ابوزید احمد بن سهل بلخی

[ویکی فقه] اَبوزِیدِ بَلخی، احمد بن سهل (ح ۲۳۵ ـ ۳۲۲ق/ ۸۴۹ ـ ۹۳۴م)، ادیب ، متکلم، فیلسوف و جغرافی دان و متفنن درعلوم گوناگون بود.
قدیمی ترین منابع آگاهی ما درباره این دانشمند کتاب الفهرست ابن ندیم و کامل ترین آن ها معجم الادباء یاقوت است. منابع متأخر تمام اطلاعات خود را از یاقوت گرفته اند و یاقوت اخبار مربوط به ابوزید را از کتابی که ابوسهل احمد بن عبیدالله بن احمد تألیف کرده بود. به دست آورده است. منبع سخنان ابوسهل نیز ابومحمد حسن بن محمد وزیری است که از شاگران ابوزید بوده و کتابی با عنوان اخبار ابی زید داشته است.
تولد
ابوزید در ناحیه شامیستیان، از روستاهای نزدیک نهر غربنکی، یکی از از ۱۲ نهر بلخ ، متولد شد. پدرش سیستانی و معلم کودکان بود. ظاهراً ابوزید نیز یک چند همین شغل را داشته است.
آغار سفر وی
در جوانی همراه قافله حاجیان به عراق سفر کرد تا در مذهب امامیه ـ که خود از پیروان آن بود ـ تحقیق کند و «امام» را دریابد. در آن جا به محضر یعقوب بن اسحاق کندی (۱۸۵ ـ ۲۵۸ق) راه یافت و نزد او به کسب علوم عقلی پرداخت. وی ۸ سال در عراق به سر برد و با بزرگان و دانشمندان در ارتباط بود. در این مدت فلسفه ، نجوم ، طب و طبیعات را آموخت و در علم کلام و دیگر دانش های متداول اسلامی تبحر یافت. سپس از راه هرات به بلخ بازگشت.
توجه امرا و بزرگان به ابوزید
...