت دادگسترى به جامعه خود خدمت کند. احمد اقتدارى در طول زندگى سرشار از علم و ادب خود حدود چهل کتاب با ارزش و بیش از صد مقاله علمى به چاپ رسانده است. در میان آثار او از تصحیح و همت گماردن به انتشار دیوان اشعار شاعران، ترجمه آثار تحقیقى نویسندگان و پژوهشگران غیرایرانى تا چاپ قصه هاى مثنوى، منطق الطیر و هزار و یک شب و همچنین تحقیقات علمى در زمینه لهجه شناسى، زبان و فرهنگ مناطق مختلف کشور را مى توان یافت.
... [مشاهده متن کامل]
گروه : علوم انسانی
رشته : تاریخ
گرایش : تاریخ محلی جنوب ایران
والدین و انساب : پدراحمد اقتدارى مرحوم مرتضى قلى خان اقتدارى و مادرش انیس خانم اقتدارى، هر دو لارستانى و از شهر گراش بودند.
اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : احمد اقتداری از خاندانی کهنسال از خوانین گراش است. پرورش در آن خاندان منشاء ظهور خلقیات و مرام خاص در او شده است.
تحصیلات رسمی و حرفه ای : - گذراندن دوره ابتدایى و دبیرستان در شهر لار - گذراندن دوره دانشسراى مقدماتى در شیراز - شرکت در کنکور دانشکده حقوق سال۱۳۲۸ - اخذ پروانه کارآموزى وکالت درجه یک سال۱۳۳۲ - اخذ مجوز وکالت پایه یکم سال۱۳۳۴ - اخذ دکتراى افتخارى از دانشگاه تهران
همسر و فرزندان : احمد اقتداری در سال 1323 با قمر خانم اقتداری ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه دختر و یک پسر بود. او و همسرش در تربیت فرزندان خود مجدانه کوشیدند و همه را با فضیلت به بار آورده اند. دختر ایشان با نام آرزو، متخصص زبان ایتالیایی و مدرس دانشگاه در آن رشته است، و تحقیق او درباره غزل های حافظ به زبان ایتالیایی به چاپ رسیده است. امید نیز مترجم زبان انگلیسی است.
وقایع میان سالی : احمد اقتداری در سال۱۳۳۱ تقاضاى اخذ پروانه وکالت درجه یک دادگسترى کرد و در سال۱۳۳۲ پروانه کارآموزى وکالت درجه یک برایش صادر شد. در همین ایام یادداشت هاى کتاب هاى «فرهنگ لارستانى» و «لارستان کهن» را آماده و مرتب مى کرد ضمن این که سال۱۳۳۴ سوگند یاد کرد وبه اخذ اجازه وکالت پایه یکم دادگسترى مفتخر شد تا علاوه بر ۳۰ سال معلمى و خدمت به نونهالان این مرز و بوم چهل سال هم در شغل وکالت دادگسترى به جامعه خود خدمت کند
مشاغل و سمت های مورد تصدی : زندگی احمد اقتدارى سرشار از تلاش، کوشش و آفرینش است. خلق 24 کتاب و بیش از 200 مقاله علمی، نشان دهنده توانایی ها و کوشش های عاشقانه وی به ایران زمین، و به ویژه سرزمین فارس است. اقتداری مشاغل گوناگونی را پیشه خود ساخته است که می توان به معلمی، مدیریت های فرهنگی، تدریس در دانشگاه تهران، فعالیت های اجتماعی و سیاسی، وکالت دادگستری، و مقاله نویسی در نشریات متعددی همچون یغما، فرهنگ ایران زمین اشاره نمود. در کنار این امور در برگزاری گردهمایی های علمی نیز مشارکت فعال می نمود از جمله برگزاری سمینار « خلیج فارس در سال 1342» و برگزاری نمایشگاه آثار سدید السطنه کبابی بندر عباس در سال 1354 در دانشگاه تهران
فعالیتهای آموزشی : لارستان در آثار احمد اقتدارى جایگاه ویژه ای دارد، علاوه بر آن استان های هرمزگان، خوزستان، بوشهر، کهکیلویه و بویر احمد نیز مورد توجه او بوده اند. یکی دیگر از اساسی ترین دل مشغولی های وی در عرصه علمی و فرهنگی، خلیج فارس می باشد. با توجه به حساسیت های پنجاه ساله اخیر در مور د این بخش از جغرافیای ایران، اقتداری به طور مستمر در جهت تبیین و تحلیل تاریخی آن کوشیده است. تنوع آثار نگارشی استاد در زمینه های تاریخ، معماری، ترجمه، تصحیح، تحشیه، ادبیات، مردم شناسی و سیاست نشان دهنده توانایی ها و علاقة اقتداری به زوایای نهان و پنهان فرهنگ ایرانی است. عرصه های پژوهشی اقتداری شامل تحقیقات کتابخانه ای و تحقیقات اصیل می شود و میان به فراخور در این تحقیقات میدانی نیز در تقویت روش علمی خود بکار می گیرد. آثار اقتداری در واقع حاصل مشاهده، معاینه، مصاحبه و مراجعه به اصل بوده است. شیوه تحقیق و تاریخ نگاری اقتداری، تلاش جهت حداکثر به کار گیری شواهد بیرونی جغرافیایی و وجه شیئی فعلیت یافته تاریخی است. او تمام خلیج فارس و سراسر جنوب را با قدم طی کرده و سپس در آن باره قلم زده است. م روش تاریخ نگاری وی مبتنی بر اتکاء به آن بخش از اطلاعات تاریخی است که متقن و مثبت به شمار می آیند.
