ابوحامد غزالی. [ اَ م ِ دِ غ َزْ زا ] ( اِخ ) زین الدین محمدبن محمدبن طاوس طوسی ، ملقب به حجةالاسلام.مولد او بطوس 450 هَ. ق. ابتدا در نیشابور نزد امام الحرمین ابوالمعالی جوینی بتحصیل علوم اشتغال ورزید و در سال 480 به بغداد رفت و مدرسی نظامیه بدو تفویض شد و ده سال در آنجا ببود، آنگاه از عراق به موطن خود بازگشت و چندی نیز در نظامیه نشابور تدریس کرد وسپس بطوس رفت و در آنجا خانقاه و مدرسه ای بکرد و بعبادت و تدریس پرداخت تا در چهاردهم جمادی الاَّخره سال 505 درگذشت. از کتب مشهوره اوست : کتاب احیاءالعلوم در اخلاق. لب الاحیاء. کتاب منهاج العابدین. کتاب منهاج المسترشدین. قواعدالعقاید. زادالاَّخرة. کتاب کیمیای سعادت بفارسی. کتاب الذریعه. کتاب اخلاق الابرار. کتاب یواقیت العلوم. کتاب نصیحةالملوک و آن را مبارک بن ابی الکرم جزری از فارسی به عربی ترجمه کرده. کتاب آفات اللسان. کتاب کسرالشهوتین. کتاب ریاضةالنفس. کتاب الانیس فی الوحدة. کتاب القربه. و در فقه : کتاب بسیط. وسیط.وجیز. خلاصه. و در اصول : مستصفی. منحول. کتاب المأخذ. کتاب المقتصر. کتاب المقاصد. کتاب شفاء العلیل فی القیاس و التعلیل. و در تفسیر: فتوح القرآن. خواص القرآن. جواهرالقرآن. تفسیر سوره یوسف. یاقوت التأویل فی تفسیر التنزیل. و در اخبار: نوادرالاخبار. شرح اسماءاﷲ الحسنی. القسطاس المستقیم. الدرةالفاخرة فی کشف علوم الاَّخرة.الرسالة القدسیة امالی. میزان العمل. اسرار علوم الدین. و در کلام : الجام العوام. بدایةالهدایه.الاقتصاد. الانتصار. کتاب التفرقة بین الاسلام و الزندقة. الاربعین. کتاب المظنون علی امله و المضنون علی غیر اهله. و در علوم متفرقه : کتاب المنتهل فی علم الجدل. کتاب اثبات النظر. کتاب المبادی و الغایات. کتاب الرد علی من غیر الانجیل. کتاب مشکوةالانوار. معیارالعلم. تهافت الفلاسفه. المنقذ من الضلال. کتابی دیگر موسوم به سرّالعالمین به او نسبت داده اند و منتحل است.
