اتراکسیون

آتراکسیون. آتْراکْسیون
(در لغت به معنای کشش، جذابیت و شیفتگی) نوعی نمایشِ سخیف که صاحبان تماشاخانه های لاله زار، پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ش، برای کشاندن تماشاگران به سالن های کم رونق تئاتر بدان متوسل شدند. در این گونۀ نمایشی رقاصه هایی از کشورهای اروپایی، امریکایی و آسیایی در لابه لای پرده های نمایش بر روی صحنه می رفتند و بدن های نیمه عریان خود را به نمایش می گذاشتند. ژانگولر (شش اندازی)، آکروبات بازی، شعبده بازی، حیوان بازی از دیگر برنامه های نمایشی بودند که به اجرا درمی آمدند. عبدالله والا، مدیر تماشاخانۀ تهران (بعدها تئاتر دهقان)، و حسن عرب، صاحب امتیاز نشریۀ «پرچم خاورمیانه» و صاحب کاباره ای در خیابان لاله زار، از نخستین اشخاصی بودند که آتراکسیون را رواج دادند. «بزن بریم امریکا» از اولین نمایش هایی بود که در ۱۳۳۷ توسط والا در تماشاخانۀ تهران بر روی صحنه رفت. در این نمایش جوانی (که نقش او را علی تابش ایفا می کرد) پدرش (نصرت الله وحدت) را به تئاتر می برد، و در صحنۀ کاباره ای نمایش رقاصه های نیمه عریان اروپایی را به وی نشان می داد. مهوش و آفت از خوانندگان و رقاصه های ایرانی بودند که در این نوع نمایش ها ظاهر می شدند.