سایر فعالیت ها و برنامه های روزمره :
جوائز و نشان ها : بنیاد فارس شناسی در نوزدهم آبان ماه 1379 با همراهی استادان برجسته تاریخ و ادب کشور، و انجمن آ . . .
... [مشاهده متن کامل]
گروه : علوم انسانی
رشته : تاریخ
گرایش : تاریخ محلی جنوب ایران
والدین و انساب : پدراحمد اقتدارى مرحوم مرتضى قلى خان اقتدارى و مادرش انیس خانم اقتدارى، هر دو لارستانى و از شهر گراش بودند.
اوضاع اجتماعی و شرایط زندگی : احمد اقتداری از خاندانی کهنسال از خوانین گراش است. پرورش در آن خاندان منشاء ظهور خلقیات و مرام خاص در او شده است.
تحصیلات رسمی و حرفه ای : - گذراندن دوره ابتدایى و دبیرستان در شهر لار - گذراندن دوره دانشسراى مقدماتى در شیراز - شرکت در کنکور دانشکده حقوق سال۱۳۲۸ - اخذ پروانه کارآموزى وکالت درجه یک سال۱۳۳۲ - اخذ مجوز وکالت پایه یکم سال۱۳۳۴ - اخذ دکتراى افتخارى از دانشگاه تهران
همسر و فرزندان : احمد اقتداری در سال 1323 با قمر خانم اقتداری ازدواج کرد. حاصل این ازدواج سه دختر و یک پسر بود. او و همسرش در تربیت فرزندان خود مجدانه کوشیدند و همه را با فضیلت به بار آورده اند. دختر ایشان با نام آرزو، متخصص زبان ایتالیایی و مدرس دانشگاه در آن رشته است، و تحقیق او درباره غزل های حافظ به زبان ایتالیایی به چاپ رسیده است. امید نیز مترجم زبان انگلیسی است.
وقایع میان سالی : احمد اقتداری در سال۱۳۳۱ تقاضاى اخذ پروانه وکالت درجه یک دادگسترى کرد و در سال۱۳۳۲ پروانه کارآموزى وکالت درجه یک برایش صادر شد. در همین ایام یادداشت هاى کتاب هاى «فرهنگ لارستانى» و «لارستان کهن» را آماده و مرتب مى کرد ضمن این که سال۱۳۳۴ سوگند یاد کرد وبه اخذ اجازه وکالت پایه یکم دادگسترى مفتخر شد تا علاوه بر ۳۰ سال معلمى و خدمت به نونهالان این مرز و بوم چهل سال هم در شغل وکالت دادگسترى به جامعه خود خدمت کند
مشاغل و سمت های مورد تصدی : زندگی احمد اقتدارى سرشار از تلاش، کوشش و آفرینش است. خلق 24 کتاب و بیش از 200 مقاله علمی، نشان دهنده توانایی ها و کوشش های عاشقانه وی به ایران زمین، و به ویژه سرزمین فارس است. اقتداری مشاغل گوناگونی را پیشه خود ساخته است که می توان به معلمی، مدیریت های فرهنگی، تدریس در دانشگاه تهران، فعالیت های اجتماعی و سیاسی، وکالت دادگستری، و مقاله نویسی در نشریات متعددی همچون یغما، فرهنگ ایران زمین اشاره نمود. در کنار این امور در برگزاری گردهمایی های علمی نیز مشارکت فعال می نمود از جمله برگزاری سمینار « خلیج فارس در سال 1342» و برگزاری نمایشگاه آثار سدید السطنه کبابی بندر عباس در سال 1354 در دانشگاه تهران
فعالیتهای آموزشی : لارستان در آثار احمد اقتدارى جایگاه ویژه ای دارد، علاوه بر آن استان های هرمزگان، خوزستان، بوشهر، کهکیلویه و بویر احمد نیز مورد توجه او بوده اند. یکی دیگر از اساسی ترین دل مشغولی های وی در عرصه علمی و فرهنگی، خلیج فارس می باشد. با توجه به حساسیت های پنجاه ساله اخیر در مور د این بخش از جغرافیای ایران، اقتداری به طور مستمر در جهت تبیین و تحلیل تاریخی آن کوشیده است. تنوع آثار نگارشی استاد در زمینه های تاریخ، معماری، ترجمه، تصحیح، تحشیه، ادبیات، مردم شناسی و سیاست نشان دهنده توانایی ها و علاقة اقتداری به زوایای نهان و پنهان فرهنگ ایرانی است. عرصه های پژوهشی اقتداری شامل تحقیقات کتابخانه ای و تحقیقات اصیل می شود و میان به فراخور در این تحقیقات میدانی نیز در تقویت روش علمی خود بکار می گیرد. آثار اقتداری در واقع حاصل مشاهده، معاینه، مصاحبه و مراجعه به اصل بوده است. شیوه تحقیق و تاریخ نگاری اقتداری، تلاش جهت حداکثر به کار گیری شواهد بیرونی جغرافیایی و وجه شیئی فعلیت یافته تاریخی است. او تمام خلیج فارس و سراسر جنوب را با قدم طی کرده و سپس در آن باره قلم زده است. م روش تاریخ نگاری وی مبتنی بر اتکاء به آن بخش از اطلاعات تاریخی است که متقن و مثبت به شمار می آیند.
سایر فعالیت ها و برنامه های روزمره :
جوائز و نشان ها : بنیاد فارس شناسی در نوزدهم آبان ماه 1379 با همراهی استادان برجسته تاریخ و ادب کشور، و انجمن آ . . .