آتشکده کازرون نام آتشکده ای در شهرستان کازرون است. آتشکده کازرون در سال ۱۳۱۸ و با شماره ۳۳۱ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. کاربری احتمالی بنا در زمان ساسانیان آتشکده بوده که با توجه به شواهد گوناگون، از جمله عدم تخریب آن در دوره های بعدی نظریات متعددی پیرامون کاربری آن مطرح می شود.
... [مشاهده متن کامل]
این بنا اکنون به دلیل عدم حفاظت و نگهداری در حال تخریب میباشد.
توضیحات بیشتر پیرامون این بنا را به صورت گزیده ای از مقالهٔ «بنای کوچک عصر ساسانی در نزدیکی کازرون» «ماکسیم سیرو» که در سال ۱۹۳۸ نوشته و در کتاب کازرونیه ( مجموعه مقالات کازرون شناسی دفتر اول نشر کازرونیه ۱۳۸۱ ) دوباره به چاپ رسیده است:
نقشهٔ عمارت، بی نهایت ساده است: تالاری مربع که هر وجه آن با طاقی بیضی شکل به بیرون راه داشته و برفراز آن گنبدی نهاده بر گوشه بندی ها و فیل گوش ها. یکی از پایه ها و دوتا از طاقی ها ویران شده اند. ( البته امروزه دوتا از پایه ها و سه تا از طاقی ها ویران شده اند و همانگونه که در عکس می بینید تنها دوپایه و یک طاقی از بنای مذکور به جا مانده است )
ابعاد خارجی بنا، ۳۰/۵×۳۰/۵ متر، ضخامت دیوارها یک متر و دهانهٔ طاق ها ۵۰/۲ متر است. پایه ها از قطعه سنگ هایی که ناهمواری های آن ها را تراشیده اند، در چینه های منظم به کمک ملاطی ضخیم از گچ ساخته شده اند. این نحوهٔ سنگ چینی، به طوری که در ریزش های سمت جنوبی و غربی ملاحظه می شود، در داخل پایه ها نیز ادامه داشته است. ضربی طاقی های بیضی، ( ارتفاع از زیر دهانه طاقی تا کف زمین حدود ۴۰/۲ متر ) که یکی از آن ها سالم باقی مانده، به کمک قلوه سنگ ها، که اندازهٔ خاصی ندارند، انجام شده. این ضربی ها را فقط ملاط گچی که در منطقهٔ کازرون کیفیت فوق العاده ای دارد برپا نگه داشته، ولی باید بگوییم این شیوه از ساختمان، استفاده از چوب بست و تخته بندی را ایجاب می کند. گوشه بندی های چهارگانه که بر فراز سطح فوقانی طاقی های بزرگ ساخته شده، گنبد را نگه داشته اند.
گنبد به کلی خراب شده و از آن چیزی باقی نمانده است و بنابراین نمی دانیم آجری بوده یا از قطعات سنگ ساخته شده. به هر حال این گنبد طوری ساخته شده که به قسمت زیرین خود اتصال نداشته و فقط روی آن نهاده شده است.
بر طبق نقشه این بنا یک چهارطاق است که احتمالاً نیایش گاهی بوده که مأمن و پناگاه یک محراب آتش بوده است. از آن جا که این بنا در میان حصاری از تپه های کم ارتفاع قرار گرفته است، از فاصلهٔ دور دیده نمی شود و به همین جهت ما تصور می کنیم آتشکدهٔ کوچکی بوده خاص اهالی محل.
... [مشاهده متن کامل]
این بنا اکنون به دلیل عدم حفاظت و نگهداری در حال تخریب میباشد.
توضیحات بیشتر پیرامون این بنا را به صورت گزیده ای از مقالهٔ «بنای کوچک عصر ساسانی در نزدیکی کازرون» «ماکسیم سیرو» که در سال ۱۹۳۸ نوشته و در کتاب کازرونیه ( مجموعه مقالات کازرون شناسی دفتر اول نشر کازرونیه ۱۳۸۱ ) دوباره به چاپ رسیده است:
نقشهٔ عمارت، بی نهایت ساده است: تالاری مربع که هر وجه آن با طاقی بیضی شکل به بیرون راه داشته و برفراز آن گنبدی نهاده بر گوشه بندی ها و فیل گوش ها. یکی از پایه ها و دوتا از طاقی ها ویران شده اند. ( البته امروزه دوتا از پایه ها و سه تا از طاقی ها ویران شده اند و همانگونه که در عکس می بینید تنها دوپایه و یک طاقی از بنای مذکور به جا مانده است )
ابعاد خارجی بنا، ۳۰/۵×۳۰/۵ متر، ضخامت دیوارها یک متر و دهانهٔ طاق ها ۵۰/۲ متر است. پایه ها از قطعه سنگ هایی که ناهمواری های آن ها را تراشیده اند، در چینه های منظم به کمک ملاطی ضخیم از گچ ساخته شده اند. این نحوهٔ سنگ چینی، به طوری که در ریزش های سمت جنوبی و غربی ملاحظه می شود، در داخل پایه ها نیز ادامه داشته است. ضربی طاقی های بیضی، ( ارتفاع از زیر دهانه طاقی تا کف زمین حدود ۴۰/۲ متر ) که یکی از آن ها سالم باقی مانده، به کمک قلوه سنگ ها، که اندازهٔ خاصی ندارند، انجام شده. این ضربی ها را فقط ملاط گچی که در منطقهٔ کازرون کیفیت فوق العاده ای دارد برپا نگه داشته، ولی باید بگوییم این شیوه از ساختمان، استفاده از چوب بست و تخته بندی را ایجاب می کند. گوشه بندی های چهارگانه که بر فراز سطح فوقانی طاقی های بزرگ ساخته شده، گنبد را نگه داشته اند.
گنبد به کلی خراب شده و از آن چیزی باقی نمانده است و بنابراین نمی دانیم آجری بوده یا از قطعات سنگ ساخته شده. به هر حال این گنبد طوری ساخته شده که به قسمت زیرین خود اتصال نداشته و فقط روی آن نهاده شده است.
بر طبق نقشه این بنا یک چهارطاق است که احتمالاً نیایش گاهی بوده که مأمن و پناگاه یک محراب آتش بوده است. از آن جا که این بنا در میان حصاری از تپه های کم ارتفاع قرار گرفته است، از فاصلهٔ دور دیده نمی شود و به همین جهت ما تصور می کنیم آتشکدهٔ کوچکی بوده خاص اهالی محل.
