اتحاد ایران–هابسبورگ

در زمان حکومت شاه اسماعیل مبادلاتی میان وی و کارل پنجم، امپراتور مقدس روم و لایوش دوم با هدف اتحاد علیه عثمانیان انجام شد. کارل که در آن زمان با عنوان کارل اول پادشاه اسپانیا بود بین سال های ۸۹۵ تا ۸۹۸ خورشیدی فرستاده ای را جهت ایجاد یک اتحاد نظامی به دربار شاه ایران ارسال نمود. لایوش نیز در همین زمان کشیشی مارونی به نام پترس مونته لیبانو را با مأموریتی مشابه به دربار ایران فرستاد.
پاسخ این نامه ها در تاریخ محفوظ نمانده است. اما شاه اسماعیل به سال ۹۰۲ خورشیدی توسط پترس مونته لیبانو نامه ای به لاتین با هدف حملات هماهنگ علیه دشمن مشترک عثمانی برای کارل پنجم فرستاد. فرستادگان ایران در اسفند ۹۰۲ خورشیدی در بورگوس درخواست ایران برای اتحاد نظامی علیه عثمانیان را به کارل پنجم ارائه نمودند. به نظر نمی رسد از این نامه نگاری های اولیه نتیجه چندانی حاصل شده باشد. کارل اتحاد نظامی را پذیرفت اما پیش از صورت گرفتن هرگونه اقدام نظامی مرگ شاه اسماعیل در خرداد ۹۰۳ خورشیدی عملاً این اتحاد را باطل نمود. نامهٔ شاه اسماعیل به کارل پنجم، نخستین نامه ای است که دولت صفوی برای یک دولتِ اروپایی فرستاده است. این نامه به لاتین است و اصلِ آن در کتابی با نام نامه نگاری ها کارل پنجم، چاپ شده است. برگردان نامه ی شاه اسماعیل به کارل پنجم به زبان پارسی و پاسخ آن، در ماهنامه ی کاوه و روزگار چاپ شده است.
نامهٔ شاه اسماعیل به کارل پنجم:
«اگر به خواست خدا، این نامه به دست شما رسید خواهید دانست که فراتر پتروس از سوی پادشاه مجارستان با نامه ای نزد ما آمد و ما نامه ی آن پادشاه را با خوشی دل خواندیم. اکنون فراتر پتروس را حامل این نامه می سازیم و امیدواریم که دریافت آن مایه ی خشنودی شما گردد. امیدوارم که به خواسته های من توجه کنید. ما باید در ماه آوریل، با هم از دو سو بر دشمن مشترک خویش، سلطان عثمانی، بتازیم. سفیری هم یک زمانی از سوی پادشاه سوزیتانی از راه تبریز، پیش ما آمده بود و به دست او به آن پادشاه نامه ای نوشتیم، ولی تا کنون جوابی از او نرسیده است. چنان که از رعایای عثمانی شنیده ام پادشاهان عیسوی با یکدیگر در جنگ و جدالند و این مایه ی شگفتی است، زیرا که دشمنی ایشان با هم بر گستاخی عثمانی خواهد افزود. از این روی به پادشاه مجارستان نوشتم که از دشمنی با پادشاهان اروپا پرهیز کند، چه می دانم که او به عزم جنگ با آن اعلی حضرت سپاهی فراهم کرده و با فرستادن پیک و نامه می خواهد مرا نیز در این کار با خود همدست سازد، ولی من پیوسته در خواست او را رد کرده ام، زیرا چنانکه شما می گویید می خواهم در بهروزی و بدبختی با شما یار باشم و هر که همدست خویش را تنها گذارد و بدو نامردی کند سزاوار جزای خداوند قهار است؛ بنابراین بایسته است که زودتر سپاهی فراهم کنید و امیدوارم که برای برانگیختن و تحریک شما به نوشتن نامه ای دیگر نیاز نباشد، زیرا راه دور است و فرستادن نامه دشوار. مخصوصاً که سلطان عثمانی دریاها را دردست دارد و فرستادن سفیران دیگر جز این برای ما شدنی نیست. به سلطان عثمانی باور نداشته باشید. سلطان کسی است که به یک دلی و سوگند وفاداری اعتنایی نمی کند و در راه نابود کردن شما از هیچ کاری دریغ ندارد. این دشمن نیاکانی چنان پیمان شکن است که قطعاً با شاهنشاه بزرگی که در کشور آلمان پادشاه است به راستی سخن نخواهد گفت. نوشته شده در شوال سال ۹۲۴. الحمدالله رب العالمین، آمین امین دوستدار شما شاه اسماعیل صفوی پسر شیخ حیدر».