احمد احمدی ( ۱۲۶۶ –۳۰ بهمن ۱۳۲۲ ) معروف به پزشک احمدی، پرستار و پزشک تجربی در زمان پهلوی اول بود که در دوره ای به عنوان پزشک زندان قصر فعالیت می کرد. پس از تبعید رضاشاه، احمدی به اتهام دست داشتن در قتل چند زندانی سیاسی همچون عبدالحسین تیمورتاش، جعفرقلی خان سردار اسعد و محمد فرخی یزدی، محاکمه و اعدام گردید.
... [مشاهده متن کامل]
رضا پرتو در سال ۱۲۶۶ در مشهد زاده شد. در حدود سال ۱۳۰۷ در بیمارستان احمدی تهران که بعدها بیمارستان سپه نامیده شد، از بیماران پرستاری می کرد. او با مشاهدهٔ اعمال پزشکان تلاش کرد به طور تجربی امور پزشکی را فراگیرد. پس از فراگیری تجربی، در بسیاری از سخت ترین عمل ها حاضر شد.
احمدی همچنین در مشهد داروخانه ای دایر کرده بود. او در داروسازی نیز به شکل تجربی مهارت داشت. پس از آن، به تهران نقل مکان کرد.
رضا پرتو در سال ۱۳۱۰ وارد یکی از مهم ترین ادارات مرکز شد. البته معلوم نیست به چه علت و معرفی چه کسی. به ظاهر می گفتند طبیب مخصوص شهربانی است و تنها رئیس کل آن اداره. شاید چند نفر مأمور عالی رتبه، از کارهای او خبر داشتند و اشخاص دیگری سر از کار او درنمی آوردند. شایع بود که وی در دل شب سر کار حاضر می شد و با آمپول های مخصوص خود ( آمپول آب داغ و آمپول هوا ) بیماران را می کشت.
او با عنوان پزشک مجاز احمدی، با همراهی پزشک هاشمی مدتی نیز در زندان قصر فعالیت می کرد. افراد گروه پنجاه و سه نفر نفر به وی لقب «موش» داده بودند و معتقد بودند که او ابله بوده و زود فریفته می شود.
در شهریور ۱۳۲۰ که اوضاع دگرگون شد، وی به کشور عراق گریخت ولی به وسیله مأموران عراقی و با پیگیری ها و ممارست های ایران تیمورتاش که به خون خواهی پدرش، عبدالحسین تیمورتاش؛ وزیر دربار رضاشاه، به دنبال او به عراق رفته بود، دستگیر و به مقامات ایران تحویل گردید.
پس از چندی در حالی که آمرین اصلی به نوعی تبرئه شدند، وی به حکم دادگاه اعدام شد. احمد کسروی؛ وکیل پزشک احمدی و سرپاس مختاری بود و در دادگاه از او دفاع کرد. کسروی با استناد به مدارک و ارائهٔ آن ها به دادگاه، خواستار تبرئهٔ احمدی شد. متن دفاعیات احمد کسروی از سرپاس مختاری و پزشک احمدی نخست در نشریهٔ پرچم ( ۱۳۲۱–۱۳۲۲ ) و در دورهٔ معاصر، در کتابی مستقل منتشر شد. دربارهٔ مرگ فرخی یزدی، کسروی در همین کتاب مشخصاً ذکر می کند:
... [مشاهده متن کامل]
رضا پرتو در سال ۱۲۶۶ در مشهد زاده شد. در حدود سال ۱۳۰۷ در بیمارستان احمدی تهران که بعدها بیمارستان سپه نامیده شد، از بیماران پرستاری می کرد. او با مشاهدهٔ اعمال پزشکان تلاش کرد به طور تجربی امور پزشکی را فراگیرد. پس از فراگیری تجربی، در بسیاری از سخت ترین عمل ها حاضر شد.
احمدی همچنین در مشهد داروخانه ای دایر کرده بود. او در داروسازی نیز به شکل تجربی مهارت داشت. پس از آن، به تهران نقل مکان کرد.
رضا پرتو در سال ۱۳۱۰ وارد یکی از مهم ترین ادارات مرکز شد. البته معلوم نیست به چه علت و معرفی چه کسی. به ظاهر می گفتند طبیب مخصوص شهربانی است و تنها رئیس کل آن اداره. شاید چند نفر مأمور عالی رتبه، از کارهای او خبر داشتند و اشخاص دیگری سر از کار او درنمی آوردند. شایع بود که وی در دل شب سر کار حاضر می شد و با آمپول های مخصوص خود ( آمپول آب داغ و آمپول هوا ) بیماران را می کشت.
او با عنوان پزشک مجاز احمدی، با همراهی پزشک هاشمی مدتی نیز در زندان قصر فعالیت می کرد. افراد گروه پنجاه و سه نفر نفر به وی لقب «موش» داده بودند و معتقد بودند که او ابله بوده و زود فریفته می شود.
در شهریور ۱۳۲۰ که اوضاع دگرگون شد، وی به کشور عراق گریخت ولی به وسیله مأموران عراقی و با پیگیری ها و ممارست های ایران تیمورتاش که به خون خواهی پدرش، عبدالحسین تیمورتاش؛ وزیر دربار رضاشاه، به دنبال او به عراق رفته بود، دستگیر و به مقامات ایران تحویل گردید.
پس از چندی در حالی که آمرین اصلی به نوعی تبرئه شدند، وی به حکم دادگاه اعدام شد. احمد کسروی؛ وکیل پزشک احمدی و سرپاس مختاری بود و در دادگاه از او دفاع کرد. کسروی با استناد به مدارک و ارائهٔ آن ها به دادگاه، خواستار تبرئهٔ احمدی شد. متن دفاعیات احمد کسروی از سرپاس مختاری و پزشک احمدی نخست در نشریهٔ پرچم ( ۱۳۲۱–۱۳۲۲ ) و در دورهٔ معاصر، در کتابی مستقل منتشر شد. دربارهٔ مرگ فرخی یزدی، کسروی در همین کتاب مشخصاً ذکر می کند:
