اِتْروسْک، هنر (Etruscan art)
خیمرای آرتسو، مجسمه برنزی اتروسک
هنر ساکنان اتروریا۱، بخش مرکزی ایتالیا، تمدنی شکوفا از قرن ۸ تا ۲پ م. اتروسک ها در مجسمه سازی، نقاشی، سفالگری، فلزکاری، و جواهرسازی به کار تولید مشغول بودند. تابوت های سفالین اتروسکی (مقبره های سنگی۲)، که نقش های برجسته ای روی آن ها حکاکی می شد و بر بالایشان تصویر مردگان ـ در حالی که بر یک آرنج تکیه داده بودند ـ گذاشته می شد، بر رومیان بعدی و مسیحیان اولیه تأثیر نهاد. بیشتر نمونه های نقاشی اتروسکی از آرامگاه های حفاری شده به دست آمده اند. بر دیوارهای این آرامگاه ها صحنه هایی از زندگی روزمره، اسطوره ها، و شعایر تدفین ترسیم شده است که معمولاً رنگ های درخشان و سبکی پرتحرک و سرزنده دارند. صحنه های خوش گذرانی، رقص، شنا، ماهی گیری، و بازی خاطرۀ مردمی سرشار از اعتماد به نفس را در ذهن برمی انگیزند که از زندگی در حد کمال لذت می بردند، و حتی پس از مرگ نقش خود را در حالتی شادمانه و آکنده از سرخوشی ترسیم می کردند. زوال تمدن آنان، که براثر گسترش روم در سایه قرار گرفت، در هنر بعدی آنان منعکس است؛ هنری که شادی زندگیِ۳ آغازینش را از دست می دهد و عبوس می شود. تأثیرهای ناشی از یونان باستان و خاورمیانه، همانند تأثیرهای حاصل از فرهنگ ویلّانوواییِ۴ مربوط به پیش از «عصر آهن»، کاملاً روشن و آشکار است، اما شکوفایی کامل هنر اتروسکی نشان دهندۀ ترکیب منحصربه فردی از سنّت های موجود و نوآوری هنری است، و این ترکیب بعدها تأثیر شگرفی بر رشد و گسترش هنر غربی نهاد. جورج دنیس۵ در قرن ۱۹ کتابی نوشت با عنوان شهرها و گورستان های اتروریا و در آن گزارشی راجع به گورستان های اتروریا عرضه کرد. پس از برداشته شدن سنگ ها از روی آرامگاه ها چندین هزار ظرف و گلدان با نقش و نگارهای سیاه و سرخ که از واردات آتن بودند، به دست آمد که اساس مجموعه های ظروف بسیاری از موزه های اروپا را تشکیل دادند. وِجوود۶ ظروف سفالین اتروریا را می ستود و کارهای سفالین و لعابی خود را در مرکز سفالگری انگلستان با عنوان اتروسکی نام گذاری کرد.
خیمرای آرتسو، مجسمه برنزی اتروسک
هنر ساکنان اتروریا۱، بخش مرکزی ایتالیا، تمدنی شکوفا از قرن ۸ تا ۲پ م. اتروسک ها در مجسمه سازی، نقاشی، سفالگری، فلزکاری، و جواهرسازی به کار تولید مشغول بودند. تابوت های سفالین اتروسکی (مقبره های سنگی۲)، که نقش های برجسته ای روی آن ها حکاکی می شد و بر بالایشان تصویر مردگان ـ در حالی که بر یک آرنج تکیه داده بودند ـ گذاشته می شد، بر رومیان بعدی و مسیحیان اولیه تأثیر نهاد. بیشتر نمونه های نقاشی اتروسکی از آرامگاه های حفاری شده به دست آمده اند. بر دیوارهای این آرامگاه ها صحنه هایی از زندگی روزمره، اسطوره ها، و شعایر تدفین ترسیم شده است که معمولاً رنگ های درخشان و سبکی پرتحرک و سرزنده دارند. صحنه های خوش گذرانی، رقص، شنا، ماهی گیری، و بازی خاطرۀ مردمی سرشار از اعتماد به نفس را در ذهن برمی انگیزند که از زندگی در حد کمال لذت می بردند، و حتی پس از مرگ نقش خود را در حالتی شادمانه و آکنده از سرخوشی ترسیم می کردند. زوال تمدن آنان، که براثر گسترش روم در سایه قرار گرفت، در هنر بعدی آنان منعکس است؛ هنری که شادی زندگیِ۳ آغازینش را از دست می دهد و عبوس می شود. تأثیرهای ناشی از یونان باستان و خاورمیانه، همانند تأثیرهای حاصل از فرهنگ ویلّانوواییِ۴ مربوط به پیش از «عصر آهن»، کاملاً روشن و آشکار است، اما شکوفایی کامل هنر اتروسکی نشان دهندۀ ترکیب منحصربه فردی از سنّت های موجود و نوآوری هنری است، و این ترکیب بعدها تأثیر شگرفی بر رشد و گسترش هنر غربی نهاد. جورج دنیس۵ در قرن ۱۹ کتابی نوشت با عنوان شهرها و گورستان های اتروریا و در آن گزارشی راجع به گورستان های اتروریا عرضه کرد. پس از برداشته شدن سنگ ها از روی آرامگاه ها چندین هزار ظرف و گلدان با نقش و نگارهای سیاه و سرخ که از واردات آتن بودند، به دست آمد که اساس مجموعه های ظروف بسیاری از موزه های اروپا را تشکیل دادند. وِجوود۶ ظروف سفالین اتروریا را می ستود و کارهای سفالین و لعابی خود را در مرکز سفالگری انگلستان با عنوان اتروسکی نام گذاری کرد.
wikijoo: اتروسک،_هنر