ابوفدیک

[ویکی فقه] بنی سعد بن قیس ثعلبه که فرقه فدیکیه منسوب به اوست.
از تاریخ زندگی ابوفدیک پیش از خروج و پیکار او با امویان آگاهی دردست نیست.در پی جدایی خوارج از عبدالله بن زبیر ـ به سبب خوشبینی او به عثمان بن عفان ـ نافع ابن ازرق و عده ای دیگر در ۶۴ ق به بصره رفتند و ابوفدیک با ابوطالوت از بنی بکر بن وائل و عطبه بن الاسود به سوی یمامه تاختند. سپس به سبب اختلاف هاییکه در میان آنان پدید آمد، از ابوطالوت جدا گشتند و به نجده بن عامر که در یمامه خروج کرده بود، گرویدند و او را امیرالمؤمنین خواندند.کار نجده در یمامه بالا گرفت و بحرین و عمان را نیز تصرف کرد و چند سال فرمان راند. اما بعدها کارهایی از او سر زد که خوارج نپسندیدند و از او روی گردانیدند و ابوفدیک را به امیری برداشتند.
جدایی فرقه عطیه از نجدیه
به روایت طبری ابوفدیک در ۷۲ق نجده بن عامر را به قتل آورد، اما به گفته ابن اثیر چون ابوفدیک در ۶۵ق امارت یافت، در طلب نجده که گریخته بود، برآمد و او را به دست آورد و کشت خلیفه بن خیاط واقعه قتل نجده را در حوادث سا ل ۷۰ق آورده و یادآور شده است که در ۷۱ق، مصعب بن زبیر از بصره عبدالرحمن بن اسکاف را به مقابله ابوفدیک فرستاد.ولی عبدالرحمن شکست خورد. به هرحال ابوفدیک پس از قتل نجده، از عطیه بن اسود که از سوی نجده بر منطقه ای فرمان می راند، خواست به اطاعت او گردن نهد، اما عطیه نیز او را به اطاعت از خود خواند و از آن جا که کار به سامان نرسید، هریک به استقلال به کار خویش پرداخت و هم از این روی دو فرقه فدیکیه و عطویه ـ منسوب به عطیه ـ از نجدیه جدا شدند.
فرجام
چون خالد بن عبدالله قسری از سوی عبدالملک اموی ولایت بصره یافت، مقابله با ابوفدیک یکی از وظایف و دشواریهای او برا ی تسلط بر کارها بود. از این روی برادر خود امیه بن عبدالله را به پیکار او فرستاد، ولی امیه شکست خورد و عقب نشست پس از آن عمر بن عبیدالله با لشکری انبوه به مقابله او به بحرین رفت.در این پیکار ابوفدیک و گروهی از یارانش کشته شدند و بقیه به اطاعت از امویان گردن نهادند. این واقعه به یوم ابی فدیک مشهورشد. و شاعران درباره آن شعرها سرودند.