اجتناب از ابهام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] اجتناب از ابهام در علم منطق به معنای پرهیز از کلام مبهم و محتمل الوجوه است.
در مباحث مربوط به توابع خطابه که شامل تحسینات و تزیینات کلام است، بحث درباره آراستن سخن به کمک صنعت بدیع، معانی و بیان، و پیراستن کلام از اموری است که باعث ردائت، پستی و زشتی آن می شود. یکی از اموری که خطیب در خطابه اش باید از آن اجتناب کند، این است که از ابهام، مغالطه و احتمال ضدین دوری کند، زیرا ابهام گویی، انسان را به ورطه مغالطه کشانده، از خطابه دور می کند، در حالی که هدف گوینده، اثبات حق، فهماندن مطلب خویش و قانع ساختن شنوندگان درباره امری است که می خواهد آنها را به آن وادار کند.البته ابهام گویی که مغالطه و احتمال ضدّین را در بر دارد، در شعر؛ به دلیل ویژگی شعر؛ از تزیینات محسوب می شود. همچنین این امر، برای کاهنان و منجّمان مفید است، زیرا همواره می خواهند برای سخن خود، محملی داشته باشند تا اگر کذب یک طرف آشکار شد به وجه دیگر کلام تمسک کنند.

پیشنهاد کاربران

بپرس