اثر پوستی

اثر پوستی پدیده ای است که در خطوط انتقال برق یا مخابرات که جریان های متناوب ( با فرکانس های کم یا زیاد ) را منتقل می کنند، رخ داده و منجر به کاهش چگالی جریان در مرکز ( محور ) سیم و افزایش آن در لایه های بیرونی یا پوسته سیم می شود. زمانی که جریان متناوب از یک سیم عبور می کند، یک میدان مغناطیسی در دور سیم ایجاد می گردد. با تغییر جهت جریان متناوب، جهت میدان ایجاد شده نیز تغییر می کند. در این زمان طبق قانون لنز جریانی در جهت مخالف جریان عادی، در سیم ایجاد می شود تا با تغییر میدان مخالفت کند. به این جریان های پراکنده در سیم، جریان گردابی می گویند. این جریان در لایه های مرکزی سیم بیشتر و در لایه های بیرونی کمتر است، به طوری که گاهی جریان خالص در مرکز ( محور ) سیم برابر صفر شده [ ۱] و در لایه های بیرونی یا پوسته تمرکز پیدا می کند. به همین سبب به آن اثر پوستی ( Skin Effect ) گفته می شود.
اثر پوستی موجب عدم یکنواختی چگالی جریان در مقطع سیم می گردد. هرچه فرکانس جریان بیشتر باشد، اثر پوستی بروز بیشتری یافته و جریان های مخالف و مکرر ایجاد شده موسوم به جریان های گردابی در مرکز سیم بیشتر می شوند. به همین دلیل اثر پوستی در فرکانس های بالا منجر به بالا رفتن مقاومت در برابر عبور جریان می گردد.
برای کاهش اثر پوستی در خطوط انتقال نیرو، از باندِل ( bundle ) کردن یا گروه بندی خطوط استفاده می شود. به شکلی که به جای یک خط انتقال، از چند خط برای انتقال همان انرژی استفاده می گردد.